Đổ xô đi săn loài côn trùng dưới đất ở Hà Tĩnh

Cứ đến tháng 7-9 âm lịch, người dân các xã ở huyện Hương Sơn lại đổ xô ra các cánh đồng, bãi đất bồi ở ven sông để bắt dế. Dế là loài côn trùng thuộc bộ cánh thẳng, có râu dài, cặp chân sau to, khỏe, đào hang sống dưới đất.

Họ thường đi từng tốp, mang theo dụng cụ là nước và xẻng. Chỉ với dụng cụ đơn giản, mùa này người dân dễ dàng bắt dế về chế biến làm thực phẩm hoặc đem bán kiếm thêm thu nhập.

Sáng sớm, anh Nguyễn Anh Đức (39 tuổi, trú tại thị trấn Phố Châu) cùng nhóm bạn đến các cánh đồng mùa trước trồng hoa màu của người dân ở xã Sơn Trung để bắt dế. Khi thấy hang, anh sẽ đưa tay kiểm tra nơi dế ở theo hướng nào rồi đổ nước, sau đó dùng xẻng chắn ngang hang dế.

Khi dế ra đến miệng hang, anh Đức Bắt rồi bỏ vào chai nước đã mang đi sẵn. Chỉ trong vòng khoảng 30 phút, anh Đức cùng nhóm bạn đã bắt được hơn 50 con dế.

Dế rất nhanh nhạy, vì thế người bắt phải nhanh tay, nhanh mắt nếu không sẽ nhảy đi chỗ khác. Dế đa phần mỗi hang chỉ có một con, nhưng cũng có tổ có hai con sinh sống. Vì vậy người bắt phải kiểm tra thật kỹ khi đào để tránh bỏ sót.

Hang dế không khó phát hiện, nhưng phải có kinh nghiệm mới phân biệt được. Hang dế là nơi có đất mới ụ lên, miệng hang đang bị bịt lại với kích thước to bằng đồng tiền xu...

Không chỉ người lớn mà nhiều em nhỏ cũng chở cả can nước ra đồng bắt dế vào mùa này.

Dịp này anh Phạm Quang Thiết (trú xã Sơn Bằng) cũng ra các cánh đồng bỏ trồng hoa màu của người dân để đào dế. Mang theo can nước và chiếc xẻng, anh đi dọc khắp cánh đồng, khi phát hiện hang dế sẽ dừng lại đổ nước.

Mùa này dế ở khắp các cánh đồng. Cứ đi khoảng vài mét lại có một hang dế.

"Dế rất khôn, chúng thường sống và trú ẩn ở ngách chính. Khi bị tấn công hoặc gặp những đợt mưa lũ ngập nước nó sẽ chạy sang ngách phụ để lẩn trốn. Vì thế khi bắt phải có kinh nghiệm, nếu không thì không biết nó lẩn trốn ở vị trí nào. Đặc biệt việc dùng xẻng đào đất cũng phải căn chỉnh, vì nếu không sẽ dễ chắn đôi thân của nó", anh Phạm Quang Thiết (trú tại xã Sơn Bằng) nói.

Việc đào hang bằng tay cũng rất nguy hiểm, có khi trong hang không phải những chú dế mà là rắn, rết. Vì thế những người có kinh nghiệm họ mới phân biệt được đâu là hang dế. Trong ảnh người dân dùng nước đổ vào hang dế...

Theo người dân, do năm nay hạn hán nên dế sinh sản ít hơn so với các năm trước.

Họ sử dụng những chai nước hoặc can nhựa để đựng dế, tránh chúng nhảy ra ngoài. Dế được xem là đặc sản tại Hà Tĩnh. Dế được thương lái luôn thu mua từ 1.500 đồng - 2.500 đồng/con, được chế biến thành nhiều món như chiên bột, rang muối ớt...

Hoài Nam