Giàu cỡ Gaddafi

Thiên đường dưới hạ giới

Sau khi chiếm được thủ đô Tripoli, nơi đầu tiên mà quân nổi dậy tràn vào là các dinh thự của Muammar Gaddafi. Dù đã biết trước chẳng đời nào Gaddafi sống giản dị và "đố ai tìm thấy tôi có một dinar nào" như lời Gaddafi vẫn rêu rao, tất cả mọi người phải sững sờ về mức độ xa hoa, phô trương của gia đình nhà lãnh đạo này. Nổi bật trong số đó là khu phức hợp quay mặt ra biển nằm ở ngoại ô Tripoli với rất nhiều tòa biệt thự sang trọng nằm giữa những hàng cọ rợp bóng mát. Tất cả những tài sản quý giá đều bị cướp sạch, từ những chiếc BMW bóng loáng, những bộ dao nĩa bọc vàng sang trọng, những bộ ly cẩn pha lê tinh xảo, những dàn âm-ly trị giá hàng chục ngàn USD, những chiếc sofa bọc da trị giá gần 5.000 USD, chưa kể chiếc ghế mạ vàng có hình nàng tiên cá của cô con gái duy nhất nhà Gaddafi… Nhưng có những thứ quân nổi dậy không biết giá trị như các bức tranh quý treo trên tường, hoặc không thể khuân về nhà như những hồ bơi theo tiêu chuẩn Olympic…

Cả quốc gia đều của riêng mình

Saif Gaddafi, con trai thứ 2 của cựu lãnh đạo Libya từng bỏ ra 1 triệu USD để thuê Mariah Carey đến hát vỏn vẹn 4 bài tại một bữa tiệc năm mới ở hòn đảo St.Barts tại Caribe hồi năm 2009, theo World Scene Today. Trong khi đó, người em Muatassim còn "biết chơi" hơn ông anh với 2 triệu USD "nhét túi" cho Beyoncé để được nghe 5 bài hát. Hàng loạt ca sĩ, người mẫu nổi danh khác cũng được nêu tên trong các cuộc trình diễn cho riêng nhà Gaddafi. Cũng không thể nào không nhắc tới món quà 2,5 triệu USD mà Saif đã "đền ơn đáp nghĩa" cho trường Kinh tế London (Anh) sau khi lấy học vị tiến sĩ.

Nhưng tất cả những tài sản xa hoa tráng lệ ở trên chỉ là một mẩu bé xíu trong khối tài sản kếch xù của gia đình Gaddafi. Kể từ khi LHQ ban hành lệnh cấm vận đối với Libya, các ngân hàng phương Tây đã phong tỏa hàng chục tỉ USD của gia đình Gaddafi, trong đó Mỹ phong tỏa 37 tỉ USD, Anh 19,6 tỉ USD, Đức 10,5 tỉ USD… theo Daily Beast. Ngoài ra, những người mang họ Gaddafi còn mua cổ phiếu ở các công ty đa quốc gia trên khắp thế giới. Nhưng vàng và tiền mặt mới là thứ nặng ký nhất. Các nguồn tin phương Tây cho rằng trước khi trốn đi, ông Gaddafi có thể tiếp cận đống vàng nặng chừng 143 tấn cùng khối tiền mặt lên đến 6,5 tỉ USD. Đó là chưa kể 20 tấn vàng mà bà vợ thứ 2 Safia Farkash của ông nắm giữ.

Tiền và vàng ở đâu ra? Một trong những "yếu kém" của Gaddafi là không phân biệt được đâu là tài sản quốc gia, đâu là tài sản của riêng mình. Bao nhiêu năm trời, Gaddafi sử dụng ngân hàng trung ương như là nhà kho của mình, những giếng dầu khổng lồ như là giếng nước sau nhà, két tiền thu thuế như là chiếc ví đút trong túi quần… Chưa hết, bản thân ông cùng đàn con đông đúc (8 con trai, 1 con gái) luôn xúm vào thu "phí tư vấn" và "huê hồng trúng thầu" từ các công ty nước ngoài muốn nhảy vào làm ăn tại Libya. Bản thân ông Gaddafi đã ra luật, bất cứ hợp đồng nào trị giá từ 200 triệu USD trở lên đều phải do đích thân ông ký. Với những hợp đồng béo bở, các công ty này sẵn sàng "chung" hàng triệu, có khi hàng tỉ USD cho quan chức Libya. Đơn cử như Công ty Occidental Petroleum có trụ sở ở California (Mỹ) đã phải trả 1 tỉ USD "huê hồng trúng thầu" để đổi lấy một hợp đồng làm ăn 30 năm, Petro-Canada cũng chi 1 tỉ USD cho một hợp đồng tương tự… theo New York Times.

Kiều Oanh