Doanh nghiệp xử lý rác 'cầu cứu'

Xử lý rác thải sinh hoạt tại Khu xử lý chất thải ở xã Quang Trung (huyện Thống Nhất) của Công ty CP Dịch vụ Sonadezi. Ảnh: L.AN

Mới đây, công ty đã kiến nghị UBND tỉnh hỗ trợ chỉ đạo giải quyết.

Địa phương nợ tiền xử lý rác thải từ mùa dịch Covid-19...

Năm 2021, Công ty SDV đã xử lý cho huyện Vĩnh Cửu gần 18 ngàn tấn rác thải sinh hoạt. Theo đơn giá được tỉnh phê duyệt, huyện phải thanh toán cho công ty hơn 9,7 tỷ đồng. Thời điểm đó, do dịch bệnh Covid-19, công ty được tạm ứng số tiền gần 6,8 tỷ đồng (tương đương 70%), phần còn lại hơn 2,9 tỷ đồng (tương đương 30%), công ty nhiều lần kiến nghị thanh toán nhưng chưa được giải quyết.

Cũng trong năm 2021, Công ty SDV và thành phố Biên Hòa ký hợp đồng nguyên tắc về việc xử lý rác thải sinh hoạt bằng phương pháp chế biến phân hữu cơ (compost) đảm bảo tỷ lệ chôn lấp dưới 15%. Từ tháng 7-2021, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh trong công tác phòng, chống dịch, chất thải sinh hoạt phát sinh trong vùng cách ly y tế (phong tỏa), công ty không xử lý bằng phương pháp chế biến phân hữu cơ mà thực hiện khử khuẩn, sau đó chôn lấp hợp vệ sinh. Tổng khối lượng rác có yếu tố lây nhiễm đã xử lý cho thành phố Biên Hòa là hơn 3,3 ngàn tấn, tương ứng số tiền phải trả hơn 1,8 tỷ đồng, công ty đã nhiều lần kiến nghị nhưng chưa được thanh toán.

Theo giải trình của thành phố Biên Hòa, có 3 vướng mắc trong việc thanh, quyết toán tiền thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải khu vực phong tỏa và chất thải lây nhiễm (rác y tế) của năm 2021 là: chưa có cơ sở xác định các đơn vị có đủ chức năng, điều kiện xử lý chất thải rắn sinh hoạt theo phương pháp chôn lấp hợp vệ sinh có khử khuẩn; chưa có đơn giá tối đa đối với hoạt động xử lý rác thải bằng phương pháp này và các đơn vị thẩm định giá được lấy ý kiến đều phản hồi không có cơ sở thẩm định giá do điều kiện tình hình dịch bệnh để làm cơ sở xây dựng giá gói thầu theo quy định.

Công ty SDV cho rằng, trong thời gian diễn ra dịch bệnh Covid-19 năm 2021, công ty đã cung cấp dịch vụ xử lý chất thải phát sinh từ quá trình chống dịch cho nhiều khách hàng, địa phương và đều xử lý bằng phương pháp chôn lấp hợp vệ sinh có khử khuẩn. Đến nay, doanh nghiệp đã nhận được đầy đủ chi phí xử lý theo đơn giá được tỉnh phê duyệt của các địa phương là: Long Thành, Cẩm Mỹ, Thống Nhất, Trảng Bom và thành phố Long Khánh. Thế nhưng, chi phí xử lý của thành phố Biên Hòa chưa nhận được đồng nào, còn của huyện Vĩnh Cửu được tạm ứng 70% chi phí.

Nợ tiền xử lý rác năm 2024 và 2025

Không những nợ tiền xử lý rác thải từ mùa dịch Covid-2019, năm 2024 và các tháng đầu năm nay, nhiều địa phương vẫn chậm thanh toán tiền xử lý rác sinh hoạt.

Theo Công ty SDV, đơn vị đã đấu thầu và trúng thầu xử lý rác thải sinh hoạt năm 2024 cho 8 huyện, thành phố trong tỉnh (Biên Hòa, Long Khánh, Thống Nhất, Trảng Bom, Long Thành, Nhơn Trạch, Cẩm Mỹ và Tân Phú). Đến nay, đã có 5 địa phương thanh toán đầy đủ chi phí của năm 2024 nhưng còn 3 địa phương chưa thanh toán đủ là: thành phố Biên Hòa còn 27 tỷ đồng, huyện Nhơn Trạch còn hơn 2,1 tỷ đồng và huyện Long Thành còn lại hơn 560 triệu đồng.

Mặc dù các địa phương đang nợ số tiền lớn từ các năm 2021 và 2024, nhưng sang năm 2025, Công ty SDV vẫn tiếp nhận và xử lý rác thải sinh hoạt cho 8 huyện, thành phố nói trên, bởi các khu xử lý khác đã quá tải công suất hoặc chưa đủ điều kiện xử lý rác trở lại, tỉnh đã chỉ đạo doanh nghiệp tiếp tục duy trì tiếp nhận và xử lý rác cho các địa phương nhằm đảm bảo vệ sinh môi trường. Việc tiếp nhận và xử lý rác giữa doanh nghiệp với các địa phương được thực hiện theo hình thức ký hợp đồng nguyên tắc trong thời gian chờ lựa chọn nhà thầu (trừ huyện Tân Phú và thành phố Biên Hòa). Đến nay, các địa phương vẫn chưa lựa chọn nhà thầu và doanh nghiệp xử lý rác cũng chưa được thanh toán hay tạm ứng tổng số tiền gần 39 tỷ đồng.

Theo Tổng giám đốc Công ty SDV Trần Anh Dũng, việc chưa được thanh toán chi phí xử lý rác sinh hoạt từ các địa phương (tổng gần 74 tỷ đồng) đã ảnh hưởng rất nhiều đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của công ty. Hiện nay, các chi phí phục vụ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh như: thanh toán nợ đến hạn cho nhà cung cấp nguyên, nhiên vật liệu, điện, nước, vật tư; sửa chữa; thanh toán lương cho nhân viên; trả lãi vay và chi phí hoạt động khác đang trông chờ vào tiền thanh toán xử lý rác sinh hoạt của các địa phương.

Vì vậy, công ty kiến nghị UBND tỉnh hỗ trợ chỉ đạo các địa phương nhanh chóng thực hiện thanh quyết toán để có kinh phí duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh và nâng cao chất lượng dịch vụ môi trường.

Lê An