Giám sát của Quốc hội - đồng hành kiến tạo cùng Chính phủ

Diễn đàn đã thành công tốt đẹp, với 2 báo cáo tổng quan, 2 phóng sự ngắn, 8 tham luận của các diễn giả và gần 50 bài viết của các cơ quan, tổ chức, các chuyên gia, các nhà nghiên cứu, các nhà khoa học cùng với gần 20 ý kiến phát biểu trao đổi, thảo luận tại hai phiên chuyên đề cũng đủ thấy quy mô và tầm quan trọng của Diễn đàn lần đầu tiên này.

Qua thảo luận, trao đổi của các đại biểu Quốc hội, các chuyên gia, các nhà khoa học tại Diễn đàn đã cho thấy toàn cảnh về hoạt động giám sát của Quốc hội. Trong đó, nhiều chuyên đề giám sát quy mô lớn, các tác động sâu rộng đã được triển khai như: giám sát tối cao việc thực hiện chính sách pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch kể từ khi Luật Quy hoạch có hiệu lực thi hành; về thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội giai đoạn 2015 - 2023... Đây là những vấn đề “nóng”, được cử tri và dư luận đặc biệt quan tâm. Hoạt động giám sát tiếp tục được đổi mới mạnh mẽ, đi vào thực chất, trở thành “kênh cảnh báo sớm” đối với các vấn đề lớn của đất nước. Hoạt động giám sát ngày càng thực chất, gắn với thực tiễn, đóng góp thiết thực cho công tác lập pháp và quyết định các vấn đề quan trọng của quốc gia. Qua các hoạt động giám sát chuyên đề, nhiều kiến nghị về sửa đổi các quy định pháp luật đã được tiếp thu, chính sách pháp luật được điều chỉnh, bổ sung, góp phần khơi thông nguồn lực và tháo gỡ điểm nghẽn để phát triển. Qua đó, Quốc hội thể hiện rõ vai trò kiến tạo, dẫn dắt, đồng thời, củng cố niềm tin của cử tri, người dân và cộng đồng doanh nghiệp.

Trong bức tranh nhiều “điểm sáng”, hoạt động giám sát còn có hạn chế, trong đó, việc gửi báo cáo chậm, muộn của một số cơ quan chịu sự giám sát. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến tiến độ, chất lượng hoạt động giám sát. Cùng với đó, báo cáo của một số đối tượng chịu sự giám sát chưa đầy đủ nội dung, số liệu theo yêu cầu, thiếu cơ sở dữ liệu tin cậy làm căn cứ cho việc đánh giá, nhận định của Đoàn giám sát...

Cùng với việc chỉ rõ những kết quả đạt được, tồn tại, hạn chế, nguyên nhân, bài học kinh nghiệm, các đại biểu tham dự Diễn đàn cũng đã hiến kế nhiều giải pháp để nâng cao hơn nữa hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội trong thời gian tới. Trong đó, sử dụng có hiệu quả kết quả thanh tra, kiểm toán trong hoạt động giám sát. Các kiến nghị về tổ chức thực hiện pháp luật cần xác định rõ trách nhiệm, cá thể hóa trách nhiệm...

Giám sát ngoài việc bảo đảm kỷ luật, kỷ cương trong thực thi chính sách pháp luật, còn nhằm kiến tạo phát triển. Thời gian qua, nhiều chuyên đề được tổ chức giám sát ngay trong quá trình các chính sách, các chương trình, các dự án đang triển khai thực hiện. Qua giám sát để thấy được những bất cập, những "điểm nghẽn" trong thể chế, chính sách, cũng như vướng mắc trong tổ chức thực thi. Từ đó đề xuất các giải pháp tháo gỡ kịp thời, khơi thông nguồn lực để thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển.

Diễn đàn của Quốc hội về hoạt động giám sát không phân biệt là “sân” của cơ quan lập pháp hay cơ quan hành pháp, đây là dịp để Chính phủ được lắng nghe, chia sẻ, trao đổi và đề xuất những giải pháp nhằm tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác xây dựng hoàn thiện thể chế pháp luật thông qua hoạt động giám sát của Quốc hội. Và ở góc độ của cơ quan lập pháp, những đóng góp tâm huyết trách nhiệm của các đại biểu tại diễn đàn sẽ góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội trong thời gian tới. Cũng từ Diễn đàn này, sẽ có thêm nhiều hơn nữa sự đồng thuận của cơ quan lập pháp và cơ quan hành pháp vì đích đến cuối cùng là phát triển đất nước, là lợi ích của người dân.

Diễn đàn là một sáng kiến rất kịp thời và thiết thực. Và như Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long nhận định, Diễn đàn đã thể hiện rõ tinh thần không ngừng đổi mới, sự đồng hành của Quốc hội, của Ủy ban Thường vụ Quốc hội với Chính phủ trong việc hoàn thiện thể chế, chính sách pháp luật.

Song Hà