Nga tung UAV cảm tử ứng dụng AI, mở ra kỷ nguyên chiến tranh mới

Máy bay không người lái thế hệ mới tích hợp AI V2U của Nga. Ảnh: QQnews.

Ba năm rưỡi sau khi chiến tranh Nga–Ukraine nổ ra, máy bay không người lái (UAV) đã trở thành “nhân vật chính” trên chiến trường, thay thế vai trò của xe tăng và pháo binh truyền thống.

Ngày 10/6/2022, Ukraine lần đầu tiên sử dụng UAV tấn công kiểu góc nhìn thứ nhất (FPV) để đánh vào lực lượng Nga, mở đầu cho thời đại chiến tranh không người lái. Giờ đây, với UAV loại V2U mới, Nga đang viết tiếp chương mới – AI đóng vai trò chỉ huy UAV ở tiền tuyến.

Tính năng cơ bản của V2U. Ảnh: QQnews.

UAV cảm tử thế hệ mới không cần định vị vệ tinh

V2U là một dòng máy bay không người lái tự sát được Nga phát triển trong những năm gần đây, nhằm đáp ứng nhu cầu chiến tranh hiện đại: tốc độ, chính xác, chi phí thấp, và khả năng tấn công độc lập. Đây là một loại UAV nhỏ, giá rẻ nhưng sở hữu công nghệ cực kỳ tiên tiến – đặc biệt là trong lĩnh vực AI và mạng hóa.

Theo phân tích của các chuyên gia quân sự quốc tế, UAV V2U của Nga được tích hợp khối xử lý A603 – một module AI có khả năng xử lý hình ảnh theo thời gian thực, sử dụng nền tảng NVIDIA Jetson Orin – vốn là chip AI tiên tiến dành cho xe tự lái.

Nhờ đó, chiếc UAV này có thể tự xác định vị trí, dẫn đường bằng cách đối chiếu cảnh vật thực tế với dữ liệu bản đồ số cài sẵn, mà không cần phụ thuộc vào tín hiệu vệ tinh của các hệ thống định vị GPS, Glonass hay Beidou.

Chip NVIDIA được tìm thấy trong UAV cảm tử V2U. Ảnh: QQnews.

"Đây là công nghệ từng chỉ thấy trên tên lửa hành trình trị giá hàng triệu USD, nay đã được thu nhỏ vào UAV giá rẻ, dễ sản xuất hàng loạt", chuyên gia công nghệ quốc phòng Ukraine Andriy Lysenko ở Viện Nghiên cứu An ninh Kiev, nhận xét. "Nó cho phép Nga triển khai các cuộc tấn công chính xác trong điều kiện chiến trường bị gây nhiễu mạnh, hoặc thậm chí tín hiệu vệ tinh bị tê liệt".

Bầy đàn UAV hoạt động như một tổ chức quân sự thông minh

Không chỉ sở hữu năng lực tác chiến đơn lẻ, V2U còn có khả năng phối hợp theo nhóm, tạo thành “bầy UAV” nhờ kết nối mạng 4G kép cùng hệ thống AI phân tán.

V2U được trang bị 2 SIM LTE, cho phép kết nối với mạng di động của Ukraine hoặc Nga. Điều này mở ra nhiều khả năng: Liên kết dữ liệu giữa nhiều UAV, tạo thành đội hình tác chiến "bầy đàn" (swarming); điều khiển từ xa qua mạng thay vì sóng radio truyền thống, ít bị gây nhiễu hơn; các UAV có thể tự chia sẻ thông tin mục tiêu, hỗ trợ nhau trong khi hành trình và tấn công theo nhóm.

Một chiếc V2U bị rơi. Ảnh: QQnews.

Thực tế chiến trường ghi nhận Nga đã tiến hành cuộc tấn công đồng thời bằng 6 UAV V2U, khiến lực lượng phòng thủ Ukraine không kịp phản ứng. Chúng có khả năng né tránh chướng ngại vật, điều chỉnh tốc độ và phương hướng bay theo địa hình thực tế , như có người điều khiển.

