Đừng cắt tỉa cây xanh quá đà

Đây là một phần trong kế hoạch chủ động ứng phó mùa mưa bão mà TP Hà Nội đang triển khai, nhằm giảm thiểu rủi ro từ thiên tai. Trong cơn bão số 3 hồi tháng 9-2024, hơn 40.000 cây xanh ở Hà Nội đã bị gãy đổ, bao gồm hơn 13.600 cây xanh đô thị được trồng trên hè phố, đảo giao thông, dải phân cách, địa điểm công cộng do thành phố quản lý.

Rút kinh nghiệm sau thiệt hại nặng nề do cơn bão số 3, TP Hà Nội đã sớm lên kế hoạch cắt tỉa khoảng 395.000 cây xanh đô thị trong năm nay. Theo Sở Xây dựng TP Hà Nội, đây là một giải pháp chủ động, không chỉ góp phần nâng cao mỹ quan đô thị mà còn nhằm giảm nguy cơ cây đổ, cành gãy gây nguy hiểm trong mùa mưa bão năm nay.

Tuy nhiên, một vấn đề đáng lưu tâm trong quá trình triển khai là việc cắt tỉa quá mức, khiến nhiều cây xanh trơ trụi, mất hoàn toàn bóng mát. Những hàng cây từng rợp bóng trên nhiều tuyến phố bỗng trở nên xơ xác, cành lá bị cắt trụi đã khiến không ít người dân tiếc nuối. Việc cắt tỉa như vậy tuy xuất phát từ mục tiêu an toàn trong mùa mưa bão năm 2025 nhưng nếu không được thực hiện khoa học và hợp lý thì rất dễ dẫn tới hậu quả ngược lại.

Cây xanh đô thị không chỉ đơn thuần bảo đảm yếu tố cảnh quan. Chúng còn đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa không khí, giảm tiếng ồn, lọc bụi mịn và nhất là cung cấp bóng mát - yếu tố rất cần thiết trong bối cảnh thời tiết ngày càng nắng nóng gay gắt trong mùa hè. Khi các tán cây bị cắt tỉa quá đà, người dân mất đi không gian nghỉ chân, đi lại râm mát; không khí cũng trở nên oi bức, ngột ngạt hơn.

Bên cạnh đó, nhiều cây xanh đã tồn tại hàng chục năm, từng vượt qua không ít mùa mưa bão, thậm chí cả cơn bão lịch sử như bão số 3 mà vẫn đứng vững. Việc cắt tỉa quá đà, không đánh giá đúng khả năng chống chịu của cây có thể dẫn tới việc làm yếu cây xanh, khiến chúng mất cân bằng sinh học, từ đó lại dễ gãy đổ hơn.

Vì vậy, việc cắt tỉa cần được thực hiện một cách chọn lọc, theo nguyên tắc bảo đảm an toàn nhưng vẫn giữ được vai trò sinh thái của cây xanh. Cây mục ruỗng, có nguy cơ gãy đổ cần được kiểm tra kỹ lưỡng, xử lý triệt để. Ngược lại, cây khỏe mạnh, bộ rễ vững chắc và tán lá cân đối nên được duy trì, chỉ cắt tỉa nhẹ nhàng để bảo đảm thông thoáng và giảm tải sức gió. Việc khảo sát, đánh giá cần được thực hiện bởi các chuyên gia cây xanh, không nên cắt tỉa đồng loạt theo kiểu "rập khuôn".

Việc Hà Nội chủ động ứng phó thiên tai là điều cần thiết và rất đáng ghi nhận. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, cần tránh tình trạng "máy móc" dẫn đến phản tác dụng. Một Hà Nội xanh, an toàn, đáng sống không thể thiếu những hàng cây rợp bóng trên phố. Đó không chỉ là trách nhiệm của chính quyền mà còn là mong mỏi của hàng triệu cư dân thủ đô, những người đang sống và hít thở từng ngày dưới tán cây xanh của thành phố.

Phạm Dương