Nâng hạng thị trường chứng khoán: Cơ hội hút mạnh dòng vốn ngoại
VN-Index đã bật tăng mạnh mẽ, áp sát 1.700 điểm trước thềm Tổ chức xếp hạng FTSE Russell chính thức công bố kết quả xét duyệt nâng hạng thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam vào sáng nay 8-10 (giờ Việt Nam). Diễn biến này cho thấy kỳ vọng lớn của giới đầu tư khi dòng vốn khổng lồ sẽ đổ vào TTCK sau khi được nâng hạng.
Kỳ vọng đảo ngược dòng vốn
TTCK Việt Nam đã tăng trưởng ấn tượng với VN-Index tăng hơn 30% so với đầu năm. Theo ông Lê Thành Hưng, Giám đốc Đầu tư Công ty Quản lý Quỹ UOBAM, có nhiều yếu tố tác động tích cực đến sự tăng trưởng của TTCK Việt Nam như: chính sách tiền tệ nới lỏng, kết quả kinh doanh của doanh nghiệp trong quý 2-2025 tích cực, đặc biệt là yếu tố nâng hạng TTCK Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi của Tổ chức FTSE Russell.

Thị trường chứng khoán Việt Nam phát triển mạnh mẽ trong thời gian qua. Ảnh: Minh Huy
Tuy nhiên, TTCK cũng đối mặt với áp lực từ sự rút ròng của khối ngoại. Tính đến cuối tháng 9-2025, nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng kỷ lục hơn 100.000 tỷ đồng, vượt mức bán ròng cả năm trước ở mức 94.450 tỷ đồng. Hiện tỷ lệ sở hữu nước ngoài trên sàn HOSE đang ở mức thấp nhất trong gần 13 năm qua, chỉ còn 15,61% (khoảng 46 tỷ USD trên quy mô vốn hóa của HOSE gần 278,4 tỷ USD). Sự rút ròng của khối ngoại đã phần nào tác động đến tâm lý của nhà đầu tư trong nước.
Thanh khoản trên thị trường đã giảm mạnh từ mức giao dịch bình quân 55.600 tỷ đồng/phiên trong tháng 8-2025 xuống còn 39.700 tỷ đồng/phiên trong tháng 9-2025, thậm chí một số phiên giao dịch đầu tháng 10-2025 thanh khoản chỉ ở mức 23.000-25.000 tỷ đồng/phiên. “Mức chênh lệch lợi suất USD-VND và làn sóng đầu tư nhóm công nghệ tại Mỹ, kết hợp với thị trường chứng khoán thời gian qua đã tăng mạnh, khiến khối ngoại có động thái chốt lời và rút ròng trên thị trường chứng khoán Việt Nam”, ông Lê Thành Hưng lý giải.
Dù vậy, theo chuyên gia Công ty chứng khoán MBS, nếu FTSE Russell công bố nâng hạng TTCK Việt Nam sẽ là kịch bản tích cực, không chỉ giúp cởi bỏ “nút thắt” thanh khoản, đảo ngược xu hướng mà còn mở ra cơ hội thu hút dòng vốn từ các quỹ đầu tư chảy mạnh vào thị trường, giúp thị trường bước vào một nhịp tăng mới với nền tảng bền vững hơn.
Đồng quan điểm, đại diện Công ty Chứng khoán Vietcap cũng bày tỏ tin tưởng, việc nâng hạng TTCK Việt Nam sẽ là yếu tố hỗ trợ tích cực, dòng vốn đầu tư ròng từ khối ngoại có thể đạt 6-8 tỷ USD hoặc thậm chí đạt 10 tỷ USD. “Các ước tính này bao gồm cả dòng vốn từ các quỹ chủ động và thụ động, trong đó dòng vốn từ các quỹ chủ động chiếm phần lớn”, ông Anthony Lê, Phó Giám đốc Giao dịch chứng khoán - Khách hàng tổ chức Vietcap cho hay. Theo kịch bản do HSBC toàn cầu vừa công bố, việc FTSE Russell nâng hạng sẽ giúp TTCK Việt Nam có thể hút đến 10,5 tỷ USD vốn ngoại, tương ứng với tỷ trọng 1,5% như TTCK Indonesia.
