Kiên quyết ngăn chặn mọi hành vi khai thác hải sản bất hợp pháp

Tổ công tác của Đồn Biên phòng Roòn tuyên truyền pháp luật cho ngư dân trước khi ra khơi hành nghề. Ảnh: Châu Thành

Quảng Bình nằm ở khu vực Bắc miền Trung, với bờ biển dài, nhiều cửa sông lớn, tạo điều kiện thuận lợi cho tỉnh phát triển nghề khai thác hải sản. Theo ước tính, đến tháng 10/2024, toàn tỉnh có 7.313 phương tiện/18.979 lao động hành nghề trên biển. Những năm qua, phần lớn ngư dân trên địa bàn luôn chấp hành tốt quy định của pháp luật trong quá trình hành nghề, góp phần nâng cao thu nhập cho gia đình và góp phần phát triển kinh tế của địa phương.

Tuy nhiên, bên cạnh đó, vẫn còn một bộ phận ngư dân do nhiều nguyên nhân khác nhau như trình độ nhận thức hạn chế, vì lợi nhuận trước mắt nên vẫn có hành vi khai thác IUU. Những hành vi trên không chỉ đe dọa sự bền vững của nguồn tài nguyên, sinh thái biển, mà còn ảnh hưởng đến uy tín, giá trị của thủy sản Việt Nam trên thị trường quốc tế. Cụ thể, tháng 10/2017, Ủy ban châu Âu (EC) đưa ra cảnh báo "thẻ vàng" đối với thủy sản khai thác của nước ta và đưa ra nhiều khuyến nghị để Việt Nam thực hiện gỡ "thẻ vàng".

Thực hiện sự chỉ đạo của Chính phủ, trong những năm qua, tỉnh Quảng Bình đã nỗ lực chung tay cùng các bộ, ngành và các địa phương trên cả nước triển khai nhiều biện pháp chống khai thác IUU. Trong đó, tỉnh Quảng Bình đã chỉ đạo các đơn vị, huyện, thị xã ven biển từng bước giúp ngư dân thực hiện đầy đủ các khuyến nghị của EC trong quá trình hành nghề. Cùng với nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh vùng biển, đảo của Tổ quốc, BĐBP Quảng Bình là lực lượng nòng cốt trong phòng, chống khai thác IUU.

Quá trình triển khai nhiệm vụ, Bộ Chỉ huy BĐBP Quảng Bình đã chỉ đạo các đơn vị, đồn Biên phòng tuyến biển đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho nhân dân ven biển bằng nhiều hình thức khác nhau, với nội dung phù hợp, trọng tâm là tuyên truyền Luật Thủy sản năm 2017, các nội dung cơ bản về chống khai thác IUU thông qua việc quán triệt các văn bản có liên quan.

Từ đầu năm 2024 đến nay, các đơn vị thuộc BĐBP Quảng Bình đã tổ chức hàng trăm buổi tuyên truyền pháp luật tập trung, cấp phát hàng nghìn tờ rơi, tuyên truyền trên loa phát thanh, băng rôn, pa nô cho hàng nghìn lượt người nghe. Thông qua đó, các đơn vị đã vận động 7.473 lượt thuyền trưởng, chủ tàu ký cam kết không vi phạm về khai thác IUU. Thiếu tá Nguyễn Sơn Bình, Chính trị viên Đồn Biên phòng Roòn cho biết: “Đơn vị quản lý 5 xã (Quảng Xuân, Quảng Hưng, Quảng Phú, Cảnh Dương, Quảng Đông) thuộc huyện Quảng Trạch, có 1.072 tàu/3.047 thuyền viên, trong đó, 296 tàu/1.575 thuyền viên thường xuyên đánh bắt xa bờ. Qua công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, ngư dân trên địa bàn đã nâng cao nhận thức, tự giác chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về hoạt động khai thác hải sản”.

Cùng với công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho ngư dân, các đơn vị thuộc BĐBP Quảng Bình đã triển khai 16 đợt/31 tàu, thuyền/193 lượt cán bộ, chiến sĩ tham gia tuần tra bảo vệ vùng biển kết hợp giám sát hoạt động nghề cá; 120 tổ/123 lượt ca nô/582 lượt cán bộ, chiến sĩ tuần tra trên sông, cửa sông, vùng biển ven bờ; đăng ký cho 24.269 lượt tàu thuyền/153.458 lượt ngư dân xuất, nhập các cửa sông đảm bảo đúng quy định. Qua tuần tra, kiểm tra, kiểm soát, BĐBP Quảng Bình đã kịp thời phát hiện, bắt giữ, khởi tố, chuyển giao cho cơ quan An ninh điều tra, Công an tỉnh Quảng Bình 3 vụ/4 đối tượng tàng trữ, vận chuyển trái phép vật liệu nổ để khai thác hải sản; xử phạt vi phạm hành chính 34 vụ/34 thuyền trưởng, máy trưởng, thuyền viên tàu cá, thu nộp ngân sách Nhà nước 234 triệu đồng.

Bên cạnh những kết quả tích cực, trên địa bàn tỉnh Quảng Bình vẫn còn tình trạng tàu cá, ngư dân vi phạm quy định về khai thác IUU như tàu cá “3 không” (không đăng ký, không đăng kiểm, không cấp phép), tàu cá vượt ranh giới trên biển, mất kết nối thiết bị giám sát hành trình; sản lượng thủy sản khai thác trên nhật ký khai thác của tàu cá rất thấp; nhật ký khai thác chủ yếu là hồi ký, ghi lại dữ liệu, chưa bảo đảm độ tin cậy trong truy xuất nguồn gốc; công tác xác minh, xử lý vi phạm đối với các hành vi khai thác IUU về ngắt kết nối thiết bị giám sát hành trình, vượt ranh giới trên biển, vi phạm nhật ký khai thác, khai thác sai vùng còn rất hạn chế so với vụ việc được phát hiện...

Nói về nhiệm vụ trong thời gian tới, Đại tá Trịnh Thanh Bình, Chỉ huy trưởng BĐBP Quảng Bình cho biết: “Chúng tôi chỉ đạo các đơn vị tiếp tục phối hợp với các lực lượng chức năng, chính quyền địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hướng dẫn ngư dân viết nhật ký khai thác, nhật ký thu mua, chuyển tải thủy sản khai thác trên biển; tăng cường lực lượng tổ chức các đợt cao điểm tuần tra, kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ 100% tàu cá, ngư dân trong và ngoài tỉnh xuất, nhập cửa sông và neo đậu, hoạt động trên biển; kiên quyết không cho tàu cá không đảm bảo các thủ tục, giấy tờ và trang thiết bị ra khơi; nắm chắc tình hình hoạt động của tàu, các hành vi vi phạm và xử lý nghiêm các trường hợp không có, không ghi, ghi không đúng nhật ký khai thác hải sản theo đúng quy định. Đồng thời, tham mưu cho UBND tỉnh Quảng Bình chỉ đạo các địa phương thực hiện các giải pháp quản lý tốt tàu cá để chấm dứt tình trạng tàu cá “3 không” trên địa bàn”.

Viết Lam - Châu Thành