Giải pháp bao giờ du lịch biển Nghệ An hết 'ngủ đông'?

Tiềm năng lớn

Nghệ An được thiên nhiên ưu đãi bờ biển dài 137 km với hệ sinh thái đa dạng, có đủ tiềm năng để phát triển du lịch biển thành ngành kinh tế mũi nhọn.

Tuy nhiên, thực tế nhiều năm qua cho thấy, ngành du lịch của tỉnh vẫn mang tính mùa vụ rõ rệt, thường rơi vào tình trạng “ngủ đông” suốt nửa năm. Điều này đặt ra yêu cầu phải có những giải pháp đột phá, đồng bộ và bền vững để biến du lịch biển Nghệ An thành sản phẩm hấp dẫn quanh năm.

Quảng trường Bình Minh, không gian văn hóa, du lịch trung tâm của xã Cửa Lò (Nghệ An)

Thời gian qua, tỉnh đã đầu tư nhiều công trình văn hóa, lịch sử, sinh thái gắn với phát triển du lịch. Những điểm đến nổi bật như Khu di tích Kim Liên – quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh, Nhà lưu niệm Phan Bội Châu, Khu mộ Vua Mai hay chùa Đại Tuệ…đã trở thành điểm dừng chân quen thuộc của du khách.

Các lễ hội lớn như Lễ hội Làng Sen, Lễ hội Đền Vua Mai góp phần định hình thương hiệu du lịch tâm linh – văn hóa riêng biệt cho Nghệ An.

Trong bức tranh ấy, Cửa Lò nổi bật như biểu tượng của du lịch biển xứ Nghệ. Từ một làng chài nhỏ, Cửa Lò đã trở thành đô thị du lịch hiện đại, sở hữu hệ thống quảng trường, sân golf, resort và khách sạn cao cấp cùng ẩm thực biển đa dạng.

Du khách đến với Cửa Lò không chỉ nghỉ dưỡng mà còn dễ dàng kết hợp hành trình tham quan Vườn quốc gia Pù Mát, trải nghiệm bản làng miền Tây xứ Nghệ và hành hương về quê Bác.

Lễ hội biển hiện đại đang góp phần thay đổi diện mạo đô thị du lịch

Đặc biệt, khu vực biển Quỳnh trải dài qua nhiều xã ven biển cũng đang dần trở thành điểm sáng mới. Với các bãi biển Quỳnh Nghĩa, Quỳnh Phương, Quỳnh Bảng… hoang sơ, nước trong xanh và hải sản phong phú, vùng biển này hấp dẫn du khách bởi vẻ đẹp mộc mạc, chưa bị khai thác quá mức.

Nghề làm mắm, làm nước mắm truyền thống, lễ hội cầu ngư, hội đua thuyền cùng các làng nghề chế biến hải sản đã tạo nên bản sắc riêng cho du lịch biển Nghệ An.

Trong những năm gần đây, hạ tầng giao thông được cải thiện, một số khu nghỉ dưỡng và dịch vụ lưu trú bắt đầu hình thành, mở ra cơ hội để biển Quỳnh trở thành điểm đến tiềm năng, bổ sung cho “thương hiệu biển” Cửa Lò.

Với tiềm năng lớn nhưng du lịch biển Nghệ An chỉ sôi động vào mùa hè

Tuy vậy, để phát huy lợi thế, khu vực này cần được quy hoạch đồng bộ, có chính sách thu hút đầu tư, phát triển sản phẩm gắn với trải nghiệm văn hóa làng biển và du lịch cộng đồng.

Tuy có nhiều lợi thế, theo nhận định người dân và du khách, du lịch biển Nghệ An vẫn còn nhiều điểm vướng mắc như sản phẩm đơn điệu, thiếu dịch vụ giải trí và mua sắm, hạ tầng chưa đồng bộ, nhiều dự án treo lãng phí quỹ đất; nguồn nhân lực còn hạn chế về kỹ năng, ngoại ngữ; quảng bá thiếu chuyên nghiệp, liên kết vùng chưa mạnh.

Tháo gỡ "điểm nghẽn"

Trao đổi vấn đề này, ông Ngô Đức Kiên, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND phường Cửa Lò cho biết: Định hướng lấy du lịch làm mũi đột phá. Triển khai Nghị quyết số 36-NQ/TW về chiến lược kinh tế biển, Cửa Lò xác định phát triển du lịch biển là trụ cột.

Chúng tôi đề nghị tỉnh ban hành cơ chế, chính sách đặc thù khuyến khích đầu tư, xây dựng sản phẩm du lịch mới, ứng dụng chuyển đổi số trong quảng bá, khai thác giá trị văn hóa truyền thống làng chài, tạo bản sắc riêng.

