Grab thu thêm 'phụ phí nắng nóng': Bộ Công Thương nói gì?

Trước đó, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng đã tiến hành làm việc với các bên liên quan, tìm hiểu, thu thập thông tin nhằm làm rõ việc Công ty TNHH Grab (Grab) áp dụng phụ phí "thời tiết nắng nóng gay gắt" ("phụ phí nắng nóng") thời gian qua.

Cụ thể, Grab đã thông báo áp dụng "phụ phí nắng nóng" với các dịch vụ vận chuyển hành khách, hàng hóa bằng xe mô-tô hai bánh, gồm GrabBike, GrabFood, GrabMart và GrabExpress tại Hà Nội, TP.HCM và một số khu vực khác tại Việt Nam kể từ ngày 6/7/2022. "Phụ phí nắng nóng" được áp dụng với điều kiện nhiệt độ ngoài trời trong khung giờ nhất định đạt từ 350C trở lên.

Grab khẳng định, 100% nguồn thu (sau thuế) từ "phụ phí nắng nóng" được dành cho đối tác tài xế của Grab.

Grab khẳng định, 100% nguồn thu (sau thuế) từ "phụ phí nắng nóng" được dành cho đối tác tài xế của Grab.

Tuy nhiên, do hạn chế về thiết lập hệ thống, đặc biệt là trong việc tự động tách bạch và phân chia doanh thu để có thể hạch toán 100% nguồn thu (sau thuế) từ phụ phí này cho đối tác tài xế nên Grab đã ngừng áp dụng "phụ phí nắng nóng" kể từ ngày 7/7/2022.

Tính đến hết ngày 29/7/2022, Grab đã hoàn tất việc chuyển toàn bộ nguồn thu từ "phụ phí nắng nóng" (sau khi đã trừ thuế giá trị gia tăng) cho các đối tác tài xế của mình.

Theo Cục cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, "Phụ phí nắng nóng" hoặc các loại phí, phụ phí khác do Grab áp dụng nếu được cộng trực tiếp vào giá cước sẽ làm thay đổi tổng cước phí mà người tiêu dùng phải trả, do đó phải được thông báo đầy đủ, rõ ràng cho người tiêu dùng trước khi áp dụng theo quy định của pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng khuyến nghị Grab phải thông báo rõ ràng cho đối tác tài xế về cơ chế phân chia nguồn thu từ các loại phí, phụ phí và thiết lập hệ thống đảm bảo tự động tách bạch và phân chia nguồn thu từ các loại phí, phụ phí đó trước khi áp dụng.

Đồng thời, Grab phải thông báo về việc áp dụng, điều chỉnh, hủy bỏ chính sách giá, phí, phụ phí và các điều kiện giao dịch chung khác cho người tiêu dùng trước khi thực hiện giao dịch, trong đó, nội dung thông báo phải đảm bảo yêu cầu đầy đủ, rõ ràng và dễ hiểu theo quy định của pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng để người tiêu dùng có cơ sở lựa chọn hàng hóa, dịch vụ hoặc quyết định tham gia giao dịch.

Nhằm duy trì môi trường cạnh tranh công bằng, lành mạnh và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng đề nghị Grab và các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ tương tự như dịch vụ của Grab rà soát chính sách, hoạt động kinh doanh và cạnh tranh, đảm bảo tuân thủ nghiêm các quy định của pháp luật về cạnh tranh và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Không chỉ Grab, các hãng xe công nghệ cũng cần minh bạch chuyện thu phí và cơ chế phân chia, lập hệ thống đảm bảo tự động tách bạch, chia nguồn thu từ các loại phí, phụ phí đó trước khi áp dụng... Hãng xe công nghệ cũng phải thông báo việc áp dụng, điều chỉnh, hủy bỏ chính sách giá, phí, phụ phí... trước khi giao dịch để người dùng chọn lựa sử dụng hay không dịch vụ.

Hồi tháng 7, Grab thông báo thu phụ phí nắng nóng thêm 5.000 đồng mỗi chuyến GrabBike, đơn hàng GrabFood, GrabMart và 3.000 đồng với dịch vụ GrabExpress. Tuy nhiên, nền tảng này khi đó không làm rõ cách xác định thời điểm, điều kiện thời tiết thế nào là nắng nóng để áp dụng phụ phí; hay việc phân chia lợi nhuận giữa Grab và tài xế... Sau vài ngày, Bộ Công Thương yêu cầu đơn vị này báo cáo làm rõ.

Theo báo cáo tài chính 2021 của Grab Việt Nam, sau năm 2020 có lãi, lợi nhuận của Công ty TNHH Grab năm 2021 âm 300,5 tỷ đồng và đến hết năm ngoái lỗ lũy kế 4.365 tỷ.

Cần kiểm soát việc thu phụ phí

Theo Chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển, với tỉ lệ chiết khấu thông thường của xe công nghệ là 7/3, tức 70% doanh thu mỗi cuốc xe tài xế được hưởng và 30% còn lại chiết khấu với app. Khi app xe công nghệ tăng giá cước, tăng thêm phụ phí thì họ vẫn hưởng lợi với phần trăm tăng thêm, trong khi chi phí tài xế và khách hàng gánh hết. Chưa kể, việc tăng giá cước, thêm các loại phí để tăng giá cước của doanh nghiệp trong giai đoạn này cần phải được cơ quan chức năng tăng cường giám sát, thanh tra với những khoản tăng không minh bạch, có dấu hiệu trục lợi.

Hà Lan