Hoàn thiện hệ thống pháp luật về quốc phòng trong tình hình mới

Một số nội dung không phù hợp với Hiến pháp năm 2013

Tại cuộc họp báo giới thiệu dự án Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự sáng nay 17.5, Phó Cục trưởng Cục Tác chiến, Bộ Tổng Tham mưu Quân đội nhân dân Việt Nam Thiếu tướng Lưu Quang Vụ, đại diện Ban Soạn thảo dự án Luật cho biết, ngày 19.5.1994, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Pháp lệnh Bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự; quá trình triển khai thực hiện Pháp lệnh, công tác quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự đã đạt được những kết quả quan trọng, góp phần tích cực vào củng cố, xây dựng thế trận khu vực phòng thủ, tăng cường tiềm lực quốc phòng để bảo vệ Tổ quốc và phát triển kinh tế - xã hội.

Quang cảnh Họp báo. Ảnh: NT

Đến nay, sau hơn 28 năm thực hiện, Pháp lệnh đã bộc lộ một số bất cập, như: Việc xác định phạm vi, ranh giới bảo vệ của công trình quốc phòng và khu quân sự chưa được quy định cụ thể, rõ ràng; còn xảy ra hiện tượng lấn chiếm, xâm canh trái phép vào phạm vi được giao quản lý, bảo vệ; công tác phối hợp giữa các địa phương với Bộ Quốc phòng và các đơn vị Quân đội trong xác định phạm vi, ranh giới để tổ chức quản lý, bảo vệ chưa được triển khai đồng bộ; việc xây dựng các quy hoạch, cấp phép hoạt động ở một số dự án phát triển kinh tế - xã hội và công tác quản lý người nước ngoài cư trú ở một số địa phương, khu vực có liên quan đến công trình quốc phòng và khu quân sự chưa chặt chẽ…

Tại Khoản 2, Điều 14, Hiến pháp năm 2013 quy định: "Quyền con người, quyền công dân chỉ có thể bị hạn chế theo quy định của luật trong trường hợp cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe của cộng đồng". Việc quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự có các quy định hạn chế quyền đi lại, hoạt động của cá nhân, tổ chức trong một số trường hợp nhất định, hiện nay chỉ được quy định tại các văn bản dưới luật.

Thiếu tướng Lưu Quang Vụ cho biết thêm, dự án Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự được triển khai xây dựng từ giữa năm 2022 đến nay. Quá trình xây dựng, Ban soạn thảo dự án luật đã tiến hành khảo sát, tổ chức hội thảo tại 6 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; lấy ý kiến tham gia của 48 ban, bộ, ngành, địa phương; xin ý kiến rộng rãi của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, nhân dân trong và ngoài nước.

Cục trưởng Cục Tuyên huấn, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam Trung tướng Nguyễn Văn Đức; Phó cục trưởng Cục Tác chiến, Bộ Tổng Tham mưu Quân đội nhân dân Việt Nam Thiếu tướng Lưu Quang Vụ đồng chủ trì Họp báo. Ảnh: NT

Dự luật được xây dựng gồm 6 chương, 34 điều, với 4 nhóm chính sách: Hoàn thiện quy định về xác định phạm vi bảo vệ công trình quốc phòng, khu quân sự và nội dung quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự; chế độ quản lý, bảo vệ đối với khu vực cấm, khu vực bảo vệ, vành đai an toàn, vành đai an toàn kho đạn dược, hành lang an toàn kỹ thuật hệ thống anten quân sự của các công trình quốc phòng và khu quân sự; chuyển mục đích sử dụng, phá dỡ, di dời công trình quốc phòng và khu quân sự; chính sách đối với địa phương, cơ quan, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân và địa bàn khu vực bị ảnh hưởng do yêu cầu của công tác quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự.

Cần đồng bộ với các dự án Luật đang sửa đổi, bổ sung, ban hành mới

Tại họp báo, Ủy viên Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh, Thiếu tướng Trần Đức Thuận cho biết, Ủy ban Quốc phòng và An ninh nhất trí về sự cần thiết ban hành Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng (CTQP) và khu quân sự (KQS) bởi, CTQP và KQS có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng trong thực hiện các nhiệm vụ quốc phòng, quân sự cả ở thời bình và thời chiến. Việc quản lý, bảo vệ có hiệu quả CTQP và KQS nhằm xây dựng, củng cố thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân và xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Các đại biểu dự buổi họp báo

Việc ban hành Luật trên cơ sở Pháp lệnh Bảo vệ CTQP và KQS, nhằm tiếp tục cụ thể hóa chủ trương, chính sách của Đảng, quy định của Hiến pháp năm 2013 liên quan đến bảo vệ Tổ quốc, quân sự, quốc phòng; việc hạn chế quyền con người, quyền công dân phải do luật quy định; khắc phục những tồn tại, hạn chế, vướng mắc, bất cập sau 28 năm thực hiện Pháp lệnh bảo vệ CTQP và KQS; bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất của Luật với pháp luật có liên quan; tạo hành lang pháp lý đầy đủ, khả thi để hoạt động quản lý, bảo vệ CTQP và KQS có hiệu lực, hiệu quả.

Bên cạnh đó, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho rằng, nội dung của dự thảo Luật cơ bản phù hợp với đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, phù hợp với Hiến pháp, bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật, tương thích với điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên và bảo đảm tính khả thi. Đồng thời đề nghị tiếp tục rà soát kỹ lưỡng để bảo đảm thống nhất với các luật có liên quan, đặc biệt cần đồng bộ với các dự án Luật đang được sửa đổi, bổ sung, ban hành mới.

Song Anh