Diesel Sông Công: Hành trình 45 năm đồng hành cùng ngành cơ khí Việt Nam
Với bề dày thành tích 45 năm (25/4/1980 – 25/4/2025), Công ty TNHH MTV Diesel Sông Công (DISOCO) đã khẳng định vai trò là đơn vị sản xuất hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực cơ khí, đóng góp đáng kể vào sự nghiệp công nghiệp hóa của đất nước.
Những dấu ấn trên hành trình phát triển
Sau ngày đất nước thống nhất năm 1975, xuất phát từ yêu cầu đẩy mạnh phát triển công nghiệp nặng trong đó công nghiệp cơ khí là then chốt, ngày 25/4/1980 Nhà máy Diesel Sông Công (DISOCO) được thành lập. Nhiệm vụ của Nhà máy là sản xuất động cơ diesel 50 mã lực trang bị cho các loại máy kéo 4 bánh đang được sử dụng nhiều trong sản xuất nông nghiệp. Ngoài ra, với năng lực tạo phôi lớn, nhà máy có thể cung cấp 10.000 tấn vật đúc và 2.500 tấn vật rèn /năm phục vụ cho sản xuất tại chỗ cũng như cung cấp cho các nhà máy cơ khí khác.

Động cơ D50L do Nhà máy Diesel Sông Công sản xuất
Ngay sau khi hoàn thành xây dựng, chạy thử các công đoạn sản xuất vào năm 1986 cũng đúng là lúc nền kinh tế đất nước có một bước ngoặt chuyển đổi từ mô hình kế hoạch hóa tập trung sang nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, đòi hỏi nhà máy có một cách tiếp cận mới trong việc sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Năm 1988 và 1989, mỗi năm nhà máy sản xuất khoảng 500 động cơ D50L (đạt ¼ sản lượng thiết kế). Nhu cầu động cơ cho máy kéo lớn đột ngột thay đổi, khi sản xuất nông nghiệp được tổ chức theo quy mô hộ gia đình chứ không phải là tập trung theo hợp tác xã. Nhà máy vừa đáp ứng nhu cầu không lớn của sản phẩm động cơ lớn, vừa phải tìm cách chế tạo các loại động cơ nhỏ hơn, vừa phát triển đa dạng các sản phẩm cơ khí đáp ứng nhu cầu khi đó.
Năm 1990, mô hình Tổng công ty ra đời nhằm tăng cường hợp tác, nâng cao hiệu quả sản xuất thông qua sự phân công, chuyên môn hóa trong một nhóm các công ty. DISOCO trở thành thành viên của Tổng công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp (VEAM). Ngày 20/2/1995 Nhà máy Diesel Sông Công đổi tên thành Công ty Diesel Sông Công. Ngày 01/12/2004, Công ty Diesel Sông Công được chuyển đổi thành Công ty TNHH Nhà nước MTV Diesel Sông Công.
Trong giai đoạn từ năm 1990 đến năm 2005 là thời gian DISOCO thích ứng với cơ chế thị trường. Hàng loạt sản phẩm từ các loại máy thủy sử dụng cho các tàu vận tải đường sông trên cơ sở động cơ D50 và hộp số thủy do nhà máy tự nghiên cứu chế tạo, đến hàng loạt các loại động cơ nhỏ 6, 8, 13 mã lực được đưa ra thị trường.
Đáng chú ý là các loại động cơ diesel nhỏ đã xuất khẩu hàng ngàn chiếc mỗi năm sang thị trường các nước Đông Nam Á. Các loại hộp số nhỏ dùng cho xuồng, ghe nhỏ, hộp số dùng cho nuôi trồng thủy sản, các phụ tùng động cơ cho các tàu thủy cỡ lớn, phụ tùng cho các nhà máy xi măng, phụ tùng cho các nhà máy điện và hàng loạt các loại sản phẩm cơ khí khác làm nên bức tranh sản phẩm đa dạng phản ánh sự năng động của nhà máy trong cơ chế thị trường.
Bên cạnh đó, DISOCO cũng tận dụng năng lực đúc, rèn, cơ khí để sản xuất các loại thép xây dựng mỗi năm (từ 1990 đến 2009) cung cấp cho thị trường hơn 10 nghìn tấn đáp ứng nhu cầu thị trường trong giai đoạn sản xuất thép của đất nước chưa phát triển.

