Lễ đón bằng công nhận của UNESCO và khai hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam

Miếu Bà Chúa Xứ núi Sam (phường Núi Sam, TP.Châu Đốc, tỉnh An Giang) - Ảnh: Tô Văn

Buổi lễ đón nhận bằng vinh danh của UNESCO cho Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam không chỉ nhằm mục đích lan tỏa rộng rãi giá trị của lễ hội trong nước và quốc tế, mà còn là dịp để nâng cao nhận thức và trách nhiệm của người dân, các cấp chính quyền, ban ngành và địa phương trong việc bảo tồn di sản văn hóa này.

Các đại biểu đến tham dự - Ảnh: Nguyễn Hùng

Chương trình nghệ thuật tại buổi lễ - Ảnh: Tô Văn

Theo ghi nhận từ phóng viên của Một Thế Giới, Khu du lịch quốc gia Núi Sam (phường Núi Sam, TP.Châu Đốc) đã đón tiếp hàng nghìn người dân đến tham dự sự kiện này.

Chị Trần Tô Kim Phượng (ngụ tại TP.Long Xuyên, tỉnh An Giang) chia sẻ: "Gia đình tôi đã sắp xếp thời gian đến đây từ sớm để tham dự buổi lễ đặc biệt này. Đây là niềm vinh dự và tự hào không chỉ của riêng tôi mà còn của tất cả người dân An Giang. Tôi hy vọng rằng Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam sẽ tiếp tục được bảo vệ và phát huy, trở thành nguồn lực quan trọng cho sự phát triển của đất nước và địa phương, đồng thời là nền tảng văn hóa tinh thần để giáo dục các thế hệ tương lai".

Hàng ngàn người dân vui mừng trong buổi lễ đón nhận bằng ghi danh của UNESCO - Ảnh: Tô Văn

Ông Thái Công Nô, đại diện Hội Quý tế, Ban quản trị Lăng Miếu Núi Sam, TP.Châu Đốc, bày tỏ niềm vui mừng của người dân An Giang trước tin vui Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam được UNESCO ghi danh vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

"Để tri ân các bậc tiền nhân đã để lại di sản quý báu này, tôi xin thay mặt Ban quản trị Lăng Miếu Núi Sam cam kết sẽ cùng với chính quyền các cấp tiếp tục giữ gìn và phát huy giá trị của di sản, duy trì sự trang nghiêm trong các nghi lễ tín ngưỡng. Chúng tôi cũng sẽ nỗ lực giới thiệu những giá trị tốt đẹp của lễ hội đến với du khách, đặc biệt là việc trao truyền các nghi thức truyền thống để đào tạo thế hệ kế thừa, góp phần bảo tồn và quảng bá nét đẹp văn hóa, hình ảnh của vùng đất và con người An Giang đến bạn bè trong và ngoài nước", ông nói.

Ông Thái Công Nô, Hội Quý tế, Ban quản trị Lăng Miếu Núi Sam, TP.Châu Đốc tham dự buổi lễ - Ảnh: Tô Văn

Ông Nguyễn Khánh Hiệp, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh An Giang cho biết, ý tưởng xây dựng hồ sơ Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam để trình UNESCO ghi danh đã được khởi xướng từ cuộc họp giữa Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch với lãnh đạo tỉnh An Giang vào giữa năm 2018. Tháng 6.2020, Văn phòng Chính phủ đã thông báo ý kiến của Phó thủ tướng Chính phủ về việc lập hồ sơ di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu của Việt Nam trình UNESCO, trong đó có Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam.

"Từ tháng 5.2021 đến tháng 2.2022, hồ sơ lễ hội đã được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật. UBND tỉnh An Giang đã xin ý kiến thẩm định của Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đã liên tục chỉnh sửa và bổ sung để hoàn thiện hồ sơ. Tháng 12.2024, Bí thư Tỉnh ủy An Giang Lê Hồng Quang đã dẫn đầu đoàn công tác của tỉnh tham gia bảo vệ hồ sơ tại kỳ họp thứ 19 của Ủy ban Liên Chính phủ Công ước 2003, tổ chức tại thủ đô Asuncíon, Cộng hòa Paraguay. Và niềm vui đã đến với An Giang khi Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam chính thức được UNESCO ghi danh", ông Hiệp cho biết.

Phó thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính phát biểu - Ảnh: Nguyễn Hùng

Phát biểu tại buổi lễ, Phó thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính nhấn mạnh: "Vùng đất An Giang với cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, nơi giao thoa văn hóa đặc trưng của các dân tộc Tây Nam Bộ, hôm nay vinh dự tổ chức sự kiện quan trọng: Lễ đón nhận bằng của UNESCO, ghi danh Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Đây là niềm vinh dự, tự hào không chỉ của Đảng bộ, chính quyền và người dân tỉnh An Giang mà còn của cả khu vực Nam Bộ và đất nước Việt Nam".

Lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trao bằng công nhận của UNESCO ghi danh - Ảnh: Tô Văn

Phó thủ tướng cũng khẳng định rằng sự kiện này là sự ghi nhận cho những nỗ lực bền bỉ của nhiều thế hệ trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa, tín ngưỡng của Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam. Trải qua hơn 200 năm, tín ngưỡng thờ Bà Chúa Xứ đã trở thành điểm tựa tinh thần quan trọng cho hàng triệu người dân, không chỉ ở Nam Bộ mà còn lan tỏa khắp cả nước. Lễ hội không chỉ thể hiện lòng thành kính đối với Bà Chúa Xứ, người được tôn vinh như Mẫu nghi của vùng đất, mà còn là biểu tượng của tín ngưỡng thờ Mẫu Việt Nam, góp phần tạo nên bản sắc văn hóa dân tộc.

Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam là di sản văn hóa phi vật thể thứ 16 của Việt Nam được UNESCO công nhận và là di sản thứ hai của khu vực Nam Bộ, sau nghệ thuật Đờn ca tài tử. Đặc biệt, đây cũng là lễ hội truyền thống đầu tiên của Đồng bằng sông Cửu Long được vinh danh.

Để đạt được thành tựu này, Phó thủ tướng Mai Văn Chính bày tỏ lòng tri ân sâu sắc đối với các thế hệ nghệ nhân dân gian và người dân địa phương, những người đã gìn giữ và phát huy di sản quý báu này. Ông cũng ghi nhận sự đóng góp quan trọng của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia, các bộ, ban, ngành, địa phương và các nhà khoa học, nhà nghiên cứu trong quá trình bảo vệ và phát huy giá trị của di sản.

Nhân dịp này, Phó thủ tướng Mai Văn Chính bày tỏ mong muốn các tổ chức quốc tế, đặc biệt là UNESCO, sẽ tiếp tục đồng hành cùng Việt Nam trong công tác bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, lan tỏa tinh hoa văn hóa dân tộc trong dòng chảy văn hóa nhân loại.

Ông Lê Hồng Quang, Bí thư Tỉnh ủy An Giang lên điểm trống khai hội - Ảnh: T.C

Chương trình pháo hoa tại buổi lễ - Ảnh: Tô Văn

Tô Văn