Ngành thép quý 3: Hồi phục chậm lại, cạnh tranh nội địa gay gắt hơn

Ảnh: Thép Nam Kim

Kết quả kinh doanh của ngành thép quý 3/2025 vẫn ghi nhận tăng trưởng so với cùng kỳ năm ngoái (YoY), chủ yếu nhờ sự đóng góp của ba doanh nghiệp đầu ngành là Hòa Phát (mã HPG), Hoa Sen (mã HSG) và VNSteel (mã TVN).

Hòa Phát đạt tổng doanh thu 36.407 tỷ đồng, tăng hơn 7% YoY. Lợi nhuận gộp đạt 6.087 tỷ đồng, tăng 29% YoY; tương đương biên lợi nhuận gộp đạt 16,7%, mở rộng so với quý 3/2024 đạt 13,9%. Trừ đi các chi phí, doanh nghiệp lãi sau thuế 4.012 tỷ đồng, tăng 33% YoY nhưng giảm 6% so với quý 2 liền trước.

Hoa Sen ghi nhận doanh thu quý 4 năm tài chính 2024 - 2025 (từ 1/10/2024 - 30/9/2025) đạt 8.357 tỷ đồng, giảm 17% YoY và thấp nhất trong 8 quý gần đây. Biên lợi nhuận gộp cải thiện mạnh từ mức 8,4% lên 12,2%, giúp lợi nhuận gộp đạt 1.021 tỷ đồng, tăng 20% YoY.

Trừ đi chi phí, Hoa Sen lãi sau thuế 85 tỷ đồng, cải thiện mạnh so với con số lỗ 186 tỷ đồng cùng kỳ năm trước. Đây là quý lãi thấp nhất của doanh nghiệp trong năm tài chính 2024 - 2025.

Tổng Công ty Thép Việt Nam (VNSteel) đạt tổng doanh thu 9.611 tỷ đồng, tăng 10,5% YoY. Biên lợi nhuận gộp cải thiện mạnh từ mức 1,6% của quý 3/2024 lên 4,4%. Cộng thêm doanh thu tài chính và phần lãi trong công ty liên doanh, liên kết tăng mạnh, TVN lãi sau thuế 152 tỷ đồng, so với cùng kỳ năm trước lỗ 124 tỷ đồng. So với mức lãi 268 tỷ đồng của quý 2 liền trước, lợi nhuận của doanh nghiệp cũng đã chậm lại.

Khối tôn mạ bị ảnh hưởng lớn bởi kênh xuất khẩu. Thép Nam Kim (mã NKG) đạt 3.773 tỷ đồng doanh thu, giảm 27% YoY. Lợi nhuận gộp đạt 180 tỷ đồng, tương ứng biên lợi nhuận gộp đạt 4,8%, co hẹp so với con số 8,7% của quý 3/2024. Công ty lãi sau thuế 50 tỷ đồng, giảm 23% YoY. Đây là quý lãi thấp nhất của doanh nghiệp trong năm nay và là quý thứ tư liên tiếp lợi nhuận sụt giảm so với cùng kỳ năm trước.

Là doanh nghiệp tôn mạ xuất khẩu lớn, Nam Kim bị ảnh hưởng bởi chính sách bảo hộ thương mại từ các quốc gia. Doanh thu của công ty trong 9 tháng đầu năm đạt 11.672 tỷ đồng, giảm 28% YoY. Trong đó doanh thu nội địa chiếm 6.749 tỷ đồng, tăng 29% YoY; còn doanh thu xuất khẩu đạt 4.975 tỷ đồng, giảm 55% YoY.

Tôn Đông Á (mã GDA) cũng ghi nhận doanh thu giảm 29% YoY, đạt 3.680 tỷ đồng. Nhờ tiết giảm mạnh chi phí bán hàng (67 tỷ đồng, giảm 76% YoY), công ty lãi sau thuế 85 tỷ đồng, tăng 57% YoY.

