Diễn biến thị trường tài chính - tiền tệ quốc tế tuần từ 18-23/8
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hé mở khả năng hạ lãi suất, hoạt động kinh doanh khu vực đồng euro cải thiện, lạm phát tại Anh tăng tốc hay thị trường chứng khoán Nhật Bản giảm điểm... là một số diễn biến tài chính tiền tệ quốc tế đáng chú ý trong tuần từ 18-23/8.

Diễn biến thị trường tài chính tiền tệ quốc tế
Mỹ: Fed hé mở khả năng hạ lãi suất, đơn xin trợ cấp thất nghiệp cao hơn dự báo
Chỉ số S&P 500 phục hồi trong phiên thứ Sáu, khép lại tuần với mức tăng nhẹ sau bốn ngày liên tiếp đi xuống. Tâm lý nhà đầu tư được cải thiện sau khi Chủ tịch Fed Jerome Powell phát biểu tại hội nghị Jackson Hole, Wyoming, hé mở khả năng cắt giảm lãi suất. Trong rổ chỉ số này, các nhóm năng lượng, bất động sản, tài chính và vật liệu ghi nhận mức tăng mạnh nhất. Cổ phiếu giá trị vốn hóa lớn vượt trội so với nhóm tăng trưởng, vốn bị bán tháo.
Chỉ số S&P Mid-Cap 400 và Russell 2000 (cổ phiếu vốn hóa nhỏ) đồng loạt tăng mạnh. Ngược lại, chỉ số Nasdaq khép tuần giảm điểm, phản ánh hoạt động chốt lời trong bối cảnh lo ngại tái diễn về tính bền vững của dòng vốn đầu tư khổng lồ vào hạ tầng trí tuệ nhân tạo.
Thị trường trái phiếu Kho bạc Mỹ hầu như đi ngang cho đến sáng thứ Sáu. Tuy nhiên, phát biểu của Chủ tịch Fed về chính sách tiền tệ và việc làm đã kích hoạt đợt mua vào mạnh, đẩy giá trái phiếu tăng và lợi suất giảm (giá trái phiếu và lợi suất diễn biến ngược chiều).
Trong bài phát biểu thường niên tại Jackson Hole, Chủ tịch Fed Jerome Powell thừa nhận những thách thức từ áp lực lạm phát và sự suy yếu dần của thị trường lao động trong việc theo đuổi “nhiệm vụ kép” là kiểm soát lạm phát và toàn dụng việc làm. Ông Powell cho rằng cán cân rủi ro đang dịch chuyển theo hướng “có thể đòi hỏi điều chỉnh lập trường chính sách”. Ông nhấn mạnh lãi suất hiện đang ở mức thắt chặt. Đồng thời, ông Powell lưu ý rằng sự kết hợp bất thường giữa nhu cầu lao động yếu và nguồn cung lao động suy giảm do nhập cư giảm sút “cho thấy rủi ro suy giảm đối với việc làm đang gia tăng”.
Số liệu sơ bộ từ S&P Global cho thấy Chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) tổng hợp của Mỹ trong tháng 8 tăng trưởng với tốc độ nhanh nhất từ đầu năm. PMI tổng hợp, bao gồm cả dịch vụ và sản xuất, đạt 55,4, bất ngờ vượt kỳ vọng và cũng là tháng thứ 31 liên tiếp trên ngưỡng 50 - dấu hiệu mở rộng.
PMI dịch vụ giảm nhẹ từ mức 55,7 trong tháng 7 xuống 55,4. Ngược lại, PMI sản xuất đạt đỉnh 39 tháng ở mức 53,3, vượt xa dự báo đồng thuận của FactSet vốn cho rằng chỉ số này sẽ vẫn trong vùng suy giảm. Kỳ vọng nhu cầu gia tăng và nỗ lực tích trữ hàng hóa do lo ngại thiếu hụt nguồn cung cùng áp lực giá đã thúc đẩy sản lượng sản xuất tăng mạnh ngoài dự kiến.
Tuy nhiên, các doanh nghiệp trong cả lĩnh vực sản xuất và dịch vụ đều báo cáo mức tăng chi phí đầu vào mạnh nhất kể từ tháng 5. Thuế quan được coi là động lực chính khiến chi phí leo thang. Doanh nghiệp đã chuyển gánh nặng chi phí này sang khách hàng, khiến giá bán hàng hóa và dịch vụ tăng với tốc độ nhanh nhất kể từ tháng 8/2022.
Bên cạnh đó, dữ liệu việc làm mới nhất làm dấy lên lo ngại về thị trường lao động. Số đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu trong tuần kết thúc ngày 16/8 tăng lên 235.000, cao hơn 11.000 so với tuần trước đó. Khảo sát của Bloomberg cho thấy dự báo trung vị chỉ ở mức 225.000 đơn. Trong khi đó, số người tiếp tục nhận trợ cấp thất nghiệp trong tuần kết thúc ngày 9/8 tăng lên 1,972 triệu, từ mức 1,942 triệu (sau điều chỉnh giảm) của tuần liền trước.

