Gia trưởng và 'cây kiểng'

Gần đây giới 9X, GenZ có trào lưu làm video với chủ đề gia trưởng. Trong video thường có một nam thanh niên rất hách dịch với bạn gái. Cô bạn gái thì rất thích thú và nũng nịu. Slogan cuối cùng thường là câu: “Anh gia trưởng thì mới lo được cho em”.

Bình đẳng giới hiểu một cách máy móc là đàn ông làm được gì thì phụ nữ cũng làm được điều đó. Đàn ông ra trận được thì phụ nữ cũng múa đao được. Đàn ông bay vào vũ trụ thì phụ nữ cũng bay được. Nhưng tại sao đàn ông hay có xu hướng chọn bạn đời là người an phận? Trong xã hội, vai trò truyền thống của đàn ông là “trụ cột”, người lãnh đạo, kiếm tiền và bảo vệ gia đình.

Trở lại vấn đề người vợ là người văn võ toàn tài, thao lược tầm xa thì sao? Một người phụ nữ thành đạt “đỉnh nóc kịch trần” có thể khiến người chồng cảm thấy bị "đe dọa" vai trò trụ cột, nhất là nếu cô ấy kiếm nhiều tiền hơn, có địa vị cao hơn, tự lập và không phụ thuộc vào chồng. Đây không phải là vấn đề của người phụ nữ, mà là do xã hội kỳ vọng người đàn ông phải cao hơn trong mối quan hệ. Ngay cả những người đàn ông thông minh cũng có thể cảm thấy khó yên nếu luôn bị so sánh hoặc tự thấy mình thua kém vợ về mặt tài chính hay địa vị xã hội.

Một số người anh em muốn mình là người dẫn đầu gia đình nên một người vợ quá thành công có thể khiến họ cảm thấy bị lu mờ. Đây là tâm lý tự ti hoặc áp lực so sánh. Nguy cơ xung đột về thời gian, vai trò gia đình cũng rất lớn. Những người phụ nữ thành đạt thường rất bận rộn, tập trung vào sự nghiệp, ngồi máy bay thì nhiều mà vào bếp thì ít. Điều này có thể dẫn đến xung đột với mẫu hình người vợ lý tưởng “nâng khăn sửa áo”.

Người phụ nữ thành đạt thường có tiêu chuẩn cao, mạnh mẽ, độc lập và không dễ thỏa hiệp. Người đàn ông thông minh chưa chắc đã tự tin. Một số anh thông minh có thừa lại càng thấy không thoải mái trong một mối quan hệ mà mình không phải là người nắm thế chủ động. Thông minh không đồng nghĩa với trưởng thành cảm xúc hay tự tin nội tại. Có những người đàn ông học vấn cao ngất nhưng lại không đủ vững vàng về cảm xúc để ở cạnh một người phụ nữ mạnh mẽ, quyền lực.

Tại gia đình nọ, chồng là một sĩ quan có lương khá, vợ thì đang xin việc. Mỗi lần đưa lương cho vợ là vợ lại rạng rỡ như bóng đèn Rạng Đông. Đấng lang quân oai phong lắm. Sau ít năm, với tài năng của mình, cô vợ trở thành một doanh nhân giỏi giang nhất nhì. Cô mua biệt thự, sắm xe hơi cho chồng, những gì anh ấy mơ ước. Tiền lương anh đưa thì cô bảo, anh cứ giữ lấy tiêu. Chỉ có vậy mà anh chồng cũng cảm thấy bùi ngùi. Cô vợ bận bịu ngày càng nhiều lên và tự nhiên thời gian dành cho gia đình cũng giảm đi. Tự ngẫm mình bắt đầu giống “cây kiểng”.

Có câu chuyện ở một làng buôn vải nổi tiếng xứ Kinh Bắc. Hai người đàn bà ngồi thương thảo việc mua bán vải số lượng lớn tại ngôi biệt thự giàu sụ. Đang vào chuyện thì chồng cô chủ nhà đi ra quát, giá rổ thế thì buôn bán thế nào được. Dẹp, dẹp hết.

Cô vợ bảo, chồng em quyết rồi, việc này bỏ đi, không giao dịch được chị ơi.

Đấng lang quân nổ máy chiếc xe Dream phóng sang làng bên ăn cưới. Vừa ra khỏi ngõ thì chị chủ nhà níu chị kia xuống bảo, thôi chị em mình làm tiếp. Cô bạn buôn ớ người ra. Cô chủ nói: “Kệ chị ơi, chồng em chỉ được cái khâu oai chứ chả biết gì đâu. Làm tiếp đi. Em với chị hợp nhau đấy, vụ này thắng to”.

Như vậy, anh chồng trong nhiều cảnh huống trở thành một loại “cây kiểng” trong nhà, chỉ để ra oai. Chồng oai một tí thì vợ cũng vui nhưng trong công việc thì anh chồng bị gạt ra một cách bí mật. Như vậy, cô vợ có trí thông minh đủ dùng thì mới thấu hiểu và khiến người chồng cổ hủ yên tâm.

Bình đẳng giới không có nghĩa là lấy những giá trị thô thiển để xét. Tự nhiên phân công rất rõ. Đàn ông tài thánh cũng không thể đẻ và cho con bú. Họ lại có khả năng cơ bắp và rất thích giúp đỡ phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ nhỏ bé. Trong một bài hát nổi tiếng có câu: “Anh thấy em nhỏ xíu anh thương”. Với góc nhìn đó, nếu em to đùng thì chắc vẫn thương nhưng 10 phần còn 3.

Người vợ khi xa chồng thì một mình nuôi con tần tảo; đến bổ củi, đóng đinh, leo thang, đấu điện, sửa bàn ghế và xe đạp cũng tự hì hụi làm lấy. Nhưng có chồng ở nhà thì bê cái ghế, cô ấy cũng tỏ ra không bê nổi khiến anh chồng rất phấn khích làm giúp. Đấy là người đàn bà tế nhị.

Câu nói của doanh nhân nói trên không có gì mới mà chỉ phản ánh một thói quen suy nghĩ. Bình đẳng giới không phải là đàn ông bổ củi thì phụ nữ cũng vác rìu chặt cây. Bình đẳng là sự thấu hiểu, tôn trọng giá trị của nhau.

Nhiều người đàn ông hiện đại, đặc biệt ở các xã hội cởi mở và phát triển, không ngại yêu hoặc cưới người phụ nữ thành đạt. Họ thậm chí còn trân trọng và tự hào vì có một người bạn đời như vậy. Do đó, vấn đề này không nằm ở phụ nữ thành đạt hay đàn ông thông minh, mà nằm ở sự tương thích giá trị, sự trưởng thành cảm xúc và xã hội mà họ đang sống.

Tả Từ