Đừng nói mà không làm!

Đó chỉ là một ví dụ về tình trạng nói không đi đôi với làm của một số cán bộ lãnh đạo. Hàng chục năm trước, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Có những kẻ miệng thì nói phụng sự Tổ quốc, phụng sự nhân dân, nhưng bị vật chất dỗ dành mà phạm vào tham ô, lãng phí, hại đến Tổ quốc, nhân dân”.

XÓI MÒN NIỀM TIN

Cùng với hiện tượng suy thoái về đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ có chức, có quyền, căn bệnh “nói nhiều làm ít, nói hay làm dở” đã và đang góp phần làm xói mòn niềm tin của nhân dân. Theo báo cáo của Ban Tổ chức Trung ương, tính trong giai đoạn 2016-2020, gần 8.300 đảng viên có biểu hiện suy thoái tư tưởng chính trị đã bị xử lý kỷ luật. Trong đó, có 477 đảng viên nói và viết không đúng với quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; nói không đi đôi với làm, hứa nhiều, làm ít; nói một đằng, làm một nẻo; nói trong hội nghị khác, nói ngoài hội nghị khác; nói và làm không nhất quán giữa khi đương chức với lúc về nghỉ hưu...

Trước thực tế này, Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Gia Hiền, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu ứng dụng văn hóa du lịch, Liên hiệp các Hội khoa học và Kỹ thuật Việt Nam cho rằng, nguyên nhân sâu xa xuất phát từ văn hóa sợ mất ghế. Ông phân tích: “Chúng ta thấy có những người không đủ tầm nhưng vẫn làm lãnh đạo. Vì vậy, khi gặp áp lực họ không đủ trình độ để nói hay, nên chọn nói lòng vòng, mà nói lòng vòng thì hay nhưng mà không đúng”.

Hiện nay, đôi khi người ta cũng nói “thượng bất chính, hạ tắc loạn”, nghĩa là địa phương nào đó, cơ quan nào đó thủ trưởng không gương mẫu thì làm cho dưới mất đoàn kết. Do đó, củng cố tổ chức Đảng, xây dựng và nâng cao những nét đẹp của văn hóa Đảng sẽ là một giải pháp cực kỳ quan trọng, làm giảm thiểu những yếu tố tiêu cực trong từng cơ quan và cả ngoài xã hội.

Giáo sư, Tiến sĩ khoa học Vũ Minh Giang

Được đứng vào hàng ngũ của Đảng, được đề bạt lên vị trí quản lý, lãnh đạo là kết quả của quá trình nỗ lực, phấn đấu của cán bộ, đảng viên, hướng đến mục đích cao đẹp “phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân”. Khi phát biểu nhận nhiệm vụ, tất cả đều hứa sẽ luôn phấn đấu vì sự phát triển của đất nước và hạnh phúc của nhân dân. Thế nhưng, hành động thực tế của một số người trong số đó đã đi ngược lại với lời hứa của chính mình như những cán bộ vừa bị khởi tố: Nguyễn Huỳnh, Phó trưởng Phòng quản lý giá Cục Quản lý dược Bộ Y tế; Phạm Hồng Hà, nguyên Chủ tịch UBND thành phố Hạ Long; hay đưa ra xét xử thời gian gần đây như nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường…; hay mới vừa bị bắt tạm giam như cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long, cựu Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Chu Ngọc Anh.

Giai đoạn hiện nay, những đòi hỏi mới của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc luôn cần những cán bộ có đủ uy tín, “nói dân nghe, làm dân tin”, đặc biệt là cán bộ lãnh đạo. Đào tạo, huấn luyện để có những lớp cán bộ vừa hồng vừa chuyên, có tài, có đức, giữa “nói và làm” phải song hành luôn là yêu cầu và nhiệm vụ của Đảng. Chính vì vậy, cần phải hết sức cảnh giác với căn bệnh “nói không đi đôi với làm” này, bởi về lâu dài sẽ đe dọa đến niềm tin của dân với Đảng. “Các cụ nói là con sâu bỏ rầu nồi canh, vì vậy Đảng ta phải ra sức chống tham nhũng, chống tiêu cực để loại bỏ những người nói không đi đôi với làm, lúc đó sẽ trong sáng dần dần” - Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Gia Hiền bày tỏ quan điểm.

GIÁO DỤC ĐỂ BIẾT TRỌNG DANH DỰ VÀ LIÊM SỈ

“Những việc cần làm ngay” là tên một chuyên mục xuất hiện trên báo Nhân Dân từ năm 1987, do cố Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh viết dưới bút danh N.V.L - có thể hiểu là viết tắt của tên Nguyễn Văn Linh, hoặc Nói Và Làm. Làn gió của sự đổi mới sau Đại hội VI của Đảng, không chỉ ở việc thay đổi tư duy phát triển kinh tế mà còn cả về tư duy chính trị, được thể hiện xuyên suốt và nhất quán ở những bài viết trong chuyên mục này. Trong đó, nguyên tắc “nói đi đôi với làm” đặc biệt được nhấn mạnh và xem là phẩm chất hàng đầu của mỗi cán bộ, đảng viên. Cố Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh đã nêu: “Lòng tin của nhân dân sẽ thật sự trở lại khi nhân dân nhìn thấy tận mắt những đổi mới”; khi nhân dân thấy “các đồng chí lãnh đạo ở các cấp cần nêu gương tốt, giữ mình trong sạch, không quan liêu, không bè phái để có đủ uy tín và sự nghiêm minh trong công việc”.

