Quyết liệt cải thiện môi trường đầu tư

Công ty cổ phần Việt Nam Kỹ nghệ Súc sản (VISSAN) đưa vào hoạt động thêm một địa điểm trưng bày sản phẩm, kinh doanh vào đầu năm 2025. (Ảnh CTV)

Ngay từ những ngày làm việc đầu tiên của năm mới Ất Tỵ 2025, thành phố đã nhanh chóng triển khai những giải pháp nhằm tăng tốc công tác cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh.

Nhiều áp lực lẫn thách thức

Thành phố Hồ Chí Minh đã đặt ra nhiều mục tiêu quan trọng, kỳ vọng cao cho năm 2025; trong đó, cố gắng đến cuối năm 2025, ít nhất 80% số hồ sơ, thủ tục hành chính được giải quyết trực tuyến. Thành phố sẽ tập trung cao độ cho lĩnh vực kinh tế số để đạt mục tiêu tỷ trọng kinh tế số đạt 25% GRDP, hướng đến mức tỷ trọng 40% vào năm 2030; đồng thời, đẩy mạnh phát triển các nền tảng kinh tế chia sẻ trong tiêu dùng và sản xuất; phát triển các ngành công nghiệp công nghệ số có tính ứng dụng cao như dữ liệu lớn (Big Data), trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT), chuỗi khối (Blockchain)... Ứng dụng “Công dân số” sẽ là kênh tương tác hai chiều giữa người dân, doanh nghiệp và chính quyền. Đây cũng là công cụ để thành phố lắng nghe và có sự điều chỉnh chính sách phù hợp. Năm 2025, thành phố đặt mục tiêu thu ngân sách nhà nước hơn 520.000 tỷ đồng, tăng 2,6% so với chỉ tiêu Quốc hội giao; chi ngân sách thành phố gần 173.000 tỷ đồng, tăng 15% so với năm 2024 (trong đó, chi đầu tư phát triển khoảng 81.200 tỷ đồng).

Theo Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Lê Thị Huỳnh Mai, thành phố cần chủ động chuẩn bị về cơ chế, đất đai, quy hoạch và tháo gỡ vướng mắc để sẵn sàng cho nhà đầu tư tiếp cận 84 dự án thu hút đầu tư giai đoạn 2024-2025 với tổng số vốn dự kiến hơn 296.000 tỷ đồng. Bên cạnh đó, thành phố cần sẵn sàng chuẩn bị, triển khai quy trình thủ tục để thu hút đầu tư đối với 11 khu vực dự kiến thực hiện TOD (phát triển đô thị lấy giao thông công cộng làm trung tâm) với tổng diện tích hơn 1.107 ha. Cùng với đó, tổng vốn đầu tư toàn xã hội phải đạt hơn 600.000 tỷ đồng, phấn đấu đạt 620.000 tỷ đồng trên thực tế; tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công của thành phố phải đạt hơn 95% kế hoạch năm; thúc đẩy khối tư nhân đầu tư mạnh mẽ vào các dự án hạ tầng lớn.

Tuy nhiên, môi trường đầu tư, kinh doanh của thành phố cũng có không ít trở ngại, điểm nghẽn. Theo Ban Quản lý các Khu chế xuất và công nghiệp thành phố (Hepza), quỹ đất sản xuất công nghiệp của thành phố dần cạn kiệt hoặc bị vướng về giải tỏa, pháp lý; trong khi các khu công nghiệp mới lại chậm triển khai đầu tư. Các khu công nghiệp và chế xuất trên địa bàn thành phố còn rất ít “đất sạch”, hiện chỉ có vài chục héc-ta sẵn sàng cho thuê nhưng không tập trung một khu mà rải rác ở nhiều khu, không liền thửa, gây khó khăn cho các nhà đầu tư cần diện tích đất lớn. Theo quy hoạch, tổng quỹ đất công nghiệp của thành phố khoảng 6.000 ha, nhưng khoảng 1.500 ha đang gặp vướng mắc về pháp lý, chưa thể giải phóng mặt bằng.

