Khơi thông điểm nghẽn, thúc đẩy tăng trưởng quốc gia
Việt Nam - dải đất hình chữ S, từ lâu đã là biểu tượng của sự vươn lên mạnh mẽ, nơi những cánh đồng lúa bát ngát hòa quyện với nhịp sống đô thị sôi động. Nhưng trong bức tranh phát triển ấy, những điểm nghẽn dai dẳng vẫn hiện hữu, như những dòng sông bị chặn bởi 'đá tảng': Hạ tầng giao thông thiếu đồng bộ, liên kết vùng rời rạc và cơ chế hành chính còn nặng nề.
Ảnh minh họa: Internet
Vào cuối năm 2023, động lực tăng trưởng của nhiều vùng kinh tế trọng điểm có dấu hiệu chững lại, đòi hỏi một cuộc cách mạng chiến lược để tháo gỡ rào cản và khơi dậy tiềm năng quốc gia. Sự tái cấu trúc không gian phát triển, với những mô hình như “Thành phố Hồ Chí Minh mới”, không chỉ là lời giải cho một vùng mà còn là ngọn lửa soi đường cho cả nước, hướng tới một tương lai phát triển bền vững và hội nhập toàn cầu.
Trước đây, không gian kinh tế Việt Nam bị chia cắt bởi ranh giới hành chính, nơi mỗi địa phương tự phát triển như những hòn đảo riêng lẻ. Từ miền núi phía Bắc đến duyên hải miền Trung, từ Tây Nguyên đến đồng bằng Nam Bộ, các tỉnh thành tận dụng lợi thế riêng, nhưng thiếu sự phối hợp đã dẫn đến sự phân mảnh. Hạ tầng giao thông, huyết mạch của nền kinh tế, trở thành điểm yếu chí mạng. Những tuyến đường như Quốc lộ 1A hay các trục nối vùng thường xuyên tắc nghẽn, trong khi các dự án liên vùng bị chậm trễ vì rào cản hành chính. Cơ chế phân cấp, dù trao quyền cho địa phương, lại thiếu sự điều phối hiệu quả, khiến không gian kinh tế quốc gia như một bức tranh ghép còn thiếu những mảnh nối. Nguồn lực bị phân tán, các dự án lớn bị đình trệ và câu chuyện liên kết vùng vẫn chỉ là những lời hứa trên giấy.
Sự tái cấu trúc không gian phát triển, khởi đầu từ những vùng trọng điểm như Đông Nam Bộ, đang mở ra một chương mới cho cả nước. Từ ngày 1/7/2025, “Thành phố Hồ Chí Minh mới” ra đời, hợp nhất Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, với diện tích 6.772km², trở thành đầu tàu của vùng Đông Nam Bộ mới. Với dân số gần 21 triệu người, tổng sản phẩm nội địa vùng trên 150 tỷ USD, đóng góp 36,3% ngân sách quốc gia và 33,3% kim ngạch xuất khẩu, mô hình này không chỉ là bước đột phá cho một vùng mà còn là hình mẫu cho cả nước. Tương tự, các vùng khác như Đồng bằng sông Cửu Long hay miền Trung có thể học hỏi, hướng tới việc tái cấu trúc để tạo ra những không gian kinh tế thống nhất, vượt qua ranh giới hành chính.
Có thể nói, cuộc cách mạng này không chỉ dừng ở việc vẽ lại bản đồ. Nó mang theo sự chuyển đổi tư duy, từ cạnh tranh giữa các địa phương sang phối hợp liên vùng, từ những rào cản hành chính sang một không gian kinh tế thông thoáng. Các vấn đề từng kìm hãm phát triển, như hạ tầng giao thông hay thủ tục đầu tư, giờ đây được giải quyết với tốc độ nhanh hơn nhờ cơ chế tập trung. Quốc lộ 13, từng là biểu tượng của tắc nghẽn, sẽ được mở rộng toàn tuyến, trong khi các dự án trọng điểm như Vành đai 3, Vành đai 4 hay các tuyến cao tốc hướng tâm được đẩy nhanh tiến độ. Trên phạm vi cả nước, những tuyến đường liên vùng, từ cao tốc Bắc - Nam đến các cảng biển quốc tế, sẽ được tích hợp quy hoạch, khắc phục tình trạng “mạnh ai nấy làm” của quá khứ. Việc cải cách thủ tục hành chính, tăng thẩm quyền cho các vùng kinh tế trọng điểm và loại bỏ rào cản địa giới sẽ giúp các dự án lớn được triển khai nhanh chóng. Từ cao tốc Cần Thơ - Cà Mau đến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, một hệ thống hạ tầng đồng bộ sẽ trở thành xương sống, kết nối các vùng miền và đưa Việt Nam tiến gần hơn tới khát vọng hội nhập toàn cầu.
Sự tái cấu trúc không gian phát triển không chỉ là một thay đổi hành chính, mà là một tầm nhìn chiến lược để khơi dậy tiềm năng quốc gia. Từ những cánh đồng lúa vàng, những khu công nghiệp hiện đại đến những cảng biển tấp nập, Việt Nam đang vươn mình, sẵn sàng trở thành một điểm sáng trong khu vực. Với hạ tầng đồng bộ, cơ chế thông thoáng và sự phối hợp chặt chẽ giữa các vùng, đất nước không chỉ vượt qua những điểm nghẽn mà còn biến chúng thành bệ phóng, đưa Việt Nam tiến tới một tương lai thịnh vượng, bền vững và hội nhập sâu rộng với thế giới.