Châu Âu: Hoạt động kinh doanh khu vực đồng euro cải thiện, niềm tin tiêu dùng yếu đi
Tính theo đồng nội tệ, chỉ số toàn châu Âu STOXX Europe 600 khép tuần tăng 1,40%, được hỗ trợ bởi kỳ vọng chi phí vay mượn tại Mỹ sẽ giảm. Hầu hết các chỉ số chứng khoán lớn đều đi lên. Tại Ý, FTSE MIB tăng 1,54%, còn chỉ số CAC 40 của Pháp cộng thêm 0,58%. Trái lại, chỉ số DAX của Đức hầu như không thay đổi. Tại Anh, FTSE 100 lập kỷ lục mới khi tăng 2,00%.
Hoạt động kinh doanh tại khu vực đồng euro mở rộng tháng thứ ba liên tiếp trong tháng 8, nhờ đơn đặt hàng mới phục hồi sau 14 tháng sụt giảm. Chỉ số HCOB Flash Eurozone Composite PMI Output tăng lên 51,1 so với mức 50,9 của tháng 7, được dẫn dắt bởi lĩnh vực sản xuất – tăng trưởng nhanh nhất trong gần 3 năm rưỡi (chỉ số PMI trên 50 cho thấy mở rộng).
Đức ghi nhận tháng tăng trưởng sản lượng thứ ba liên tiếp, trong khi hoạt động tại Pháp thu hẹp chậm lại và xuất hiện tín hiệu ổn định.
Ủy ban châu Âu cho biết niềm tin người tiêu dùng tại khu vực đồng euro suy yếu trong tháng 8, vẫn ở mức thấp hơn đáng kể so với trung bình dài hạn. Chỉ số niềm tin tiêu dùng sơ bộ giảm xuống -15,5, so với mức cao nhất bốn tháng -14,7 hồi tháng 7.
Lạm phát tại Anh tăng tốc, dịch vụ thúc đẩy hoạt động kinh doanh
Lạm phát hàng năm của Anh tăng lên mức cao nhất trong vòng 18 tháng, chủ yếu do chi phí thực phẩm và vé máy bay leo thang. Tốc độ tăng giá tiêu dùng đạt 3,8% trong tháng 7, so với 3,6% của tháng 6. Lạm phát dịch vụ - thước đo mà Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) theo dõi chặt chẽ - đã tăng lên 5,0% từ mức 4,7%.
Hoạt động kinh doanh tăng trưởng mạnh nhất kể từ tháng 8/2024, dẫn đầu bởi sự phục hồi vững chắc trong lĩnh vực dịch vụ. Chỉ số PMI tổng hợp sơ bộ của Anh đạt 53,0 trong tháng 8, tăng so với 51,5 của tháng 7.
Giá nhà tháng 6 tăng 3,7% so với cùng kỳ, cao hơn mức 2,7% ghi nhận tháng 5, theo dữ liệu từ Cơ quan Thống kê Quốc gia (ONS).
Riksbank giữ nguyên lãi suất
Ngân hàng Trung ương Thụy Điển (Riksbank) giữ nguyên lãi suất chính sách ở mức 2%, song tái khẳng định khả năng cắt giảm thêm trong năm nay. Giới hoạch định chính sách đang tìm cách cân bằng giữa lạm phát cao hơn dự kiến trong mùa hè và hoạt động kinh tế trì trệ.
Nhật Bản: Chứng khoán giảm điểm
Thị trường chứng khoán Nhật Bản giảm điểm trong tuần, với chỉ số Nikkei 225 mất 1,72% và chỉ số TOPIX rộng hơn lùi 0,22%. Khẩu vị rủi ro của nhà đầu tư toàn cầu suy yếu khi nhóm cổ phiếu công nghệ vốn hóa lớn tại Mỹ điều chỉnh, do lo ngại về tính bền vững của đà tăng dựa trên trí tuệ nhân tạo.
Đồng yên Nhật suy yếu, giao dịch ở vùng giữa 158 JPY/USD, so với khoảng 157 JPY/USD của tuần trước. Đồng bạc xanh mạnh lên trước thềm bài phát biểu của Chủ tịch Fed Jerome Powell tại Jackson Hole.
Lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 10 năm tăng lên 1,61%, từ 1,56% vào cuối tuần trước, duy trì gần mức cao nhất kể từ năm 2008. Số liệu lạm phát nóng củng cố kỳ vọng của giới đầu tư rằng Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) có thể nâng lãi suất thêm một lần nữa trong năm nay, thậm chí sớm nhất là vào tháng 10.