Mỗi người chúng ta dạy cho con mình cũng phải nói những điều mình làm được, đừng nói những điều mình không làm. Lãnh đạo cũng phải nói những điều mình làm được, những điều nào không làm được cũng phải nói thẳng với dân. Lãnh đạo chúng ta chưa dũng cảm, chưa đủ bản lĩnh thừa nhận “tôi nói được chứ chưa làm được”.

Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Gia Hiền

Dù đã gần 80 tuổi nhưng Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Gia Hiền cho biết, ông nhớ mãi những bài viết đầy tâm huyết ấy. Hôm nay nhắc lại, ông không giấu được sự ngưỡng mộ về một lớp cán bộ luôn vì dân, vì nước: Đảng, Nhà nước ta đã có sự chuẩn bị rất lớn cho đội ngũ lãnh đạo “nói và làm”. Nói thực là đội ngũ lãnh đạo lớn ở nước ta mà tôi gặp và biết từ thời bác Linh - những người đấy đều được đào tạo “nói và làm”.

Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Gia Hiền tin tưởng, để khắc phục căn bệnh “nói không đi đôi với làm” này, “thuốc” chính là tự bản thân mỗi người phải được giáo dục và tự giáo dục để trở thành người trung thực, biết trọng danh dự, liêm sỉ. Khi đó, họ sẽ không tự hạ thấp uy tín của mình bằng những lời hứa hão, mà sẽ cân nhắc, làm được thì mới nói. Cũng cần nhắc lại phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại phiên họp đầu tiên của Chính phủ nhiệm kỳ 2021-2026 vào sáng 11-8-2021: “Tiền bạc lắm làm gì, chết có mang theo được đâu, danh dự mới là điều thiêng liêng, cao quý nhất” để cùng suy ngẫm.

XÂY DỰNG VĂN HÓA TRONG ĐẢNG

Đại hội XIII của Đảng xác định: Trong những năm tới, phải đặc biệt coi trọng và đẩy mạnh hơn nữa xây dựng, chỉnh đốn Đảng toàn diện về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ; nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng; thắt chặt hơn nữa mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với nhân dân, dựa vào nhân dân để xây dựng Đảng; kiên quyết, kiên trì đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, lãng phí… Để Đảng “là đạo đức, là văn minh”, Đảng ta đã yêu cầu mỗi cán bộ, đảng viên phải không ngừng tu dưỡng đạo đức cách mạng, thường xuyên học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

“Nói đi đôi với làm” theo tinh thần của Chủ tịch Hồ Chí Minh đòi hỏi, đó là, “Nói” phải đúng chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, không được xuyên tạc, nói sai; không được “nói một đằng, làm một nẻo”; và tránh nói, tránh hứa mà không làm. Người yêu cầu cán bộ, đảng viên đã nói thì phải làm, “Nói ít, bắt đầu bằng hành động”, “Tốt nhất là miệng nói, tay làm, làm gương cho người khác bắt chước”.

Khi lấy con người là trung tâm, coi xây dựng đạo đức trong Đảng là tiên quyết và thực chất thì tình trạng cán bộ, đảng viên vi phạm pháp luật, hiện tượng “nói và làm không nhất quán” sẽ được kiểm soát và từng bước bị đẩy lùi. Bởi như Giáo sư, Tiến sĩ khoa học Vũ Minh Giang, Đại học Quốc gia Hà Nội phân tích: “Nhân dân Việt Nam hướng về sự lãnh đạo của Đảng cho nên hình ảnh của mỗi người đảng viên, một cấp ủy lãnh đạo có ảnh hưởng rất lớn. Đảng là một thực thể lớn lao, nhưng những con người cụ thể, ở cương vị cụ thể là hiện thân của Đảng ở địa phương ấy, ở cái lĩnh vực ấy. Nếu như những đảng viên, những người có trách nhiệm trong cấp ủy, trong cương vị lãnh đạo ấy mà gương mẫu, gần dân, thể hiện tài trí… thì sẽ có sức cảm hóa rất lớn”.

Ngạn ngữ có câu “Một lần bất tín, vạn lần bất tin”. Trọng chữ tín là một phẩm chất tốt đẹp, giữ chữ tín là tiêu chuẩn đạo đức mà ai cũng cần tuân thủ, đặc biệt là cán bộ, đảng viên - những người được ví như hình mẫu để quần chúng nhân dân nhìn vào và làm theo. Do đó, trong quá trình “tự soi, tự sửa”, mỗi cá nhân phải dũng cảm nhìn nhận lại bản thân, khắc phục tình trạng “nói không đi đôi với làm”, làm tổn thương tình cảm của người dân và là nguyên nhân đẩy người dân xa Đảng, chính quyền.

Nam Phương