Khẳng định thị trường tài chính vững mạnh
Tại cuộc làm việc với Sở Giao dịch Chứng khoán London (LSE) ngày 15-9 tại London (Anh), Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, Việt Nam đã nỗ lực đáp ứng các tiêu chí nâng hạng của Tổ chức FTSE Russell. Đề án Nâng hạng TTCK Việt Nam được Chính phủ Việt Nam phê duyệt trong tháng 9-2025 đã đặt mục tiêu nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi thứ cấp của FTSE Russell ngay trong năm 2025.

Đoàn lãnh đạo Bộ Tài chính dự Hội nghị xúc tiến đầu tư tại London vào tháng 9-2025. Ảnh: Đình Bảo
Ông Đặng Thanh Tùng, Giám đốc Nghiệp vụ Dragon Capital, nhận định: “Chúng tôi đánh giá cao tầm nhìn dài hạn và quyết tâm của Chính phủ khi phê duyệt đề án nâng hạng TTCK. Đây là bước đi chiến lược, thể hiện nỗ lực xây dựng thị trường tài chính Việt Nam phát triển bền vững, vững mạnh và hấp dẫn hơn trong mắt nhà đầu tư quốc tế”.
Ông Nguyễn Việt Cường, Phó chủ tịch HĐQT Chứng khoán KAFI cũng nhận xét, sau khi được nâng hạng, câu chuyện tiếp theo mà TTCK cần phấn đấu sẽ là nâng hạng của Tổ chức MSCI. Trong đó các tiêu chí của MSCI đòi hỏi cao hơn về độ tiếp cận của nhà đầu tư ngoại như room ngoại, mức độ tự do thị trường ngoại hối, sự bình đẳng của nhà đầu tư. Việc nâng cao tính linh hoạt của dòng vốn ngoại là chìa khóa để khả năng được nâng hạng của MSCI trở nên khả thi trong thời gian tới.
Theo ông Bùi Văn Huy, Phó Chủ tịch Công ty Tư vấn đầu tư và quản lý tài sản FIDT, việc FTSE Russell nâng hạng TTCK Việt Nam trong kỳ này sẽ mở màn cho một chu kỳ tăng trưởng mới của kinh tế Việt Nam. Sự kiện không chỉ là dòng vốn ngoại hàng tỷ USD được kỳ vọng chảy vào, mà còn là sự khẳng định vị thế và chất lượng thể chế tài chính của Việt Nam. Trong kịch bản tích cực, VN-Index có thể bứt phá vượt đỉnh lịch sử trong ngắn hạn nhờ lực đẩy từ dòng tiền nội và các quỹ chủ động; trung và dài hạn sẽ được dòng vốn thụ động từ các Quỹ ETF toàn cầu giải ngân dần trong 6-12 tháng, tạo lực đỡ bền vững.
Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước Bùi Hoàng Hải:
Chuẩn hóa thị trường, bảo vệ nhà đầu tư
Nâng hạng TTCK không phải là đích đến cuối cùng mà chỉ là một cột mốc trong lộ trình dài xây dựng thị trường chứng khoán hiệu quả và bền vững. Mục tiêu lớn hơn là nâng cao khả năng huy động và phân bổ vốn cho nền kinh tế, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi hơn cho nhà đầu tư quốc tế tiếp cận TTCK Việt Nam. Các cải cách hiện nay đều hướng tới chuẩn hóa hoạt động thị trường theo thông lệ quốc tế, đặc biệt là các tiêu chí về minh bạch, bảo vệ nhà đầu tư và quản trị thị trường cao hơn. Trong đó, hệ thống thanh toán bù trừ trung tâm sắp triển khai sẽ giúp giảm rủi ro giao dịch và nâng cao niềm tin của nhà đầu tư nước ngoài.