Quy định về kinh doanh vận tải bằng ô tô: Những điểm mới
Bản trình dự thảo Nghị định quy định về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng ô tô (thay thế Nghị định số 86/2014/NĐ-CP) được Bộ GTVT gửi lên Chính phủ ngày 1/11 đã sửa đổi và thay thế nhiều điểm đột phá trong quản lý loại hình xe taxi và xe hợp đồng ứng dụng công nghệ gây tranh cãi trong suốt thời gian vừa qua.
Ngày 29/10, Văn phòng Chính phủ phát đi kết luận cuộc họp do Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng chủ trì, yêu cầu Bộ GTVT khẩn trương nghiên cứu các ý kiến, rà soát, hoàn chỉnh dự thảo Nghị định quy định về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng ô tô (thay thế Nghị định số 86/2014/NĐ-CP), trình Thủ tướng Chính phủ trước ngày 5/11/2019.
Yêu cầu tiên quyết Phó Thủ tướng đưa ra là: Khi Nghị định được ban hành, phục vụ tốt nhất nhu cầu đi lại của nhân dân, bảo đảm vai trò quản lý nhà nước đối với lĩnh vực kinh doanh vận tải đường bộ, cũng như bảo đảm công bằng, bình đẳng trong kinh doanh vận tải; tạo hành lang pháp lý chung để các đơn vị kinh doanh vận tải tự do lựa chọn loại hình kinh doanh phù hợp với điều kiện của mình theo quy định của pháp luật.
Thực hiện yêu cầu trên, Bộ GTVT đã xây dựng dự thảo với 3 điểm khác biệt cơ bản gồm:
Thứ nhất, về quy định về hộp đèn đối với xe taxi (Điểm b Khoản 1 Điều 6), ô tô kinh doanh vận tải hành khách bằng taxi (bao gồm taxi thanh toán bằng đồng hồ, và taxi có sử dụng công cụ thanh toán, kết nối bằng ứng dụng điện tử) được quyền lựa chọn gắn hộp đèn với chữ “TAXI” cố định trên nóc xe với kính thước tối thiểu là 12x30 cm hoặc niêm yết (dán cố định) cụm từ “XE TAXI” làm bằng vật liệu phản quang trên kính phía trước và kính phía sau xe với kích thước tối thiểu của cụm từ “XE TAXI” là 06 x 20 cm.
Trường hợp lựa chọn gắn hộp đèn với chữ "TAXI" cố định trên nóc xe, không phải niêm yết (dán cố định) cụm từ “XE TAXI”.
Có thể thấy, Bộ GTVT đã hướng đến việc thực hiện quản lý nhà nước đối với 2 loại hình vận tải là taxi và xe hợp đồng (có ứng dụng hợp đồng điện tử hoặc không) bằng các công cụ nhận biết trực quan, qua thiết bị giám sát hành trình và bằng chính phần mềm của doanh nghiệp.
Thứ hai, đối với nội dung lắp đặt camera để ghi hình lái xe và trên xe nhằm đảm bảo an ninh, an toàn cho hành khách, Bộ GTVT đã tiếp thu, thống nhất cùng Bộ Công an và sửa đổi lộ trình lắp đặt thiết bị của các đơn vị, cá nhân kinh doanh vận tải.
Cụ thể, trước ngày 1/7/2021, ô tô kinh doanh vận tải hành khách có sức chứa từ 9 chỗ (kể cả người lái xe) trở lên phải lắp camera đảm bảo ghi, lưu trữ hình ảnh trên xe (bao gồm cả lái xe) trong suốt quá trình xe tham gia giao thông. Dữ liệu hình ảnh được cung cấp cho cơ quan công an, thanh tra giao thông và cơ quan cấp giấy phép khi có yêu cầu với thời gian lưu trữ hình ảnh tại camera theo quy định.
Trước ngày 1/7/2021, ô tô kinh doanh vận tải hàng hóa bằng container, xe đầu kéo phải lắp camera đảm bảo ghi, lưu trữ hình ảnh của người lái xe trong suốt quá trình xe tham gia giao thông.
Dữ liệu hình ảnh được cung cấp cho cơ quan công an, thanh tra giao thông và cơ quan cấp giấy phép khi có yêu cầu. Thời gian lưu trữ hình ảnh tại camera lắp trên xe đảm bảo tối thiểu 24 giờ gần nhất đối với xe hoạt động trên hành trình có cự ly đến 500 km; tối thiểu 72 giờ gần nhất đối với xe hoạt động trên hành trình có cự ly trên 500 km. Hình ảnh từ camera lắp trên xe phải được truyền về đơn vị kinh doanh vận tải; đơn vị kinh doanh vận tải có trách nhiệm lưu trữ trong thời gian tối thiểu 72 giờ gần nhất.
Đây cũng là nội dung Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng nhấn mạnh nhằm đảm bảo an ninh, an toàn cho hành khách và yêu cầu Bộ GTVT, Bộ Công an thống nhất “bảo đảm phù hợp với điều kiện về công nghệ và phạm vi, tính chất của từng loại hình doanh nghiệp kinh doanh vận tải”.
Thứ ba, đối với đối tượng được phép sử dụng ô tô có sức chứa dưới 9 chỗ ngồi (kể cả người lái xe) để kinh doanh vận tải khách sử dụng hợp đồng điện tử, tại Dự thảo mới, Bộ GTVT đã đổ sung đối tượng bao gồm cả hộ kinh doanh vận tải.
Ngoài ra, Bộ GTVT cũng bổ sung vào dự thảo Nghị định về việc hộ kinh doanh cá thể được tham gia hoạt động kinh doanh loại hình xe hợp đồng khi đáp ứng các yêu cầu: Có giấy phép kinh doanh vận tải, điều kiện về lái xe và giấy phép lái xe hạng phù hợp; lắp thiết bị giám sát hành trình; niêm yết thông tin về hộ kinh doanh cá thể bên ngoài xe; có phù hiệu do sở GTVT cấp; xây dựng và thực hiện quy trình bảo đảm an toàn giao thông…