Khẳng định bản sắc, bản lĩnh dân tộc trong hành trình 80 năm

Thủ đô Hà Nội, Thành phố Vì hòa bình. Ảnh: Nguyễn Thị Kim Thịnh

Bản lĩnh dân tộc được tôi luyện từ chiều sâu lịch sử

Dân tộc Việt Nam không lớn lên từ những thuận lợi, mà trưởng thành trong gian khổ, triền miên chiến tranh. Từ thuở Hùng Vương dựng nước, qua các triều đại chống giặc phương Bắc, đến chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu và Đại thắng mùa Xuân năm 1975, lịch sử Việt Nam là bản anh hùng ca của ý chí sinh tồn, của khát vọng độc lập và tự cường dân tộc.

Trong suốt 4.000 năm dựng nước và giữ nước ấy, chưa bao giờ người Việt chịu khuất phục. Lịch sử ấy không nằm yên trên trang sách, mà đang chảy trong mạch sống hôm nay, nơi mỗi bước phát triển là sự tiếp nối di sản cha ông, mỗi thành tựu là lời tri ân quá khứ, là niềm tự hào dân tộc.

80 năm kể từ khi Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập năm 1945 tại Quảng trường Ba Đình, Việt Nam đã đứng dậy từ tro tàn chiến tranh và đã vươn lên trở thành một quốc gia có uy tín, có trách nhiệm và bản lĩnh vững vàng trên trường quốc tế.

Từ hào quang của những chiến thắng trong thế kỷ XX, Việt Nam bước vào thế kỷ XXI với chiến lược phát triển toàn diện, hướng tới mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045, một “cầu nối” rõ rệt giữa di sản lịch sử và khát vọng tương lai.

Dấu ấn bản sắc và niềm tin chiến lược

Triển lãm Thành tựu đất nước là dịp để chúng ta nhìn lại một giai đoạn lịch sử đầy hào hùng, vừa tái định vị bản sắc dân tộc trong thế kỷ XXI.

Tại phiên họp ngày 6.8.2025 của Thường trực Chính phủ về một số nội dung quan trọng, trong đó có phương án thiết kế, vận hành Triển lãm “80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chỉ đạo:

“Triển lãm phải thể hiện được tầm vóc, trí tuệ và khát vọng phát triển đất nước; kết nối quá khứ - hiện tại - tương lai; khẳng định bản sắc văn hóa và truyền cảm hứng cho toàn dân tộc”.

Triển lãm lần này mang hình thức chính luận bằng nghệ thuật, nơi từng chi tiết trưng bày truyền đi thông điệp về chính trị, văn hóa và chiến lược phát triển quốc gia.

Đây là “thiết chế tư tưởng mềm”, nơi bản sắc Việt được khắc họa không phải bằng khẩu hiệu, mà bằng hình ảnh, công nghệ và ký ức lịch sử sống động, bằng khát vọng phát triển tương lai.

Không gian Việt Nam - Đất nước - Con người tại Nhà triển lãm Kim Quy là điểm xuất phát của hành trình này.

Ở đó, ngoài những con số về tăng trưởng GDP, tỉ lệ hộ nghèo giảm, hay các chỉ số phát triển con người (HDI) tăng mạnh, còn là những câu chuyện cụ thể, xúc động về người Việt Nam trong thời đại mới: Một bác sĩ Việt Nam cứu sống bệnh nhân nước ngoài ở tuyến đầu Covid-19, một kỹ sư trẻ sáng chế robot AI đạt giải thưởng quốc tế, một chiến sĩ mũ nồi xanh gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc tại Nam Sudan…

Những câu chuyện ấy đã minh chứng cho một Việt Nam hiện đại, nhân văn và hội nhập.

Trách nhiệm toàn cầu và công dân văn hóa

Việt Nam hôm nay không chỉ nói về bản thân mình. Đất nước ta đang chủ động đóng góp vào các vấn đề toàn cầu, từ chống biến đổi khí hậu, gìn giữ hòa bình, đến thúc đẩy văn hóa vì phát triển bền vững.

Trong lĩnh vực gìn giữ hòa bình, Việt Nam đã cử hơn 800 lượt cán bộ, chiến sĩ tham gia các phái bộ Liên Hợp Quốc tại Nam Sudan, Cộng hòa Trung Phi và được Liên Hợp Quốc đánh giá cao về tính chuyên nghiệp, kỷ luật và tinh thần nhân văn.

Về biến đổi khí hậu, Việt Nam cam kết đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 tại COP26, trở thành quốc gia đang phát triển tiên phong trong chuyển đổi năng lượng xanh. Việc triển khai các trung tâm năng lượng tái tạo, khu công nghiệp sinh thái, đô thị thông minh… là những minh chứng cụ thể điều đó.

Trên lĩnh vực văn hóa, Việt Nam hiện có 9 di sản văn hóa và thiên nhiên được UNESCO ghi danh vào danh mục di sản thế giới, 16 di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Việt Nam hiện đang giữ vai trò thành viên Ủy ban Di sản thế giới UNESCO nhiệm kỳ 2023 - 2027, tham gia chủ trì nhiều sáng kiến tại UNESCO nhằm bảo vệ di sản trong bối cảnh biến đổi khí hậu và xung đột.

