Nhiều điểm sáng về lao động-việc làm trong năm 2024

Quang cảnh hội nghị. (Ảnh GIÁP TỐNG)

Thị trường lao động trong nước phục hồi nhanh, mạnh mẽ

Ngày 27/12, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội tổ chức hội nghị tổng kết công tác năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025 lĩnh vực lao động, người có công và xã hội. Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long và Bộ trưởng Lao động-Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung chủ trì hội nghị.

Lãnh đạo Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội cho biết, công tác lao động, người có công và xã hội năm 2024 đạt được những kết quả quan trọng, khá toàn diện trên các lĩnh vực, đóng góp tích cực vào việc hoàn thành Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2024 và Kế hoạch 5 năm 2021-2025 của cả nước.

Thị trường lao động trong nước năm 2024 chứng kiến đà phục hồi nhanh, mạnh mẽ, mang lại những kết quả tích cực, giúp các khu công nghiệp, khu chế xuất, các vùng kinh tế trọng điểm cơ bản duy trì được lực lượng lao động ổn định.

Thể chế thị trường lao động tiếp tục được hoàn thiện, phát triển nhằm huy động và sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực. Các giải pháp kết nối cung-cầu, nhất là kết nối thông tin về lao động-việc làm giữa các tỉnh có nguồn nhân lực dồi dào với các tỉnh, thành phố kinh tế trọng điểm được đẩy mạnh.

Hệ thống Trung tâm dịch vụ việc làm được sắp xếp, tổ chức lại để nâng cao hiệu quả hoạt động; điều tiết cung-cầu lao động, kết nối người lao động với người sử dụng lao động được nâng cao rõ rệt. Các hoạt động quản lý lao động gắn với cơ sở dữ liệu về dân cư và cơ sở dữ liệu khác và Đề án 06 được tăng cường…

Có thể thấy, tình hình lao động-việc làm năm 2024 có nhiều điểm sáng, ước thực hiện năm 2024 đạt và vượt các chỉ tiêu Quốc hội, Chính phủ giao. Tỷ lệ thất nghiệp khu vực thành thị dưới 4%. Tỷ lệ lao động qua đào tạo ước đạt 69%, trong đó tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng, chứng chỉ ước đạt 28,1%.

Hoạt động đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài phục hồi nhanh chóng, lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng tăng dần về số lượng và nâng cao về chất lượng. Khoảng 150 nghìn lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng trong năm 2024, đạt 120% kế hoạch.

Theo Tổng cục Thống kê, tính chung 9 tháng năm 2024, lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên là 52,5 triệu người, tăng gần 1,9 triệu người so với năm 2020; lao động có việc làm là 51,6 triệu người, tăng hơn 2 triệu người so với năm 2020. Tỷ lệ thất nghiệp khu vực thành thị khoảng 2,38%, giảm 1,2 điểm % so với năm 2020; lực lượng lao động đã qua đào tạo có bằng, chứng chỉ ước tính là 14,76 triệu người, tăng 1,95 triệu người.

Cùng với đó, tính đến hết tháng 12/2024, số lao động tham gia bảo hiểm xã hội đạt khoảng 20,1 triệu người, chiếm 42,7% lực lượng lao động trong độ tuổi (trong đó, bảo hiểm xã hội bắt buộc đạt khoảng 17,8 triệu người, bảo hiểm xã hội tự nguyện đạt hơn 2,3 triệu người).

Tính đến hết tháng 11 năm 2024 số người tham gia bảo hiểm thất nghiệp ước đạt 15,8 triệu người, chiếm khoảng 33% lực lượng lao động trong độ tuổi.

Đặc biệt, các chính sách tiền lương, xây dựng quan hệ lao động hài hòa, tiến bộ trong doanh nghiệp được thực hiện tốt. Cụ thể, các cơ chế, chính sách về lao động, tiền lương trong năm 2024 tiếp tục được xây dựng, hoàn thiện. Trong đó, tập trung vào thể chế hóa các nội dung cải cách chính sách tiền lương trong doanh nghiệp như điều chỉnh mức lương tối thiểu (tăng bình quân 6%), xây dựng chính sách tiền lương trong doanh nghiệp nhà nước theo tinh thần Nghị quyết số 27-NQ/TW.

Đáng chú ý, tiền lương, thu nhập của người lao động tăng. Cụ thể như trong năm 2024, thu nhập bình quân của người lao động hưởng lương đạt khoảng 8,5 triệu đồng/tháng, tăng 1,9 triệu đồng so với năm 2020, giúp cải thiện đời sống.

Hơn 23.000 tỷ đồng chi trả trợ cấp người có công

Trong năm qua, các chính sách, chế độ ưu đãi người có công với cách mạng được thực hiện đầy đủ, kịp thời, công khai, minh bạch. Đến hết năm 2024, công tác chi trả trợ cấp cho hơn 1 triệu người có công với cách mạng đã được thực hiện, với kinh phí khoảng hơn 23.000 tỷ đồng.