Đặc biệt, trong quý I/2026, xây dựng Đề án phát triển du lịch giai đoạn mới, hướng tới quy hoạch Khu Du lịch Quốc gia ven biển Nghệ An và đăng cai Năm Du lịch Quốc gia.

Khu vực Quảng trường Bình Minh, xã Cửa Lò bị bão số 10 tàn phá

Theo ông Kiên, để du lịch biển phát triển, cần đẩy nhanh tiến độ, thu hồi dự án treo, kêu gọi nhà đầu tư chiến lược để phát triển các khu nghỉ dưỡng quy mô lớn, chất lượng cao.

Định vị Cửa Lò thành điểm đến “xanh – sạch – đẹp, an toàn, thân thiện” với nhiều sự kiện văn hóa – thể thao – du lịch quanh năm cũng là hướng đi cần thiết. Bên cạnh đó, việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đào tạo kỹ năng, ngoại ngữ và văn hóa ứng xử là chìa khóa quan trọng để nâng cao chất lượng phục vụ và hình ảnh du lịch địa phương.

Một thực tế khó khăn hiện nay là các khu du lịch biển, đặc biệt là Cửa Lò, trung tâm du lịch biển lớn nhất tỉnh chịu ảnh hưởng nặng nề của bão lũ. Chỉ trong một mùa mưa bão, nhiều hạ tầng, cảnh quan bị hư hại, dịch vụ đình trệ, khiến các doanh nghiệp và người dân gặp không ít trở ngại.

Xe điện 4 bánh chở khách du lịch đang có nhiều vướng mắc đứng trước nguy cơ dừng hoạt động tại Cửa Lò

Việc khắc phục hậu quả thiên tai tiêu tốn nhiều nguồn lực, làm giảm sức hút của điểm đến trong mùa thấp điểm. Chính vì vậy, phát triển du lịch biển Nghệ An không thể tách rời nhiệm vụ đầu tư hệ thống phòng chống thiên tai, bảo vệ môi trường biển, cũng như xây dựng cơ chế hỗ trợ cộng đồng kịp thời để ổn định hoạt động du lịch sau bão lũ.

Trao đổi vấn đề này, Giám đốc Sở VHTTDL Nghệ An bà Trần Thị Mỹ Hạnh nhấn mạnh rằng: Du lịch chỉ có thể trở thành ngành kinh tế mũi nhọn khi phát triển theo chiều sâu, với văn hóa làm điểm nhấn khác biệt và sinh thái là nền tảng bền vững.

Để khắc phục tình trạng mùa vụ, Nghệ An hướng tới thu hút đầu tư xây dựng các trung tâm hội nghị, trường đại học, cơ sở y tế và điều dưỡng chất lượng cao; đồng thời khuyến khích tổ chức hội nghị, hội thảo và các hoạt động nghỉ dưỡng mùa đông tại những đô thị biển nhằm khai thác tối đa cơ sở hạ tầng quanh năm.

Cùng với việc nâng cao hạ tầng, Nghệ An đang chú trọng đa dạng hóa sản phẩm du lịch. Ngoài tắm biển truyền thống, nhiều loại hình mới như du lịch văn hóa, tâm linh, ẩm thực, nghỉ dưỡng, thể thao biển và MICE đang được khai thác, tạo thêm lựa chọn cho du khách.

Các lễ hội âm nhạc, sự kiện thể thao, hội chợ ẩm thực nếu được tổ chức đều đặn quanh năm sẽ duy trì không khí sôi động, đồng thời làm mới hình ảnh biển Nghệ An.

Để giữ chân du khách lâu hơn, thời gian tới, tỉnh phát triển thêm nhiều sản phẩm về đêm như phố đi bộ, chợ hải sản, không gian nghệ thuật và các khu giải trí hiện đại.

Hệ thống lưu trú chất lượng cao cùng dịch vụ chuyên nghiệp cũng là yếu tố quyết định trong việc tạo dựng hình ảnh thân thiện, hấp dẫn. Đi đôi với đó, công tác quảng bá và truyền thông cần được triển khai bài bản, hướng tới xây dựng thương hiệu du lịch 4 mùa.

“Với định hướng chiến lược rõ ràng, sự đồng thuận của nhân dân và quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền, du lịch biển Nghệ An hoàn toàn có thể vượt qua ‘giấc ngủ đông’ kéo dài, khẳng định vị thế trên bản đồ du lịch quốc gia, đóng góp quan trọng cho sự phát triển bền vững của tỉnh”, bà Hạnh cho biết thêm.

PHẠM NGÂN