RQ-4 Global Hawk, UAV do thám tàng hình đỉnh cao của Mỹ

RQ-4 Global Hawk là một loại máy bay trinh sát không người lái do Công ty hàng không Ryan (nay là công ty con của Northrop Grumman) phát triển dưới mật danh Tier II+.

RQ-4 Global Hawk được thiết kế để thu thập các thông tin tình báo hỗ trợ các hoạt động quân sự của Mỹ trên khắp thế giới.

Trong tên RQ-4, “R” - theo ý tưởng của Bộ Quốc phòng - để trinh sát (Reconnaissance); “Q” có nghĩa thuộc hệ thống máy bay không người lái; và “4” số sê-ri các hệ thống máy bay chuyên dụng điều khiển từ xa.

Máy bay được đánh giá là sự kỳ diệu của công nghệ Không quân Mỹ, RQ-4 Global Hawk mang trong mình những hiệu năng vượt trội so với huyền thoại trinh sát tầm cao Lockheed U-2.

Bảy chiếc RQ-4 đầu tiên được chế tạo theo chương trình ACTD (Advanced Concept Technology Demonstration), được tài trợ bởi DARPA (Defense Advanced Research Projects Agency), chiếc đầu tiên cất cánh vào ngày 28/2/1998.

RQ-4 Global Hawk được tích hợp nhiều thiết bị hiện đại bao gồm hệ thống cảm biến và hệ thống liên lạc; hệ thống phóng và thu hồi LRE (Launch and Recovery Element), hệ thống điều khiển tác chiến MCE (Mission Control Element).

Loại phương tiện trinh sát này trang bị một động cơ phản lực Allison Rolls-Royce AE3007H , giúp chúng đạt vận tốc 575km/h, tầm bay 14.001km, thời gian bay 32 giờ, trần bay 18km.

Khung máy bay được làm bằng vật liệu nhôm, cấu trúc vỏ nửa liền và đuôi chữ V; hai cánh được làm bằng vật liệu composite.

Bộ cảm biến tích hợp ISS (Integrated Sensor Suite) được cung cấp bởi tập đoàn quốc phòng Raytheon, chúng bao gồm một radar khẩu độ tổng hợp SAR (Synthetic-Aperture Radar), cảm biến điện - quang tầm xa EO và tầm nhiệt IR.

Cảm biến EO và IR có thể hoạt động hợp nhất với hệ thống SAR. Chúng sẽ cung cấp các ảnh tìm kiếm trên diện rộng và chế độ dò tìm có độ phân giải cao.

Hệ thống SAR có chế độ theo dõi mục tiêu di chuyển trên bộ, có khả năng gửi tin tức hình ảnh về vị trí và tốc độ di chuyển của mục tiêu.

Mọi dữ liệu từ hệ thống SAR và hai cảm biến EO/IR đều sẽ được truyền trực tiếp từ máy bay về cho trung tâm điều khiển phân tích và xử lý.

Một hệ thống dẫn đường bằng quán tính được bổ sung kết hợp cùng hệ thống định vị GPS giúp cho chiếc UAV trinh sát tàng hình này hoạt động cực hiệu quả.

RQ-4 Global Hawk sẽ hoạt động tự động sử dụng một đường liên kết dữ liệu vệ tinh để gửi dữ liệu từ máy bay đến hệ thống điều khiển tác chiến.

Về kích thước RQ-4 Global Hawk có chiều dài 14,5m, sải cánh 39,9m, chiều cao 4,7m, trọng lượng rỗng 6.781kg, trọng lượng toàn tải 14.628kg.

RQ-4 Global Hawk được điều từ xa bởi 3 người (nhân viên phụ trách LRE, nhân viên phụ trách MCE và người điều hành cảm biến).

RQ-4 Global Hawk được khai thác sử dụng bởi Phi đội Trinh sát số 12 tại Căn cứ Không quân Beale (California), và Phi đội Trinh sát số 348 tại Căn cứ Không quân Grand Fork (Bắc Dakota).

So với máy bay U-2, máy bay do thám RQ-4 Global Hawk không cần người điều khiển trực tiếp, nó có thể lửng lơ trên bầu trời của đối phương hàng ngày liền trước khi phải trở về căn cứ để tiếp nhiên liệu.

Với trần bay trên 18km, việc đánh chặn loại máy bay này hết sức khó khăn.

Một chiếc RQ-4 Global Hawk có giá khoảng 123 triệu USD khi xuất xưởng, chưa tính tới chi phí vận hành.

RQ-4 Global Hawk đang có trong biên chế của Không quân và Hải quân Mỹ với vai trò là một hệ thống tầm cao có chức năng thu thập thông tin tình báo cũng như hỗ trợ lục quân trong các chiến dịch quân sự toàn cầu, cho phép lực lượng mặt đất sử dụng vũ khí một cách chính xác hơn và có thể bảo vệ cho quân đồng minh tốt hơn.

Loại RQ-4 Global Hawk không chỉ có khả năng chụp, thu thập, truyền về căn cứ các hình ảnh địa hình, vật thể, trận địa với độ phân giải cực cao, nhìn xuyên qua những đám mây dày đặc và hoạt động hiệu quả trong tình trạng bão cát, mà còn có thể nghe trộm đường truyền tín hiệu và ghi lại các hoạt động dưới mặt đất theo thời gian thực.

Một chiếc RQ-4 có khả năng giám sát một khu vực tới 103.600 km2 trong một ngày. Đây được đánh giá là dòng UAV trinh sát tàng hình uy lực nhất thế giới.