Nhiều hoạt động tri ân các anh hùng, liệt sĩ, người có công người có công với cách mạng và thân nhân diễn ra trang trọng, thiết thực, hiệu quả trên cả nước.

Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội cũng đã hoàn thiện, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch thực hiện Quyết định số 1007/QĐ-TTg ngày 30/8/2023 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt quy hoạch mạng lưới các cơ sở xã hội nuôi dưỡng, điều dưỡng người có công với cách mạng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Trung tâm lưu trữ cơ sở dữ liệu ADN hài cốt liệt sĩ, thân nhân liệt sĩ phục vụ công tác xác định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin đã được đưa vào vận hành. Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội cũng phối hợp với Bộ Công an ra mắt Ngân hàng gien (ADN) liệt sĩ chưa xác định được thông tin và thân nhân liệt sĩ để lưu trữ ADN thân nhân liệt sĩ phục vụ công tác xác định danh tính hài cốt liệt sĩ.

Thẩm định, trình Thủ tướng Chính phủ cấp mới 298 bằng Tổ quốc ghi công; cấp lại 11.163 bằng Tổ quốc ghi công; Cấp trích lục 207 hồ sơ liệt sĩ, Tra cứu 12.900 bộ hồ sơ.

Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội cũng phối hợp Bộ Xây dựng xây dựng Đề án hỗ trợ nhà ở đối với người có công. Đến nay, tổng số hộ gia đình người có công có nhu cầu nhưng chưa được hỗ trợ về nhà ở là 162.014 hộ (trong đó xây mới là 75.394 hộ, sửa chữa 86.620 hộ). Nguồn kinh phí dự kiến là 7.122 tỷ đồng.

Công tác giảm nghèo trong năm cũng được thực hiện nhanh và bền vững, thu nhập của hộ nghèo được nâng lên, đời sống được cải thiện rõ rệt. Ước tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều năm 2024 còn dưới 1%, đạt chỉ tiêu Quốc hội, Chính phủ giao.

Tính chung giai đoạn 2021-2024, tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giảm khoảng 4,2% (giảm bình quân khoảng 1,05%/năm). Tỷ lệ hộ nghèo các huyện nghèo giảm bình quân hơn 4%/năm, tỷ lệ hộ nghèo dân tộc thiểu số giảm bình quân hơn 3%/năm.

Vững tâm thực hiện tốt chủ trương của Đảng và Nhà nước thời gian tới

Phó Thủ tướng Lê Thành Long phát biểu chỉ đạo hội nghị. (Ảnh GIÁP TỐNG)

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long nhận định, sự phát triển và hoạt động của ngành lao động-thương binh và xã hội trong gần 80 năm qua đều gắn với tình thương, lòng nhân ái và vì con người. Thực hiện chính sách với người có công là việc đền ơn đáp nghĩa, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc Việt Nam. Đồng thời, ngành lao động-thương binh và xã hội cũng hết sức cố gắng trong hoàn thiện chính sách tiền lương và xây dựng quan hệ lao động hài hòa, vừa bảo đảm phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của Việt Nam nhưng phải tiệm cận với tiêu chuẩn của thế giới.

Về phương hướng năm 2025, Phó Thủ tướng nhấn mạnh có ba sự kiện phải thực hiện cùng lúc. Đó là: Sắp xếp, tổ chức bộ máy; Tổ chức Đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ 14 sắp tới 2016; Duy trì mức tăng trưởng kinh tế trên 7% tạo đà cho những năm sau. Tất cả chính sách thuộc các lĩnh vực mà Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đang trực tiếp tham mưu cho Đảng và Nhà nước về người có công, an sinh xã hội, lao động-việc làm, bảo trợ xã hội… hoàn toàn không thay đổi. Công tác này cần phải làm tốt hơn để đáp ứng nhu cầu của các nhóm đối tượng này.

Về việc sắp xếp tổ chức bộ máy, Phó Thủ tướng Lê Thành Long mong cán bộ, nhân viên trong ngành vững tâm, thực hiện tốt chủ trương của Đảng và Nhà nước trong thời gian tới, tiếp tục thực hiện tốt hơn nữa, phát huy truyền thống đã đạt được trong những năm vừa qua, để các công việc đã và đang làm tiếp tục được nhân rộng và phát huy, đạt thành tựu cao hơn nữa trong những năm tới.

Trong lời phát biểu bế mạc hội nghị, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung trân trọng cảm ơn sự quan tâm của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước cũng như các bộ, ban, ngành trong suốt chặng đường vừa qua, nhất là trong năm 2024 đã dành sự quan tâm, phối hợp rất chặt chẽ, hiệu quả để toàn ngành vượt qua những khó khăn và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình. Nhìn lại chặng đường hơn 79 năm vừa qua, ngành lao động-thương binh và xã hội đã luôn làm tròn trách nhiệm của mình và có đóng góp quan trọng trong dòng chảy lịch sử của đất nước. Do đó, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của ngành có quyền tự hào, tự tin để bước tiếp chặng đường tiếp theo.