Theo ông Nobuyuki Matsumoto, Trưởng đại diện Tổ chức Xúc tiến thương mại Nhật Bản (Jetro) tại thành phố, khâu thủ tục hành chính còn quá phức tạp và tốn nhiều thời gian, việc thực thi còn thiếu minh bạch… Chẳng hạn, các thủ tục liên quan xây dựng hoặc sửa chữa nhà xưởng có thể kéo dài tới sáu tháng; thủ tục hải quan ở một số lĩnh vực không rõ ràng, không thống nhất, thường xuyên thay đổi…

Quyết liệt, mạnh mẽ hơn nữa

Theo PGS, TS Trần Hoàng Ngân, Ủy viên Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Trợ lý Bí thư Thành ủy thành phố, gốc rễ của câu chuyện tăng trưởng kinh tế nói chung và thu hút đầu tư, phát triển sản xuất-kinh doanh nói riêng là cải thiện môi trường đầu tư-kinh doanh, cải cách thủ tục hành chính. Từ tiền đề đó, thành phố mới có thể huy động được vốn đầu tư tư nhân, vốn đầu tư nước ngoài, tạo lập được quỹ đất cho nhà đầu tư với giá cả hợp lý thông qua xây dựng nhanh khu công nghiệp mới, cơ cấu lại khu công nghiệp cũ để có “đất sạch”… Do đó, các chuyên gia cho rằng thành phố cần nhanh chóng cải thiện thủ tục hành chính, giải tỏa các vướng mắc của nhà đầu tư, giải quyết kịp thời những yêu cầu chính đáng của doanh nghiệp; rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ bằng cách tăng cường áp dụng công nghệ thông tin và minh bạch hóa quy trình cấp phép đầu tư cũng như các thủ tục sản xuất-kinh doanh khác…

Theo Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Lê Thị Huỳnh Mai, thành phố sẽ đẩy mạnh đột phá về thể chế, pháp luật để tạo “đột phá của đột phá”, tạo động lực phát triển với tinh thần “chính sách thông thoáng, hạ tầng thông suốt, quản trị thông minh”. Bên cạnh đó, thành phố cần nghiên cứu áp dụng chính sách “khoán tăng trưởng” cả về số lượng và chất lượng đi kèm với đẩy mạnh phân cấp, phân quyền để tạo sự chủ động cho các đơn vị.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Phan Văn Mãi cho biết: Dự kiến, tháng 5/2025 thành phố sẽ tổng kết Nghị quyết số 131/2020/QH14 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị tại Thành phố Hồ Chí Minh. Từ đó, thành phố sẽ có cơ sở đề xuất Quốc hội xây dựng Luật Đô thị đặc biệt; hoặc xây dựng thêm những cơ chế, chính sách đặc thù mạnh hơn, tốt hơn từ Trung ương nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn phát triển thành phố trong giai đoạn mới.

Để GRDP năm 2025 của thành phố tăng trưởng hai con số, thành phố đã xây dựng các kịch bản với ba kế hoạch nhánh là: Kế hoạch huy động tổng vốn đầu tư toàn xã hội năm 2025, tập trung vào động lực tăng trưởng từ đầu tư; Kế hoạch tháo gỡ vướng mắc và khó khăn của doanh nghiệp, nhất là các dự án dở dang; Kế hoạch cải thiện môi trường đầu tư và công tác điều hành. Dự kiến, trong quý I/2025 này, thành phố sẽ đánh giá tình hình hoạt động của 200.000 doanh nghiệp nhỏ và vừa, đồng thời gặp gỡ các nhà đầu tư trong và ngoài nước để tháo gỡ khó khăn, hạn chế tình trạng doanh nghiệp giải thể; tiếp đó, trong tháng 5/2025, thành phố sẽ có chính sách cụ thể về chuyển đổi các khu công nghiệp, riêng năm nay có thể chuyển đổi ngay năm khu công nghiệp…

HOÀNG LIÊM