Giới tài chính gióng hồi chuông báo động về khả năng lạm phát toàn cầu

Lạm phát toàn cầu gây áp lực lên giá cả và tăng trưởng kinh tế. Ảnh: Shutterstock

Những tác động tiêu cực từ chính sách thuế quan không chỉ dừng lại ở thương mại, mà còn có nguy cơ làm trầm trọng thêm tình trạng lạm phát toàn cầu, đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế vẫn đang chịu áp lực từ lãi suất cao và gián đoạn chuỗi cung ứng.

Chính quyền Mỹ đã công bố kế hoạch tăng thuế nhập khẩu đối với nhiều mặt hàng chiến lược, bao gồm thép, nhôm, chất bán dẫn và linh kiện điện tử, với mức thuế có thể lên đến 25%. Mục tiêu chính của biện pháp này là giảm phụ thuộc vào hàng nhập khẩu và thúc đẩy sản xuất trong nước. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cảnh báo rằng động thái này có thể dẫn đến hệ lụy nghiêm trọng hơn đối với nền kinh tế toàn cầu.

Ông Matt Comyn, CEO của Ngân hàng Commonwealth Bank of Australia, nhận định rằng việc áp đặt thuế quan cao sẽ đẩy chi phí thương mại lên mức khó kiểm soát và làm suy yếu đà tăng trưởng kinh tế trên diện rộng. "Chắc chắn có rủi ro đáng kể đối với tăng trưởng toàn cầu. Thuế quan mới sẽ làm tăng chi phí thương mại, tạo ra sự kém hiệu quả và cuối cùng dẫn đến lạm phát cao hơn," ông nhấn mạnh. Theo ông, khi hàng hóa nhập khẩu trở nên đắt đỏ hơn, doanh nghiệp sẽ phải chuyển chi phí này sang người tiêu dùng, dẫn đến giá cả tăng cao và làm suy yếu sức mua của thị trường.

Đồng quan điểm, ông Andrew Irvine, CEO của Ngân hàng Quốc gia Australia, gọi chính sách thuế quan này là "sự điên rồ". Ông cho rằng việc Mỹ áp đặt thuế nhập khẩu cao đối với các mặt hàng quan trọng sẽ tạo ra phản ứng dây chuyền, khiến các quốc gia khác cũng tăng thuế trả đũa, làm suy giảm niềm tin vào hệ thống thương mại toàn cầu. "Chúng ta không thể tách rời khỏi xu hướng chung của thế giới. Nếu chiến tranh thương mại xảy ra, chu kỳ giảm lãi suất có thể bị chấm dứt," ông phát biểu tại một hội nghị

Không chỉ các ngân hàng, một báo cáo mới đây của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) cũng đưa ra cảnh báo tương tự. Báo cáo cho thấy căng thẳng thương mại giữa các nền kinh tế lớn như Mỹ, Canada, Anh và Trung Quốc đang làm chậm tốc độ tăng trưởng kinh tế toàn cầu. "Lạm phát không còn chỉ là vấn đề tạm thời. Nó đang trở thành một thách thức dài hạn, buộc các chính phủ phải có chiến lược ứng phó mạnh mẽ hơn," một chuyên gia OECD nhận định. Theo dự báo mới nhất, GDP toàn cầu có thể chỉ tăng 2,4% trong năm 2025, thấp hơn so với mức 3% được dự báo trước đó, do tác động của các yếu tố rủi ro đang gia tăng.

Cùng với OECD, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cũng đưa ra nhận định tương tự. Trong một báo cáo gần đây, IMF cảnh báo rằng giá cả hàng hóa và dịch vụ vẫn chưa có dấu hiệu ổn định, buộc các ngân hàng trung ương tiếp tục duy trì chính sách tiền tệ thắt chặt. "Thị trường kỳ vọng lãi suất sẽ giảm nhanh, nhưng thực tế thì chưa chắc. Chúng ta vẫn còn nhiều yếu tố gây áp lực lên giá cả, bao gồm chi phí sản xuất tăng và tình trạng thiếu hụt lao động trong một số ngành quan trọng," một quan chức IMF nhận xét.

Không chỉ các yếu tố kinh tế, tình hình bất ổn địa chính trị cũng đang tạo thêm sức ép lên giá cả toàn cầu. Các chuyên gia nhận định rằng xung đột kéo dài ở Trung Đông và một số khu vực quan trọng khác đang làm gián đoạn chuỗi cung ứng năng lượng và lương thực. "Bất kỳ sự gián đoạn nào trong nguồn cung dầu hoặc ngũ cốc đều có thể tạo ra hiệu ứng dây chuyền, làm tăng chi phí sản xuất và đẩy lạm phát lên cao," một chuyên gia tại ngân hàng đầu tư châu Âu cảnh báo.

Giá dầu hiện tại đã tăng lên mức 85 USD/thùng, cao hơn 12% so với đầu năm 2025, do những lo ngại về nguồn cung từ khu vực Trung Đông. Trong khi đó, xuất khẩu ngũ cốc từ Ukraine gặp gián đoạn do xung đột, khiến giá lương thực toàn cầu có nguy cơ tăng mạnh hơn trong những tháng tới.

Mặc dù một số nền kinh tế phát triển đã ghi nhận mức lạm phát chậm lại trong thời gian gần đây, nhưng những cảnh báo mới nhất cho thấy rủi ro vẫn còn hiện hữu. Các yếu tố như chính sách thương mại bảo hộ, lãi suất cao kéo dài và căng thẳng địa chính trị có thể khiến giá cả duy trì ở mức cao lâu hơn dự kiến. Nếu các biện pháp ứng phó không được triển khai hiệu quả, nguy cơ suy thoái kinh tế toàn cầu có thể trở thành hiện thực. Khi đó, không chỉ các ngân hàng trung ương mà cả doanh nghiệp và người tiêu dùng cũng sẽ phải đối mặt với một giai đoạn đầy biến động và thách thức.

Hoàng Nam