Hệ thống quan sát tàu cá Movimar chưa phát huy hiệu quả

Thiết bị hiện đại, hứa hẹn mang lại hiệu quả cao

Hiện, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã triển khai lắp đặt thiết bị Movimar cho khoảng 3.000 phương tiện đánh bắt xa bờ của 28 tỉnh, thành phố ven biển. Mục tiêu nhằm hoàn thiện các hệ thống thông tin quản lý nghề cá một cách hiện đại, quản lý các hoạt động khai thác nguồn lợi hải sản mang tính hiệu quả cao và bảo đảm an toàn trên các vùng biển.

Khi trang bị, thiết bị nhận tín hiệu GPS sẽ định vị 24/24 giờ, mỗi tàu có ăng-ten thu phát và mã số. Hệ thống giám sát trên bờ sẽ thu được hình ảnh hiển thị của tàu đang di chuyển trên biển. Vì vậy, cơ quan quản lý có thể biết chính xác vị trí của tàu đánh cá thông qua ảnh chụp từ vệ tinh. Thiết bị này còn giúp ngư dân có thể nắm bắt được các thông tin vô cùng cần thiết cho mỗi chuyến ra khơi; đồng thời xác định chính xác ngư trường có nhiều thủy, hải sản, tin dự báo thời tiết biển, nhờ đó có thể định hướng cho tàu, thuyền trở về bờ hoặc vào nơi tránh bão an toàn gần nhất. Bên cạnh đó, hệ thống cho phép phát hiện tràn dầu, bảo vệ nguồn tài nguyên, bảo vệ vùng biển Việt Nam.

Chủ tàu cá tại tỉnh Sóc Trăng (bên phải) trao đổi cùng phóng viên về thiết bị Movimar. Ảnh: Hồng Hiếu.

Với công nghệ giám sát bằng vệ tinh sẽ hạn chế được rủi ro trên biển, hứa hẹn mang đến sự an toàn và hiệu quả cao cho hoạt động khai thác hải sản của ngư dân; đồng thời giúp các cơ quan quản lý nghề cá cũng như cơ quan phòng, chống lụt bão và tìm kiếm, cứu nạn có những giải pháp xử lý nhanh, chính xác các tai nạn, sự cố kỹ thuật đối với tàu cá hoạt động trên các vùng biển; cảnh báo bão, áp thấp nhiệt đới, hướng dẫn tránh trú bão.

Riêng ở ĐBSCL, thiết bị được lắp đặt cho khoảng 950 tàu đánh bắt xa bờ ở 7 tỉnh (Cà Mau, Bạc Liêu, Sóc Trăng, Kiên Giang, Bến Tre, Tiền Giang và Trà Vinh). Các tàu được trang bị có công suất máy chính từ 90CV trở lên, có giấy phép khai thác. Tuy nhiên, sau một thời gian đưa vào sử dụng, ngư dân không mặn mà với thiết bị này, thậm chí còn đòi trả lại.

Hiệu quả chưa được như mong đợi

Tìm hiểu thực tế một số tàu cá được gắn thiết bị này, hầu hết ngư dân đều không sử dụng đến, hoặc hư hỏng không có nơi tu sửa. Có rất nhiều nguyên nhân mà ngư dân cho rằng không sử dụng được. Tại cảng Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng, có rất ít tàu sử dụng, các chủ tàu cá cho rằng thiết bị rất khó dùng.

Ông Trần Văn Huynh, ngư dân tại cảng Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng, cho biết: “Mới đây, chúng tôi được gắn thiết bị kết nối vệ tinh Movimar trên tàu. Tuy nhiên đến nay, tàu chúng tôi vẫn chưa sử dụng tới nó bởi thao tác khi sử dụng rất phức tạp, thay vào đó, chúng tôi dùng thiết bị Icom dễ sử dụng hơn…”.

Ở tỉnh Kiên Giang, đa số ngư dân không còn dùng thiết bị kết nối vệ tinh Movimar. Ông Huỳnh Văn Hiền, chủ một tàu cá tại cảng cá Tắc Cậu (Kiên Giang), than phiền: “Được lắp đặt thiết bị kết nối vệ tinh Movimar trên tàu, chúng tôi rất mừng và kỳ vọng nó sẽ mang lại hiệu quả thiết thực. Thế nhưng thiết bị này không được như mong đợi, chúng tôi không dùng đến, nguyên nhân chủ yếu là do sử dụng rất khó, thao tác phức tạp. Thêm vào đó, các tàu cá được gắn thiết bị này đã hư hỏng gần hết, nhiều lần chúng tôi mang đi tu sửa nhưng họ đều không sửa được. Thế nên chúng tôi đành sử dụng thiết bị khác… Hơn nữa, mỗi khi chúng tôi mở nó lên, hệ thống thông tin cho chúng tôi nhưng khi thông tin lại thì không thấy trả lời. Không những thế, âm thanh còn rất nhỏ, khi gió lớn hoặc hơi ồn ào sẽ không nghe được gì".

Còn tại tỉnh Cà Mau, ông Nguyễn Văn Bé, ngư dân tại cửa biển Sông Đốc, thị trấn Sông Đốc, cho biết: “Sau một thời gian đưa vào sử dụng, chúng tôi thấy hiệu quả của nó còn kém xa so với Icom. Thiết bị kết nối vệ tinh Movimar chỉ dự báo chính xác ngư trường, nhưng bản tin nhận được rất chậm, thông tin mức gió bão cũng không chính xác. Thêm vào đó, hệ thống này rất tốn điện, chỉ trong 3 ngày, hệ thống sử dụng hết 1 bình ắc quy 12V, trong khi chúng tôi đánh bắt xa bờ vài tháng mới về đất liền một lần”.

Ông Trương Văn Ngữ, Chủ tịch Hội Nghề cá TP Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang, khi trò chuyện với chúng tôi cũng chỉ ra những hạn chế của thiết bị đối với trình độ và tính chất hoạt động trên biển của ngư dân.

HOÀNG NHƯỠNG