Lãnh đạo dung hợp: Quyền lực của sự lắng nghe

Tác phẩm không theo lối mòn sách quản trị kỹ năng, mà là một cẩm nang giúp nhà lãnh đạo soi chiếu chính mình. Với hơn hai mươi năm kinh nghiệm tư vấn về đa dạng, công bằng và hòa nhập, Jennifer Brown đã xây dựng mô hình Chuỗi liên hoàn nhà lãnh đạo dung hợp, gồm bốn giai đoạn: chưa nhận thức, nhận thức, hành động, vận động viên. Mỗi giai đoạn kèm theo những câu hỏi giúp người đọc tự xác định vị trí và động lực thay đổi.

Khác với nhiều cuốn sách lý tưởng hóa vai trò người đứng đầu, Lãnh đạo dung hợp đi vào thực tế. Nó không cổ vũ những tuyên ngôn màu mè, mà nhấn mạnh rằng sự thay đổi thực sự bắt đầu từ việc đối diện với đặc quyền và định kiến cá nhân, rồi hành động bằng những bước rất nhỏ: Lắng nghe, điều chỉnh, dám chất vấn.

Một điểm nổi bật khác là sự phân biệt rõ ràng giữa hai khái niệm “bình đẳng” và “công bằng”. Bình đẳng là đối xử như nhau, trong khi công bằng là thừa nhận sự khác biệt và hỗ trợ phù hợp. Điều tưởng như chi tiết ấy lại quyết định cách tổ chức vận hành một cách nhân bản và hiệu quả hơn.

Sau đại dịch Covid-19, bản cập nhật lần thứ hai của cuốn sách đã phản ánh sâu sắc những chuyển biến về làm việc từ xa, sức khỏe tinh thần và trách nhiệm xã hội. Tác phẩm cảnh báo rằng trong thời đại số hóa và minh bạch, lãnh đạo không thể nói một đằng, làm một nẻo. Nhân viên, đặc biệt là thế hệ trẻ không chỉ cần lương mà cần sự tôn trọng và đồng hành đúng với giá trị cá nhân của họ.

Tại Việt Nam, khái niệm lãnh đạo dung hợp còn mới nhưng vấn đề nó đặt ra lại vô cùng quen thuộc: Làm sao để tổ chức vừa hiệu quả, vừa là nơi nhân viên cảm thấy mình thuộc về?

Ông Nguyễn Chiến Thắng - Giám đốc TT phát triển, khối công nghệ thông tin Ngân hàng SHB sau khi đọc sách đã đúc kết ba nguyên tắc cho môi trường làm việc lý tưởng: Đa dạng, công bằng, hòa nhập. Theo ông, người lãnh đạo cần “xỏ chân vào đôi giày của người khác” để hiểu, để điều chỉnh chính sách sao cho không vô tình gạt ra ngoài những người đang che giấu sự khác biệt để không bị coi là dị biệt.

“Nếu tạo được nơi mà nhân viên thực sự cảm thấy mình thuộc về, hiệu quả và thành tích sẽ tự đến”, ông Thắng khẳng định.

Lãnh đạo thời biến động không còn là người ban phát mệnh lệnh từ trên cao, mà là người đồng hành giữa lý trí và cảm xúc, giữa kỷ luật và thấu cảm. Cuốn Lãnh đạo dung hợp không hứa hẹn phép màu, nhưng là bản đồ rõ ràng cho những ai thật tâm muốn dẫn dắt bằng sự chính trực, công bằng và tin tưởng vào một tương lai nhân văn hơn.

Toàn Vũ