Đầu tư Thương mại SMC (mã SMC) ghi nhận quý thua lỗ thứ hai liên tiếp. Cụ thể, doanh thu của công ty trong kỳ đạt 1.571 tỷ đồng, giảm 31% YoY. Kinh doanh dưới giá vốn nên lợi nhuận gộp âm hơn 2 tỷ đồng. Trừ đi các chi phí, doanh nghiệp lỗ sau thuế 78 tỷ đồng (so với cùng kỳ lỗ 82 tỷ đồng).

9 tháng đầu năm 2025, SMC lỗ 159 tỷ đồng (so với cùng kỳ lãi gần 7 tỷ đồng), trong đó quý 2 lỗ 43 tỷ đồng, còn quý 1 có lãi mỏng. Trước đó, công ty này có 3 quý cuối năm 2024 thua lỗ liên tiếp.

Ở nhóm nhỏ hơn, Gang thép Thái Nguyên (Tisco, mã TIS) đạt 2.757 tỷ đồng doanh thu, tăng 15% YoY. Lợi nhuận gộp đạt 68 tỷ đồng, tương ứng biên lợi nhuận gộp đạt 2,5%, cải thiện mạnh so với mức 0,4% của quý 3/2024. Do các chi phí vẫn ở mức cao nên công ty lỗ sau thuế hơn 12 tỷ đồng, so với cùng kỳ lỗ 84 tỷ đồng. 9 tháng đầu năm 2025, công ty này lỗ sau thuế gần 7 tỷ đồng, so với cùng kỳ lỗ 79 tỷ đồng.

Ống thép Việt Đức (mã VGS) ghi nhận doanh thu 1.767 tỷ đồng, giảm 7% YoY. Biên lợi nhuận gộp cải thiện mạnh, từ mức 2% của quý 3/2024 lên 4,4%. Cộng thêm sự đóng góp của công ty liên doanh liên kết (lãi 19 tỷ đồng, so với cùng kỳ lỗ hơn 2 tỷ đồng), công ty lãi sau thuế 64 tỷ đồng, gấp 6 lần YoY.

Thép tấm lá Thống Nhất (mã TNS) ghi nhận doanh thu sụt giảm mạnh, đạt 182 tỷ đồng, giảm 69% YoY; lợi nhuận sau thuế gần 1 tỷ đồng, so với quý 3/2024 đạt gần 11 tỷ đồng. Theo giải trình của doanh nghiệp, thị trường thép quý 3/2025 trải qua đầy thách thức khi chịu tác động của việc Mỹ siết chặt thuế quan cũng như phòng vệ thương mại từ các quốc gia. Do đó, sản lượng sản xuất và tiêu thụ của công ty sụt giảm.

Nhìn chung, ngành thép quý 3 đã có sự chững lại chủ yếu do ảnh hưởng của kênh xuất khẩu. Các doanh nghiệp dồn lực vào thị trường nội địa khiến bối cảnh cạnh tranh càng khốc liệt hơn. Do đó, các công ty nhỏ hầu như đều bị sụt giảm mạnh về doanh thu. Điểm tích cực là biên lợi nhuận gộp của hầu hết doanh nghiệp ghi nhận cải thiện đáng kể, nhờ chi phí nguyên vật liệu giảm

Trong báo cáo giải trình về kết quả kinh doanh quý 3, Hòa Phát cho biết, tình trạng dư cung thép kéo dài tại Trung Quốc - quốc gia tiêu thụ thép lớn nhất thế giới, cùng với căng thẳng thương mại toàn cầu gia tăng và hàng loạt rào cản thuế quan được áp dụng từ Mỹ cũng như nhiều quốc gia khác, đã góp phần định hình xu hướng giảm của giá nguyên liệu đầu vào cho sản xuất thép trong thời gian qua. Giá quặng sắt bình quân 9 tháng đầu năm 2025 ở mức 101 USD/tấn, giảm 10% YoY. Giá than mỡ luyện coke giao dịch bình quân ở mức 184 USD/tấn, giảm mạnh 27% YoY.

Phạm Ngọc