"Đây không còn là UAV đơn lẻ bay cảm tử nữa. Nó là một đơn vị chiến đấu biết 'tự suy nghĩ'", một chuyên gia quân sự phân tích. "Khi các UAV có thể giao tiếp và ra quyết định theo thuật toán, thế giới đang bước vào giai đoạn sơ khai của chiến tranh tự động hóa".

Vũ khí tối ưu hóa cho chiến trường cường độ cao

Dòng V2U bay với tốc độ 150km/h có thể mang đầu đạn nặng 3 kg, sử dụng hỗn hợp nổ mạnh HMX kết hợp nhôm, cho sức công phá lớn, đủ xuyên giáp phương tiện thiết giáp hạng trung. Phiên bản V2U sử dụng động cơ điện ban đầu có tầm bay 50 km, nhưng bản nâng cấp dùng động cơ xăng cho phép chúng tấn công mục tiêu ở khoảng cách trên 100 km.

Đầu nổ của V2U nặng 2,9 kg. Ảnh: QQnews.

Giá thành thấp và khả năng sản xuất hàng loạt khiến V2U trở thành công cụ lý tưởng để Nga tấn công tuyến sau của Ukraine, tiêu diệt các khí tài có giá trị cao như pháo tự hành, radar và xe chỉ huy.

Bước ngoặt chiến tranh

Christopher Kirchhoff, giám đốc hoạch định chiến lược tại Hội đồng An ninh Quốc gia dưới thời chính quyền Obama và là trợ lý cấp cao của Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, gần đây đã nói với CNN: "Chúng ta đã cung cấp cho Ukraine 31 xe tăng chiến đấu chủ lực M1 Abrams, giờ đây hầu hết chúng đã bị máy bay không người lái tự sát của Nga phá hủy hết. Điều này cho thấy kỷ nguyên chiến tranh cơ giới bắt đầu từ Thế chiến thứ nhất sắp kết thúc. UAV và AI mới là tương lai thực sự của chiến tranh hiện đại”.

Christopher Kirchhoff: "Kỷ nguyên chiến tranh cơ giới bắt đầu từ Thế chiến thứ nhất sắp kết thúc. UAV và AI mới là tương lai thực sự của chiến tranh hiện đại”. Ảnh: QQnews.

Tuyên bố này ngày càng được chứng thực khi các UAV tự sát như V2U không chỉ thay thế xe tăng mà còn đe dọa vai trò con người trong việc ra quyết định quân sự.

“V2U không chỉ là UAV cảm tử, mà là một đơn vị chiến đấu bán tự chủ. Trong tương lai, chỉ cần chỉ định mục tiêu – phần còn lại để máy móc lo”, GS. Vladimir Zakharov, chuyên gia quốc phòng Nga nói.

Theo một chuyên gia chiến lược quốc tế, điểm đáng lo ngại không nằm ở hiệu quả chiến thuật, mà ở xu hướng chiến tranh được máy móc hóa. “Khi UAV có khả năng nhận diện, tấn công và phối hợp mà không cần người điều khiển, ranh giới đạo đức trong chiến tranh sẽ bị xóa nhòa. Liệu chúng ta có thể kiểm soát được chúng không khi AI ngày càng tự học và phát triển vượt khỏi thiết kế ban đầu?”.

UAV V2U không chỉ là bước tiến về công nghệ vũ khí mà còn là lời cảnh báo về sự nổi lên của chiến tranh không người lái, nơi AI đóng vai trò “chỉ huy chiến thuật”. Trong bối cảnh các cường quốc đẩy mạnh phát triển UAV AI, cuộc đua vũ trang thời đại mới đã bắt đầu – với những ranh giới đạo đức, pháp lý và chiến lược chưa từng được xác lập.

Theo QQnews

Thu Thủy