Nối tiếp hành trình tạo đột phá từ đầu tư công
Tiếp tục bám sát định hướng lãnh đạo của Đảng từ những nhiệm kỳ trước, nhiệm kỳ 2020 - 2025 ghi nhận sự vào cuộc quyết liệt của hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương, nhằm nối tiếp hành trình tạo ra những đột phá mạnh mẽ từ nguồn vốn đầu tư công (ĐTC). Đây cũng là nhiệm kỳ cho thấy nhiều nỗ lực của tỉnh Hòa Bình - vùng đất còn nhiều khó khăn đang từng bước chuyển mình nhờ dòng vốn ĐTC. Nhìn lại 5 năm qua để thấy, Hòa Bình vừa bền bỉ chinh phục từng cột mốc trên hành trình phát triển, vừa quyết tâm tích thêm nội lực để tạo đột phá từ ĐTC.
Tiếp tục bám sát định hướng lãnh đạo của Đảng từ những nhiệm kỳ trước, nhiệm kỳ 2020 - 2025 ghi nhận sự vào cuộc quyết liệt của hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương, nhằm nối tiếp hành trình tạo ra những đột phá mạnh mẽ từ nguồn vốn đầu tư công (ĐTC). Đây cũng là nhiệm kỳ cho thấy nhiều nỗ lực của tỉnh Hòa Bình - vùng đất còn nhiều khó khăn đang từng bước chuyển mình nhờ dòng vốn ĐTC. Nhìn lại 5 năm qua để thấy, Hòa Bình vừa bền bỉ chinh phục từng cột mốc trên hành trình phát triển, vừa quyết tâm tích thêm nội lực để tạo đột phá từ ĐTC.
Ngay khi được bàn giao mặt bằng, nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu
đoạn qua địa bàn xã Cao Sơn (Đà Bắc).
Nhiệm kỳ 2020 - 2025, Đảng ta thể hiện rõ quan điểm, đường lối và sự quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo đối với lĩnh vực ĐTC. Ngay trong Văn kiện Đại hội XIII, Đảng xác định: ĐTC là công cụ quan trọng của Nhà nước để dẫn dắt, kích hoạt và điều tiết nền kinh tế. Vì thế, vốn ĐTC được cơ cấu lại theo hướng tập trung vào hạ tầng chiến lược để tạo động lực mạnh mẽ cho nền kinh tế.
Tại tỉnh Hòa Bình, với nguồn vốn ĐTC trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 được phân bổ ở mức cao nhất từ trước đến nay, tỉnh đã cơ cấu lại nguồn vốn, "rót” mạnh vốn vào các dự án trọng điểm mang tính lan tỏa cao nhằm tạo đột phá cho phát triển hạ tầng, tiếp động lực then chốt cho phát triển KT-XH.
Đầu tư công - động lực then chốt
Bước sang năm thứ hai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020 - 2025, Hòa Bình bước vào công cuộc triển khai Kế hoạch ĐTC trung hạn giai đoạn 2021 - 2025. Giai đoạn này, toàn tỉnh được phân bổ tổng nguồn vốn lớn nhất. Theo kế hoạch giao đầu kỳ, tổng kế hoạch vốn được Thủ tướng Chính phủ giao 18.058.690 triệu đồng; HĐND tỉnh thông qua 18.085.786 triệu đồng. Sau các lần điều chỉnh, bổ sung, tổng nguồn vốn được thông qua là 33.316.201 triệu đồng, trong đó, vốn ngân sách tỉnh 12.390.965 triệu đồng; vốn ngân sách Trung ương 20.925.236 triệu đồng. Nguồn vốn này tăng 170% so với giai đoạn 2016 - 2020 và cao hơn nhiều so với các giai đoạn trước. Đây là mức vốn cao kỷ lục, thể hiện sự quan tâm của Trung ương và nỗ lực huy động nguồn lực tại chỗ của tỉnh.
Phân tích cơ cấu nguồn vốn ĐTC trong giai đoạn này có thể thấy: Bên cạnh nguồn ngân sách Trung ương được phân bổ, nguồn ngân sách tỉnh với mức 12.390.965 triệu đồng cho thấy khả năng cân đối từ ngân sách địa phương, cũng như quyết tâm tạo đột phá về nguồn lực ĐTC của một tỉnh miền núi còn nhiều khó khăn. Để có được số vốn kỷ lục rót vào các dự án ĐTC, tỉnh đã huy động vốn từ nguồn thu sử dụng đất, vốn bội chi ngân sách địa phương, vốn đầu tư xây dựng cơ bản tập trung, đồng thời tăng cường huy động các nguồn ngoài ngân sách, thu hút thêm nguồn lực xã hội để thực hiện các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng.
Đặc biệt, điểm nhấn trong tư duy và hành động của tỉnh nhằm sử dụng hiệu quả nguồn vốn ĐTC giai đoạn 2021 - 2025 là chuyển hướng từ đầu tư dàn trải, phân tán sang đầu tư tập trung, có trọng tâm, trọng điểm. Đây là chuyển biến phù hợp với định hướng lãnh đạo tại Đại hội XIII của Đảng: cơ cấu lại ĐTC, tập trung cho các lĩnh vực then chốt, có sức lan tỏa lớn, trọng điểm quốc gia và địa phương, trong đó ưu tiên nguồn lực để tạo sức bật cho các vùng đặc biệt khó khăn.
