Hướng tới mục tiêu '90 thứ Tư' trong chăm sóc và điều trị HIV tại Việt Nam
Trong hai ngày 7- 8/5/2024, tại Ninh Bình, Cục Phòng, chống HIV/AIDS phối hợp với CDC Hoa Kỳ tại Việt Nam, Tổ chức BIDMC và Mạng lưới người sống với HIV Việt Nam (VNP+) đồng tổ chức Hội thảo khoa học: 'Đạt mục tiêu '90 thứ Tư' - Chất lượng cuộc sống và hạnh phúc cho người nhiễm HIV và các nhóm đích ở Việt Nam'.
PGS.TS Phan Thị Thu Hương, Cục trưởng Cục Phòng chống HIV/AIDS cho biết: Công tác chăm sóc và điều trị HIV của Việt Nam đã được công nhận là một mô hình thành công trên toàn cầu. Sự nỗ lực và thành công trong điều trị HIV đã đưa Việt Nam trở thành một trong các quốc gia trong khu vực có tỷ lệ người nhiễm HIV đạt tải lượng virus dưới ngưỡng ức chế cao và đã có những thành tựu đáng kể trong việc đạt được mục tiêu 90-90-90 (90% số người nhiễm HIV biết được tình trạng nhiễm của mình; 90% người nhiễm HIV nhận được điều trị và 90% trong số họ đạt được mức tải lượng virus dưới ngưỡng phát hiện), tiến tới chấm dứt đại dịch AIDS vào năm 2030.
Tuy nhiên, với sự thay đổi về độ tuổi dân số, tình hình kinh tế, xã hội, công tác chăm sóc và điều trị HIV… cần có những đột phá để đáp ứng nhu cầu và chăm sóc tốt hơn nữa cho cộng đồng người sống chung với HIV, để họ có cuộc sống lâu dài, khỏe mạnh như tất cả mọi người. Việc cung cấp các dịch vụ chăm sóc và điều trị toàn diện này nhằm hướng đến mục tiêu cải thiện chất lượng cuộc sống ở người nhiễm HIV. Đây cũng chính là khái niệm "90 thứ Tư".
Theo đó, mục tiêu "90 thứ Tư" đánh dấu một sự thay đổi mang tính chiến lược trong cách tiếp cận của Việt Nam đối với chăm sóc và điều trị HIV. Ngoài việc đạt được và duy trì tải lượng virus dưới ngưỡng phát hiện (K=K). Người nhiễm HIV cần được hỗ trợ toàn diện để đảm bảo cuộc sống về mặt thể chất, tinh thần và xã hội. Bằng cách lồng ghép mục tiêu "90 thứ Tư" vào các chiến lược tiếp cận, chúng ta không chỉ đảm bảo người nhiễm HIV và cộng đồng của mình được chăm sóc và điều trị hiệu quả, mà còn giúp tăng cường chất lượng cuộc sống của họ.
BS. Eric Dziuban, Giám đốc Quốc gia, CDC Hoa Kỳ tại Việt Nam cho biết: Việc điều trị HIV và đạt tải lượng virus dưới ngưỡng phát hiện đem lại vai trò rất to lớn cho người nhiễm HIV. Trong hội thảo này, chúng ta sẽ bàn luận về "chất lượng cuộc sống" có ý nghĩa như thế nào đối với người nhiễm HIV – khi nhắc đến sức khỏe và hơn thế nữa. Với sự có mặt của các nhà quản lý, nhân viên y tế, đại diện cộng đồng, người sử dụng dịch vụ, và các chuyên gia trong lĩnh vực HIV/AIDS… sẽ cùng bàn luận và thống nhất về các phạm trù khác nhau của phúc lợi và chất lượng cuộc sống và cách chúng ta có thể phối hợp để đạt được "90 thứ Tư" ở Việt Nam. CDC Hoa Kỳ cam kết giúp Việt Nam đạt được mục tiêu "90 thứ Tư".
Tại Hội thảo, PGS.TS Phan Thị Thu Hương đề nghị các đại biểu: Tập trung nghiên cứu, tham mưu về cách thức tổ chức cung cấp dịch vụ nhằm hỗ trợ nhiều người nhiễm HIV được tiếp cận với các dịch vụ quản lý điều trị bệnh không lây nhiễm, bệnh đồng nhiễm một cách hiệu quả; thảo luận về các chỉ số cần thiết về "90 thứ Tư" và cách thức thực hiện, thực hành để thu thập các chỉ số đánh giá này; cập nhật thông tin về bộ tài liệu hỗ trợ tư vấn K=K…
Trong khuôn khổ Hội thảo, Ban tổ chức đã giới thiệu tài liệu "3 Thời điểm tư vấn K=K" dành cho nhân viên y tế. Bộ công cụ này được thiết kế nhằm hỗ trợ cho các nhân viên y tế trong công tác tư vấn thông điệp K=K (Không phát hiện = Không lây truyền) cho khách hàng, đảm bảo tuân thủ điều trị HIV và giúp họ sống cuộc sống khỏe mạnh và đầy đủ như mọi người khác.
Bằng cách thúc đẩy sự hiểu biết và sự tự tin trong thông điệp K=K, các nhân viên y tế đóng vai trò quan trọng trong việc giảm sự kỳ thị và tự kỳ thị, thúc đẩy việc tuân thủ điều trị và tạo điều kiện cho người nhiễm HIV có cuộc sống đầy đủ, ý nghĩa, giảm thiểu các tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm thần ở người nhiễm HIV cũng như người thân của họ.
Các thời điểm cần thực hiện giáo dục K=K cho khách hàng bao gồm:
- Khi tiếp cận với dịch vụ xét nghiệm HIV;
- Khi người nhiễm HIV bắt đầu điều trị ARV.
- Tại thời điểm thực hiện xét nghiệm tải lượng HIV định kỳ.