Việt Nam là đối tác chiến lược quan trọng, tin cậy, đóng góp hiệu quả, thực chất cho hợp tác UNESCO; là hình mẫu hợp tác giữa một quốc gia thành viên với Tổ chức; là điển hình trong bảo tồn và phát huy giá trị di sản gắn với phát triển du lịch bền vững, phát triển kinh tế và sinh kế của người dân.

Những thành tựu ấy đã góp phần nâng cao vị thế, khẳng định Việt Nam là thành viên tích cực, “công dân văn hóa” có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế.

Ngành Công nghiệp văn hóa hướng tới mục tiêu đạt 7% GDP vào năm 2030

Công nghiệp văn hóa - "Sức mạnh mềm" quốc gia

Lần đầu tiên trong một triển lãm quốc gia, 12 ngành Công nghiệp văn hóa được tôn vinh như một lực lượng kinh tế - tư tưởng của thời đại mới.

Những ngành như: Điện ảnh, Thời trang, Nghệ thuật biểu diễn, Phần mềm và các trò chơi điện tử, Truyền hình và Phát thanh, Thiết kế, Quảng cáo, Du lịch văn hóa… đã tạo ra doanh thu hàng chục nghìn tỉ đồng mỗi năm, đóng góp khoảng 3,46% GDP, với mục tiêu đạt 7% GDP vào năm 2030.

Từ điện ảnh với “Đêm tối rực rỡ”, “Vợ ba” từng lọt vào các Liên hoan phim quốc tế; âm nhạc với bài hát “See tình” gây sốt tại nhiều quốc gia như: Hàn Quốc, Trung Quốc, Thái Lan, Ấn Độ; thời trang với Tuần lễ thời trang Việt Nam tại Paris; du lịch văn hóa phát triển mạnh mẽ, ghi dấu ấn khi Việt Nam là “Điểm đến Di sản hàng đầu thế giới” do Tổ chức Giải thưởng thế giới World Travel Awards bình chọn, xếp hạng trong nhiều năm… tất cả đều góp phần vào sức mạnh mềm quốc gia.

Những sản phẩm công nghiệp văn hóa này không chỉ mang lại giá trị kinh tế, mà còn là “hộ chiếu mềm” để Việt Nam bước vào trái tim bạn bè quốc tế, quảng bá hình ảnh, nâng cao thương hiệu quốc gia và truyền cảm hứng sáng tạo cho thế hệ trẻ.

Việc giới thiệu những kết quả đạt được và xu hướng phát triển của 12 ngành Công nghiệp văn hóa tại Triển lãm sẽ giúp cơ quan quản lý, cộng đồng doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân sáng tạo và công chúng nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của phát triển công nghiệp văn hóa, trong phát triển kinh tế xã hội và bối cảnh hội nhập hiện nay.

Quan trọng hơn là quảng bá, tôn vinh giá trị văn hóa, nâng cao hình ảnh, vị thế, thương hiệu Việt Nam gắn với các sản phẩm đặc trưng, tiêu biểu; tôn vinh những nỗ lực của cộng đồng sáng tạo, doanh nghiệp, cá nhân và vai trò của công chúng.

Đây chính là cách khơi dậy tình yêu đất nước, niềm tự hào về văn hóa Việt Nam và truyền cảm hứng sáng tạo cho thế hệ trẻ.

Bản lĩnh nhận diện con đường phía trước

Khu vực Kinh tế xanh, Chuyển đổi số, Khát vọng bầu trời, Thanh gươm và lá chắn là nơi trình diễn các trụ cột chiến lược.

Từ chiến lược quốc phòng toàn dân hiện đại đến định hướng kinh tế xanh và bền vững; từ chuyển đổi số trong giáo dục - y tế - nông nghiệp đến giấc mơ hàng không - vũ trụ… Việt Nam đang đi đúng hướng và quyết liệt.

Triển lãm vì thế không chỉ là nơi nhìn lại 80 năm, mà là nơi cả dân tộc nhìn thấy rõ con đường phía trước. Không có bản lĩnh nào lớn hơn khả năng nhận diện và quyết tâm đi tới tương lai bằng chính nội lực và trí tuệ của mình.

Dân tộc Việt Nam hôm nay đứng trước thời khắc lịch sử mới. Không còn là đất nước đi xin viện trợ hay nhận tình thương của quốc tế, Việt Nam hôm nay bước ra thế giới với tâm thế của một quốc gia có bản sắc, có trách nhiệm và có khát vọng dẫn dắt, “định hình cuộc chơi”.

Đó là bản lĩnh của một dân tộc chưa bao giờ khuất phục trước ngoại bang và tự tin trước áp lực toàn cầu hóa.

Đó là tinh thần của một quốc gia mới nổi, đang phát triển bằng trí tuệ khiêm nhường, niềm tin cháy bỏng và khát vọng lớn lao.

Việt Nam đi tìm vị thế bằng bản sắc mềm, chinh phục thế giới bằng văn hóa, trách nhiệm và những đóng góp cụ thể cho hòa bình và phát triển toàn cầu.

Từ nền móng vững chắc của lịch sử và sức mạnh tự cường hôm nay, Việt Nam đang bước vào kỷ nguyên mới, ở đó mỗi chặng đường đều mang theo di sản cha ông, trí tuệ của hiện tại và tầm nhìn hướng tới tương lai.

Đó là hành trình của một quốc gia vươn lên và cũng là lời mời gọi thế giới cùng chung tay kiến tạo một trật tự hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững.

TRUNG SƠN