Đừng để tai nạn lao động thành bi kịch pháp lý

Lãnh đạo tỉnh kiểm tra hiện trường, chỉ đạo điều tra vụ nổ lò hơi tại Công ty TNHH Sản xuất và thương mại gỗ Bình Minh Việt Nam. Ảnh: T.Danh

Nguyên nhân được xác định là do người sử dụng lao động chưa quan tâm chú ý thực hiện quy định pháp luật về quản lý, kiểm soát nguy cơ rủi ro; một số người lao động thiếu kiến thức, kỹ năng hoặc còn chủ quan trong việc đảm bảo an toàn trong quá trình thực hiện công việc…

Nhiều vụ việc đau lòng

Đồng Nai là tỉnh công nghiệp với số lượng công nhân lao động làm việc rất đông nên việc xảy ra TNLĐ là điều không thể tránh khỏi. Trong quá trình lao động chỉ cần một sơ suất nhỏ, bất cẩn, chủ quan và thiếu kiến thức, phương tiện, quy trình đảm bảo an toàn đều có thể khiến người lao động phải trả giá đắt bằng sức khỏe, tài sản, thậm chí là tính mạng. Cùng với đó, những người sử dụng lao động cũng phải chịu hậu quả pháp lý nặng nề.

Điển hình như vụ việc nổ lò hơi tại Công ty TNHH Sản xuất và thương mại gỗ Bình Minh Việt Nam (gọi tắt Công ty gỗ Bình Minh, đóng tại xã Thiện Tân, huyện Vĩnh Cửu) vào ngày 1-5-2024 làm 6 người chết, 5 người bị thương đã khiến nhiều người bàng hoàng. Nguyên nhân dẫn đến vụ nổ là do nồi hơi và bình nén khí đã hết hạn kiểm định an toàn nhưng công ty không tiến hành kiểm định lại theo đúng quy định mà vẫn đưa vào hoạt động, sản xuất.

Cơ quan công an xác định, trong vụ việc này, ông Feng Yong (39 tuổi, quốc tịch Trung Quốc, Giám đốc Công ty gỗ Bình Minh) là người chỉ đạo việc lắp đặt nồi hơi, điều hành mọi hoạt động của công ty. Do đó, cơ quan công an đã khởi tố đối với ông Feng Yong để điều tra về hành vi vi phạm quy định về an toàn lao động.

Cũng có những vụ việc chỉ vì sự chủ quan không trang bị đồ bảo hộ trong quá trình lao động đã khiến TNLĐ xảy ra và để lại hậu quả pháp lý nặng nề. Mới đây, Viện Kiểm sát nhân dân huyện Nhơn Trạch đã truy tố bị can Nguyễn Định Chung (38 tuổi, ngụ xã Phước Thiền, huyện Nhơn Trạch) về tội vi phạm quy định về an toàn lao động.

Theo cáo trạng, do có nhu cầu thực hiện việc tháo dỡ một số hạng mục tại trạm trộn bê tông trong Công ty S. (Khu công nghiệp Ông Kèo, huyện Nhơn Trạch) nên bị can Chung đã thuê ông N.V.T. (46 tuổi, ngụ tỉnh Bình Dương) làm thời vụ. Ngày 4-9-2024, trong quá trình thực hiện công việc, do không được trang bị đồ bảo hộ lao động nên ông T. đã bị ngã từ độ cao 4m, dẫn đến tử vong, còn bị can Chung là người sử dụng lao động nên phải chịu trách nhiệm hình sự.

Cũng có những vụ TNLĐ xảy ra khiến đơn vị sử dụng lao động chịu thiệt hại lớn về tài sản. Đơn cử như mới đây, Công ty TNHH I. (huyện Nhơn Trạch) đã phải bồi thường TNLĐ theo quy định cho gia đình nạn nhân hơn 620 triệu đồng. Cụ thể, ông Đ.Q.T. là lao động thử việc tại Công ty TNHH I. Trong quá trình hàn bồn inox, ông T. đã chui vào trong dẫn đến bị ngạt khí và tử vong, còn người sử dụng lao động phải chịu trách nhiệm về vụ TNLĐ.

Nâng cao ý thức về an toàn lao động

Theo các ngành chức năng, TNLĐ xảy ra chủ yếu tại các công ty, cơ sở trong lĩnh vực sản xuất. Trong đó, một số vụ TNLĐ đã để lại hậu quả rất lớn, có thể khiến người trong cuộc bị tàn tật, mất khả năng lao động hoặc mất mạng. Kéo theo đó là nhiều hệ lụy khiến cuộc sống gia đình người bị nạn đảo lộn. Mặt khác, cũng khiến cho người sử dụng lao động phải chịu trách nhiệm hình sự hoặc tốn kém nhiều chi phí và ảnh hưởng đến uy tín, hoạt động sản xuất của doanh nghiệp.

Cũng theo ngành chức năng, nguyên nhân xảy ra TNLĐ chủ yếu do sự chủ quan trong quá trình làm việc, không thực hiện đúng quy trình, không sử dụng phương tiện bảo hộ lao động… Đa số người lao động chưa được đào tạo kỹ về an toàn lao động nghề nghiệp và ý thức chấp hành quy định về an toàn lao động chưa tốt; nhận thức chưa đầy đủ về ý nghĩa, vai trò của công tác này. Trong khi đó, người sử dụng lao động cho rằng, công tác đầu tư về an toàn lao động cần chi phí cao nên việc thực hiện thường mang tính hình thức, đối phó. Hơn nữa, không ít doanh nghiệp chỉ vì lợi nhuận đã lơ là trong vấn đề đảm bảo an toàn lao động, dẫn đến những hệ lụy khôn lường.

Do đó, theo cơ quan chức năng, bản thân mỗi người lao động, chủ sử dụng lao động phải luôn cẩn trọng trong mọi hoạt động, các khâu sản xuất, kinh doanh; nâng cao ý thức tuân thủ quy trình an toàn lao động bằng việc tăng cường công tác tuyên truyền, tổ chức các khóa huấn luyện và thường xuyên kiểm tra quy trình an toàn lao động tại cơ sở…

Bộ Lao động, thương binh và xã hội (nay là Bộ Nội vụ) đã đề nghị các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp và các tổ chức, người sử dụng lao động, người lao động thực hiện tốt công tác đảm bảo an toàn lao động; phối hợp thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực có nhiều nguy cơ xảy ra TNLĐ; chủ động kiểm soát, phòng ngừa TNLĐ và tổ chức huấn luyện an toàn lao động cho người lao động nhằm góp phần giảm thiểu TNLĐ thương tâm, tạo môi trường làm việc an toàn, hiệu quả.

Tố Tâm