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) lõi của Nhật Bản tăng 3,1% so với cùng kỳ năm trước trong tháng 7, cao hơn dự báo 3,0% nhưng giảm nhẹ so với mức 3,3% ghi nhận tháng 6. Mặc dù lạm phát tiêu dùng vẫn cao hơn đáng kể so với mục tiêu 2% của BoJ, ngân hàng trung ương tiếp tục nhấn mạnh lập trường duy trì chính sách nới lỏng, cho rằng lạm phát cơ bản vẫn dưới mục tiêu.
Xuất khẩu của Nhật Bản tháng 7 giảm 2,6% so với cùng kỳ, khi thuế quan của Mỹ làm suy yếu nhu cầu bên ngoài. Mức giảm tệ hơn so với dự báo đồng thuận là -2,1% so với cùng kỳ và sau mức giảm 0,5% hồi tháng 6. Sự sụt giảm trong xuất khẩu ô tô, linh kiện ô tô và chip sang Mỹ là lực cản chính. Xuất khẩu sang Trung Quốc, Liên minh châu Âu và Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) cũng đồng loạt giảm. Ở chiều ngược lại, nhập khẩu của Nhật Bản giảm ít hơn dự báo, ở mức -7,5% so với cùng kỳ trong tháng 7, so với dự báo đồng thuận -10,4%.
Trung Quốc: Chứng khoán tăng nhờ nhà đầu tư cá nhân
Thị trường chứng khoán Trung Quốc đại lục ghi nhận mức tăng hàng tuần khi những tín hiệu ổn định gần đây trong quan hệ thương mại Mỹ - Trung thúc đẩy khẩu vị rủi ro. Chỉ số chuẩn trong nước CSI 300 tăng 4,18%, đóng cửa ở mức cao nhất trong một thập kỷ, trong khi chỉ số Shanghai Composite tiến 3,49% tính theo đồng nội tệ, theo dữ liệu của FactSet. Tại Hồng Kông, chỉ số Hang Seng tăng 0,27%.
Đà tăng gần đây của chứng khoán Trung Quốc được dẫn dắt bởi nhà đầu tư cá nhân, khi các hộ gia đình dồi dào tiền mặt tìm kiếm lợi suất tốt hơn trong bối cảnh lãi suất thấp và thiếu các kênh đầu tư hấp dẫn trong nước. Theo Bloomberg, dư nợ ký quỹ để mua cổ phiếu đã tăng lên mức cao nhất kể từ năm 2015 trong tuần trước và hiện chỉ còn cách mức kỷ lục khoảng 10%.
Romania: Lạm phát tăng vọt trong tháng 7
Tuần trước, chính phủ Romania công bố lạm phát giá tiêu dùng tháng 7 tăng 7,84% so với cùng kỳ, cao hơn đáng kể so với mức 5,66% trong tháng 6.
Một đợt tăng giá mạnh đã được dự báo trước, sau khi chính phủ chấm dứt chính sách áp trần giá điện. Tuy nhiên, con số lạm phát mới vẫn cao hơn nhiều so với kỳ vọng. Có vẻ như các nhà sản xuất và nhà bán lẻ trong nước đã bắt đầu điều chỉnh giá tăng ngay từ tháng 7, trước thời điểm thuế giá trị gia tăng (VAT) và thuế tiêu thụ đặc biệt tăng hiệu lực từ ngày 1/8 - một phần trong nỗ lực siết chặt chính sách tài khóa của chính phủ.
Kết quả là, nhiều khả năng ngân hàng trung ương Romania sẽ duy trì lãi suất ngắn hạn ổn định trong thời gian tới. Từ tháng 8/2024, cơ quan này đã giữ lãi suất chuẩn ở mức 6,50% sau một đợt cắt giảm 0,25 điểm phần trăm.
Peru: Giữ nguyên lãi suất khi lạm phát cơ bản dự kiến duy trì quanh 2%
Cuối tuần trước, ngân hàng trung ương Peru tổ chức cuộc họp chính sách tiền tệ định kỳ và quyết định giữ nguyên lãi suất tham chiếu ở mức 4,50%.
Các nhà hoạch định chính sách lưu ý rằng lạm phát tổng thể và lạm phát cơ bản trong tháng 7 đều ở mức 1,7% so với cùng kỳ, không thay đổi so với tháng 6, đồng thời dự báo lạm phát cơ bản sẽ duy trì quanh ngưỡng 2%. Ngoài ra, các quan chức ngân hàng trung ương khẳng định hầu hết các chỉ số về “tình hình hiện tại và kỳ vọng hoạt động kinh tế” vẫn “ở vùng lạc quan, trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế đang vận hành gần mức tiềm năng”.