Đổi mới tư duy để tạo đột phá
Nguồn lực lớn là điều kiện cần, nhưng tổ chức triển khai hiệu quả mới là điều kiện đủ để ĐTC thực sự phát huy tác dụng. Hiểu rõ điều đó, hệ thống chính trị toàn tỉnh đã đổi mới tư duy, quyết liệt hành động nhằm kích hoạt hiệu quả nguồn lực ĐTC. Không chỉ ghi nhận con số kỷ lục về tổng nguồn vốn đầu tư, giai đoạn 2021 - 2025 còn đánh dấu quyết tâm chính trị của tỉnh khi tổ chức thực hiện các dự án ĐTC. Với "tư duy trọng điểm” và quyết tâm tạo đột phá, quá trình sử dụng vốn ĐTC được gắn với nỗ lực thực hiện một đột phá chiến lược trong nhiệm kỳ 2020 - 2025: đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại.
Cụ thể, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII xác định phát triển kết cấu hạ tầng là 1 trong 4 đột phá chiến lược, thực hiện xuyên suốt nhiệm kỳ. Hiện thực hóa đột phá chiến lược này, tại Đề án số 02-ĐA/TU về hoàn thiện kết cấu hạ tầng KT-XH giai đoạn 2021 - 2025, Tỉnh ủy xác định trọng tâm là ưu tiên phát triển hạ tầng giao thông đường bộ và hạ tầng kỹ thuật bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu. Đây cũng là định hướng phù hợp với "tư duy trọng điểm” trong phân bổ nguồn lực ĐTC trung hạn: tập trung bố trí vốn để thực hiện và phát huy hiệu quả các dự án quan trọng, cấp bách của tỉnh, các dự án có tính kết nối cao, có tác động liên vùng, có ý nghĩa thúc đẩy KT-XH.
Đồng chí Nguyễn Văn Danh, Giám đốc Sở Tài chính cho biết: Kế hoạch ĐTC trung hạn và hàng năm được phân bổ chi tiết cho các dự án, công trình đảm bảo đúng quy định, trình tự, thời gian. Công tác lập, trình, giao kế hoạch được thực hiện kịp thời, tuân thủ theo nguyên tắc, thứ tự ưu tiên. Ngoài ra, Sở tham mưu UBND tỉnh ưu tiên bố trí vốn cho các dự án lớn, công trình trọng điểm, liên kết vùng, có tác động lớn đến sự phát triển của địa phương, nhất là các dự án giao thông quan trọng, các khu, cụm công nghiệp có vai trò thu hút đầu tư… Nhờ đó, vốn ĐTC được sử dụng đúng mục đích, phát huy hiệu quả thiết thực, tạo được hiệu ứng lan tỏa trong xã hội, khắc phục tình trạng đầu tư dàn trải, manh mún.
Ghi nhận những năm qua, nguồn vốn ĐTC được rót mạnh vào các dự án trọng điểm nhằm tạo động lực then chốt cho phát triển KT-XH. Điển hình như: dự án cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu (đoạn qua địa bàn tỉnh) có tổng mức đầu tư 9.997 tỷ đồng, trong đó, ngân sách tỉnh 1.754 tỷ đồng; dự án đường liên kết vùng Hòa Bình - Hà Nội và cao tốc Sơn La (Hòa Bình - Mộc Châu) tổng mức đầu tư 4.120 tỷ đồng, trong đó, ngân sách tỉnh 1.620 tỷ đồng… Nhiều tuyến đường giao thông quan trọng được khởi công xây dựng hoặc sửa chữa. Đến nay, trên địa bàn tỉnh hình thành trên 11.170 km đường bộ, tăng khoảng 420km so với năm 2020.
Bên cạnh giao thông, các dự án hạ tầng thủy lợi, đê điều cũng được nâng cấp nhằm đảm bảo tưới tiêu, sinh hoạt và an toàn dân cư. Hệ thống điện lưới quốc gia phủ kín 100% xã, phường, thị trấn. Các khu, cụm công nghiệp từng bước đồng bộ về hạ tầng, tăng tỷ lệ lấp đầy diện tích đất công nghiệp để đẩy mạnh thu hút đầu tư…
Cùng với đó, tỉnh chú trọng mục tiêu đảm bảo an sinh xã hội. Hàng loạt công trình dân sinh, y tế, giáo dục được đầu tư từ nguồn vốn ĐTC đã và đang hiện hữu, là minh chứng sống động cho hiệu quả của dòng vốn được phân bổ đúng trọng tâm, đúng thời điểm. Tuy nhiên, hành trình tạo đột phá từ ĐTC vẫn còn nhiều thách thức, đòi hỏi nhiều yếu tố cộng hưởng để vượt qua - từ thể chế, nguồn lực, quyết tâm chính trị đến hành động thực tiễn. Đáng ghi nhận, trong chặng đường 5 năm gần đây, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị đã tiếp thêm sức mạnh, củng cố niềm tin vào một Hòa Bình phát triển bền vững và bứt phá.