Các loại trục khuỷu của máy động lực công suất từ 6-150HP
Doanh thu hàng năm của Công ty liên tục tăng trưởng. Một trong những thành công của Công ty là đã xác định đúng hướng trong việc phát triển công nghiệp phụ trợ. Đến nay, DISOCO đã tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu của các đối tác, hầu hết những khách hàng lớn của Công ty là những nhà sản xuất cơ khí hàng đầu trên thế giới. Sản phẩm của Công ty đáp ứng cả nhu cầu trong nước và xuất khẩu.
Năm 2017, khi Công ty mẹ VEAM được chuyển đổi thành công ty cổ phần (Tổng Công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam - CTCP) với vốn nhà nước giữ cổ phần chi phối, DISOCO đã chính thức chuyển đổi từ Công ty TNHH Nhà nước Một thành viên Diesel Sông Công thành Công ty TNHH MTV Diesel Sông Công.
Thành quả của công tác đầu tư, đổi mới công nghệ
Liên tục đầu tư đổi mới công nghệ đã làm thay đổi diện mạo của Công ty kể từ ngày thành lập kéo theo việc khẳng định vững chắc vị thế của Công ty trong môi trường cạnh tranh khốc liệt cả trong nước và trên thế giới. Sau 45 năm, những đầu tư ban đầu của Công ty chỉ còn lại những nhà xưởng đòi hỏi phải liên tục duy tu bảo dưỡng, chỉ một số ít những thiết bị công nghệ đúc, rèn, cơ khí đầu tư từ nhưng năm 80 thế kỉ trước còn được sử dụng.
Công ty đã đầu tư thành công dây chuyền dập nóng trục khuỷu xe máy vào những năm 2006 và 2009, sau đó tiếp tục đầu tư xưởng gia công bán tinh sản phẩm này. Đặc biệt từ năm 2006 đến nay các sản phẩm của Công ty đã đạt mức chất lượng zero phế phẩm khi giao hàng cho khách hàng. Kết quả của đầu tư này đã giúp Công ty liên tục tăng trưởng trong nhiều năm và đóng góp đáng kể vào hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công ty.
Xác định sản phẩm rèn và đúc là thế mạnh của Công ty, nên xưởng Rèn 1 đầu tư ban đầu với các máy búa lớn 2T, 10T đã được thay thế bằng các máy búa 63kJ và 80kJ, các lò nung phôi cảm ứng đã thay thế các lò nung bằng than, bổ sung máy dập 1000T trong thời gian chờ đầu tư các thiết bị dập lớn hơn (2000T hoặc 2500T). Các thiết bị cắt phôi, làm sạch cũng được đầu tư thay thế căn bản. Xưởng Đúc 1 đã được cải tạo triệt để khi sử dụng các lò nấu trung tần, tự chế tạo các thiết bị làm khuôn, đúc, rót thay thế hoàn toàn mặt bằng và thiết bị công nghệ đầu tư ban đầu.
Đặc biệt Công ty đã đầu tư “Dây chuyền đúc - rót khuôn cát tươi tự động” được chuyển giao công nghệ bởi Công ty Sinto (Nhật Bản). Đây là dây chuyền đúc tự động lớn nhất Việt Nam với công suất lên tới 10.000 tấn/năm. Tốc độ rót 30 giây/khuôn đảm bảo năng suất cao, tiết kiệm tối đa chi phí, là tiền đề để DISOCO cung cấp sản phẩm tốt với giá cạnh tranh.

Dây chuyền đúc Sinto
Bên cạnh dây chuyền đúc Sinto là “Dây chuyên đúc mẫu cháy” thuộc hãng Taiyo Machinery, sử dụng khuôn mẫu xốp được cung cấp từ Công ty Taniguchi Plastic với công nghệ đúc thân thiện với môi trường, khả năng chế tạo sản phẩm có hình dạng phức tạp mà loại hình đúc khác không thể làm được. Dây chuyền có công suất 2.800 tấn/năm và hoàn toàn có khả năng mở rộng thêm khi nhu cầu khách hàng tăng lên.
