Hơn 100 năm biến mất, loài cây cực hiếm tái xuất ở Việt Nam
Sau hơn 100 năm vắng bóng, các nhà khoa học đã tìm thấy cây nắp ấm Thorel ở vườn quốc gia Lò Gò - Xa Mát, Tây Ninh vào năm 2012. Loài cây này có rất nhiều enzyme tiêu hóa để 'ăn thịt' con mồi sau khi chúng rơi vào lá.
Vào tháng 6/2012, tiến sĩ Lưu Hồng Trường thông tin về việc phát hiện cây nắp ấm Thorel ở vườn quốc gia Lò Gò - Xa Mát, Tây Ninh sau hơn 100 năm vắng bóng ở Việt Nam. Tiến sĩ Lưu Hồng Trường là một trong những thành viên nhóm nghiên cứu tham gia chuyến khảo sát giữa Viện Sinh học Nhiệt đới và các nhà nghiên cứu đến từ Pháp và Anh.
Cây nắp ấm Thorel (Nepenthes thorelii Lecomte) là một trong những giống cây leo từ Đông Nam Á. Một số lá của loài cây này tạo thành hình ấm để bắt côn trùng.
Bên trong lá hình ấm có lông răng. Theo các nhà nghiên cứu, đó là vòng tròn chứa các gai nhỏ hướng xuống dưới và bao quanh lối vào ấm.
Ở phía trên ấm có một nắp để ngăn chặn nước mưa. Trong trường hợp nước mưa vào quá nhiều thì các enzyme tiêu hóa của cây nắp ấm Thorel sẽ bị hòa tan hết. Nắp có vô số tế bào trong và mờ khiến côn trùng cứ ngỡ đó là một mảng của bầu trời.
Vậy nên, khi con mồi rơi vào lá của cây nắp ấm Thorel, nắp sẽ nhanh chóng úp xuống để nó không thể thoát ra ngoài. Kế đến, con mồi sẽ trôi xuống phần cuống lá - nơi có rất nhiều enzyme tiêu hóa của cây nắp ấm Thorel đang chờ sẵn.
Nhà thực vật học người Pháp Clovis Thorel phát hiện cây nắp ấm Thorel lần đầu tiên là ở xã Thị Tĩnh, huyện Lò Thiêu, tỉnh Bình Dương vào khoảng năm 1861-1869. Sau đó, nhà thực vật học Paul Henri Lecomte mô tả về loài cây này vào năm 1909. Ông Lecomte đã lấy tên của nhà thực vật học Thorel để đặt tên cho loài cây ăn thịt này.
Kể từ khi nhà thực vật học Thorel thu được mẫu vật của loài này cho đến khi nhóm chuyên gia tìm thấy ở vườn quốc gia Lò Gò - Xa Mát, chưa có một ghi nhận nào khác về loài cây nắp ấm Thorel còn tồn tại ngoài tự nhiên.
Vì vậy, tiến sĩ Lưu Hồng Trường lo ngại loài cây nắp ấm Thorel có nguy cơ tuyệt chủng bởi số lượng trong tự nhiên còn chưa đến 100 cây.
Tổ chức bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN) xếp loại loài nắp ấm Thorel ở tình trạng Cực kỳ nguy cấp. Chính vì vậy, các chuyên gia nỗ lực thực hiện các biện pháp bảo tồn nhằm bảo vệ loài cây quý hiếm này.
Mời độc giả xem video: Những cây có hình thù kỳ dị: Cây như quái vật, cây như ác quỷ.