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung phát biểu tại hội nghị. (Ảnh GIÁP TỐNG)

Đồng chí Đào Ngọc Dung nhận định, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội tự hào về những dấu ấn tạo lập được trên hành trình xây dựng, hoàn thiện chính sách xã hội của nước ta. Những kết quả này không chỉ được lãnh đạo Đảng, Nhà nước, người dân ghi nhận mà còn giúp Việt Nam trở thành một điển hình ấn tượng với thế giới.

Theo người đứng đầu ngành lao động-thương binh và xã hội, những công việc mà ngành đạt được trong thời gian vừa qua là những dấu ấn, đặc biệt những vấn đề mang tính thể chế. Các chính sách mà ngành đã tham mưu đặt nền móng cho đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045. Nghị quyết số 42-NQ/TW ngày 24/11/2023 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội đã chuyển từ “ổn định và bảo đảm” sang “ổn định và phát triển”, là một bước cao hơn về chính sách xã hội. Cùng với đó là các văn bản pháp luật như Bộ luật Lao động năm 2019, Luật Bảo hiểm xã hội và các văn bản có xây dựng một hệ thống về chính sách xã hội mang tính chất dấu ấn lịch sử, mở ra một thời kỳ mới cho phát triển của chính sách xã hội và vấn đề lao động-việc làm.

Bộ trưởng khẳng định, nhiều thành tựu của ngành lao động-thương binh và xã hội của Việt Nam đã được thế giới ghi nhận. Tại Hội nghị G7 diễn ra vào tháng 10 vừa qua, lãnh đạo Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Việt Nam là lãnh đạo duy nhất trong số các nước châu Á được mời dự, báo cáo về công tác chăm sóc người yếu thế. Còn tại Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) tại Brazil vừa qua, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cũng là nhà lãnh đạo được mời để chia sẻ kinh nghiệm về xóa đói giảm nghèo như một điển hình thành công của thế giới. Việt Nam đã về trước đích 10 năm so với Mục tiêu thiên niên kỷ.

Trước mắt, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung đề nghị đội ngũ cán bộ, công chức-viên chức của ngành lao động-thương binh và xã hội tập trung vào bốn nội dung quan trọng.

Thứ nhất, tập trung tham mưu chỉ đạo, chuẩn bị tốt nhất cho nhân dân, người có công, người yếu thế và mọi người dân đón Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 đầm ấm, vui vẻ, hạnh phúc.

Thứ hai, chuẩn bị tốt nhất Hội nghị trực tuyến toàn quốc từ trung ương đến cấp xã về công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát dự kiến diễn ra ngay đầu tháng 1/2025. Mục tiêu đặt ra là phấn đấu hết năm 2025 sẽ xóa toàn bộ 450 nghìn nhà tạm, nhà dột nát, nhà không bảo đảm tiêu chuẩn trong cả ba chương trình: Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, Chương trình nhà ở cho người có công và 135 nghìn căn nhà chưa được vào danh mục. Nếu làm thành công chương trình này, sẽ vượt mục tiêu 5 năm và đạt mục tiêu số 1 trong năm đột phá mà Nghị quyết số 42 về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội đã đề ra.

Thứ ba, tổ chức tốt Hội nghị tuyên dương những tấm gương thầm lặng toàn quốc lần thứ 2 tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Thứ tư, tổ chức triển khai một cách có hiệu quả nghiêm túc và chất lượng việc hợp nhất giữa Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội và Bộ Nội vụ. Theo tinh thần chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban chỉ đạo Trung ương, và trực tiếp là Tổng Bí thư Tô Lâm, hai cơ quan này đã chuẩn bị tinh thần một cách chặt chẽ, rõ ràng, hiệu quả và nghiêm túc. Theo đó, điều chuyển nhiệm vụ quản lý nhà nước về giáo dục nghề nghiệp về Bộ Giáo dục và Đào tạo, các lĩnh vực bảo trợ xã hội, trẻ em, phòng-chống tệ nạn xã hội về Bộ Y tế; lĩnh vực giảm nghèo về Ủy ban Dân tộc, bảo đảm đúng theo yêu cầu của Ban Chỉ đạo Trung ương. “Đến giờ này, tất cả đề án, những nội dung liên quan hợp nhất của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đã bảo đảm. Các công việc của ngành lao động-thương binh và xã hội sẽ vẫn tiếp tục được triển khai. Mô hình tổ chức có thể khác đi nhưng tất cả các cán bộ, đảng viên, công chức và người lao động của toàn ngành sẽ chấp hành nghiêm túc chỉ đạo của Đảng và nỗ lực phấn đấu tốt nhất công việc của mình”, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nêu rõ.

NGÂN ANH