Nhà nước được thu hồi đất của người đã chết trong trường hợp nào?
Gọi điện đến Đường dây nóng ANTĐ, nhiều bạn đọc hỏi, đất giao trái thẩm quyền có được bồi thường khi Nhà nước thu hồi? Nhà nước có được thu hồi đất của người đã chết?
Theo quy định hiện hành, đất giao trái thẩm quyền còn gọi là đất giao không đúng thẩm quyền. Theo Luật Đất đai 2024 và Nghị định 88/2024/NĐ-CP, đất giao không đúng thẩm quyền vẫn được bồi thường khi bị Nhà nước thu hồi trong hai trường hợp sau:
Thứ nhất, hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất được giao không đúng thẩm quyền theo quy định tại thời điểm được giao nhưng đã sử dụng đất ổn định trước ngày 1-7-2014.
Thứ hai, hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất được giao không đúng thẩm quyền từ ngày 1-7-2014 đến trước ngày Luật Đất đai 2024 có hiệu lực thi hành có giấy tờ chứng minh đã nộp tiền để được sử dụng đất.
Về việc thu hồi đất của người đã chết, Luật Đất đai 2024 nêu rõ, Nhà nước thu hồi đất là việc cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ban hành quyết định thu lại quyền sử dụng đất của người sử dụng đất hoặc thu lại đất của người đang sử dụng đất hoặc thu lại đất đang được Nhà nước giao quản lý. Cá nhân sử dụng đất chết mà không có người nhận thừa kế sau khi đã thực hiện nghĩa vụ về tài sản theo quy định của pháp luật về dân sự sẽ bị Nhà nước ra quyết định thu hồi đất.
Điều 622 Bộ luật Dân sự 2015 cũng quy định, trường hợp không có người thừa kế theo di chúc, theo pháp luật hoặc có nhưng không được quyền hưởng di sản, từ chối nhận di sản thì tài sản còn lại sau khi đã thực hiện nghĩa vụ về tài sản mà không có người nhận thừa kế thuộc về Nhà nước.
Như vậy, Nhà nước có quyền thu hồi đất của người đã chết trong trường hợp người sử dụng đất chết mà không có người thừa kế theo di chúc, theo pháp luật, hoặc có người thừa kế nhưng từ chối nhận di sản, không được quyền hưởng di sản (gọi chung là không có người nhận thừa kế) và sau khi đã thực hiện các nghĩa vụ về tài sản theo quy định.
Căn cứ để thu hồi đất khi người sử dụng chết mà không có người thừa kế là dựa trên giấy chứng tử hoặc quyết định tuyên bố một người là đã chết.
Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận giấy chứng tử hoặc quyết định tuyên bố một người là đã chết cơ quan có chức năng quản lý đất đai trình cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thu hồi đất.
Về thẩm quyền thu hồi đất do cá nhân sử dụng đất chết mà không có người thừa kế, theo Luật Đất đai 2024, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ ra quyết định thu hồi đất trong trường người sử dụng đất chết là người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài mà không có người nhận thừa kế sau khi đã thực hiện nghĩa vụ về tài sản theo quy định của pháp luật về dân sự…