Đối với các đầu tư khác, DISOCO chủ trương đầu tư từng bước đảm bảo hiệu quả hoạt động và tính cạnh tranh của sản phẩm. Các trung tâm CNC đứng, CNC ngang nhiều trục, thiết bị xung điện, máy cắt dây, các dây chuyền chuyên gia công, nhiệt luyện, xử lý bề mặt được bổ sung hàng năm. Những thiết bị phục vụ lớn tiêu thụ nhiều năng lượng như trạm bơm tuần hoàn, trạm khí nén trung tâm đã được thay thế và sử dụng các thiết bị cung cấp cục bộ.
Khi Công ty mẹ trở thành công ty cổ phần thì vốn điều lệ của DISOCO do Công ty mẹ quyết định. Nguồn vốn đầu tư chỉ trong khuôn khổ vốn điều lệ, việc thay thế thiết bị công nghệ phụ thuộc nguồn vốn khấu hao. Các đầu tư lớn phụ thuộc vào quyết định tăng vốn điều lệ.
Nhờ nắm bắt kịp thời xu hướng hội nhập ngày càng sâu rộng, DISOCO đã từng bước áp dụng các hệ thống quản lý của mô hình doanh nghiệp hiện đại. Các hệ thống quản lý theo ISO9000, ISO14000, ISO50000, các công cụ quản lý 5S, Kaizen, Kanban được áp dụng rộng rãi. Đặc biệt, năm 2019, DISOCO xây dựng thành công và đưa vào áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn IATF16949:2016 về quản lý chất lượng dây chuyền sản xuất linh phụ kiện ô tô nhằm sẵn sàng cho việc tham gia vào chuỗi cung ứng cho các nhà sản xuất ô tô trên thế giới.

Các sản phẩm tiêu biểu của DISOCO
Thành quả của công tác đầu tư thể hiện đặc biệt rõ nét ở lĩnh vực công nghiệp phụ trợ, khi Công ty đã tự tin gia nhập chuỗi cung ứng toàn cầu và trở thành nhà cung cấp số 1 của nhiều hãng sản xuất Nhật Bản, Mỹ, Italia,...như Honda, Toshiba, Piagio, Juki, Mikasa, Nakagawa, KYB, Todimax, Dorman Products, Inc, …
Phát biểu tại Lễ kỷ niệm 45 năm thành lập Công ty DISCOCO, ông Nguyễn Đức Tuấn, Giám đốc Công ty khẳng định "Những thành tựu đạt được trong suốt 45 năm qua là nhờ có sự quan tâm, hỗ trợ của chính quyền các cấp; sự chỉ đạo sát sao của ban lãnh đạo TCT Máy động lực và Máy NN Việt Nam; sự tin tưởng, đồng hành, hợp tác và ủng hộ của quý Khách hàng và quý đối tác; và đặc biệt hơn nữa là sự cống hiến của tập thể lãnh đạo, người lao động công ty qua các thế hệ".
Phát huy truyền thống, vững bước vào giai đoạn phát triển mới
Hiện nay, DISOCO là một trong những công ty sản xuất cơ khí hàng đầu của Việt Nam hiện nay với ưu thế ở cả chiều rộng và chiều sâu khi có đủ loại hình công nghệ đúc, rèn, gia công cơ khí và đầu tư bài bản, hiệu quả đồng bộ từ thiết bị công nghệ đến hệ thống quản lý và đào tạo nguồn nhân lực. Hàng năm, DISOCO hiện đang cung cấp 124 triệu SP cho các đối tác khách hàng trong và ngoài nước; mang lại việc làm và thu nhập cho gần 1.000 người lao động.
Với nền tảng được xây dựng trong 45 năm qua, trong thời gian tới, tiếp nối và phát huy truyền thống, thành quả đã đạt được trong 45 năm qua, DISOCO cam kết sẽ không ngừng nỗ lực đổi mới, sáng tạo và nâng cao chất lượng sản phẩm, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững và mang lại giá trị thiết thực cho khách hàng, đối tác và cộng đồng
Áp dụng các biện pháp quản trị nội bộ nhằm không ngừng giảm bớt lãng phí, cắt giảm chi phí, nâng cao khả năng cạnh tranh và hiệu quả sản xuất kinh doanh. Không ngừng chăm lo cho người lao động, đảm bảo sự gắn bó bền vững giữa doanh nghiệp và người lao động, vì lợi ích hài hòa giữa cổ đông, doanh nghiệp và người lao động.
Với các mục tiêu và định hướng chiến lược hợp lý, chắc chắn Công ty sẽ tiếp tục có những bước phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới, cùng cả nước bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.