Điểm nhấn kinh tế Thủ đô giai đoạn 2021-2025

Tuy nhiên, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô đã nỗ lực vượt qua khó khăn, triển khai đồng bộ nhiều giải pháp phục hồi và phát triển kinh tế, qua đó đạt được những kết quả nổi bật, toàn diện.

Sản xuất linh kiện điện tử tại Công ty TNHH Katolec Việt Nam (Khu công nghiệp Quang Minh). Ảnh: Đỗ Tâm

Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực

Giai đoạn 2021-2025, Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) của Hà Nội dự kiến tăng bình quân 6,57%/năm, cao hơn 1,1 lần mức tăng chung của cả nước. Quy mô kinh tế ước đạt khoảng 63 tỷ USD, gấp 1,42 lần so với năm 2020, chiếm 41,54% quy mô kinh tế vùng Đồng bằng sông Hồng và 12,6% của cả nước. GRDP bình quân đầu người ước đạt 7.200 USD/năm.

Đáng chú ý, cơ cấu kinh tế Thủ đô chuyển dịch rõ nét theo hướng tích cực và hiện đại, tăng mạnh tỷ trọng dịch vụ, đưa thương mại - dịch vụ - du lịch làm mũi nhọn, đồng thời giảm dần tỷ trọng nông nghiệp. Cùng với đó, Hà Nội tích cực phát triển các mô hình kinh tế mới phù hợp với xu thế toàn cầu.

Hiện nay, khu vực thương mại - dịch vụ chiếm gần 2/3 tổng GRDP của địa phương - khẳng định định hướng đúng đắn của thành phố. Nếu như năm 2020, cơ cấu kinh tế Hà Nội gồm dịch vụ chiếm 55,5-56,6% GRDP, công nghiệp - xây dựng 41-42%, và nông nghiệp 2-2,5%, thì 9 tháng năm 2025, cơ cấu đã chuyển dịch rõ rệt, khu vực dịch vụ chiếm tỷ trọng lớn với 67,65%; khu vực công nghiệp và xây dựng chiếm 20,53%; khu vực nông nghiệp chỉ còn 1,92%.

Ngành thương mại - dịch vụ tiếp tục được tái cơ cấu theo hướng hiện đại, chú trọng thương mại điện tử, dịch vụ số, dịch vụ chất lượng cao, cùng các ngành kinh tế mới có tiềm năng, như công nghiệp sáng tạo gắn với công nghiệp văn hóa (thiết kế, truyền thông, nội dung số, nghệ thuật biểu diễn, thủ công mỹ nghệ...). Du lịch cũng ghi nhận nhiều bước đột phá. Trong khi đó, công nghiệp được định hướng phát triển theo hướng hiện đại, tập trung vào công nghệ thông tin và các ngành công nghiệp chủ lực có giá trị gia tăng cao.

Đặc biệt, khu vực dịch vụ tiếp tục là trụ đỡ của nền kinh tế, góp phần quan trọng vào tăng trưởng chung. Năm 2024, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng duy trì mức tăng hai con số, đạt 853,3 nghìn tỷ đồng, tăng 10,8%.

Riêng 9 tháng năm 2025, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng đạt 702,2 nghìn tỷ đồng, tăng 12,9% so với cùng kỳ năm trước. Giá trị tăng thêm khu vực dịch vụ ước tăng 8,74%, đóng góp 5,92 điểm phần trăm vào mức tăng GRDP toàn thành phố.

Xuất khẩu giữ vững vai trò trụ cột tăng trưởng kinh tế

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy thách thức với đại dịch Covid-19, căng thẳng địa chính trị phức tạp, xung đột thương mại gia tăng, nhiều quốc gia áp dụng hàng rào phi thuế quan và tiêu chuẩn môi trường khắt khe hơn, hoạt động xuất khẩu trên địa bàn thành phố Hà Nội vẫn ghi nhận những kết quả đáng khích lệ. Kim ngạch xuất khẩu tăng qua các năm, khẳng định vai trò là một trong những trụ cột quan trọng của tăng trưởng kinh tế Thủ đô.

Giai đoạn 2021-2024, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa tăng bình quân 6%/năm. Năm 2021, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt 15,49 tỷ USD; năm 2022 đạt 17,13 tỷ USD; năm 2023 đạt 16,66 tỷ USD; năm 2024 đạt 19,13 tỷ USD.

Dự kiến năm 2025, kim ngạch xuất khẩu trên địa bàn Hà Nội đạt 20,5 tỷ USD, như vậy bình quân 5 năm 2021-2025 tăng 6,2%/năm - đạt kế hoạch đề ra. Tính riêng 9 tháng năm 2025, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa ước đạt 15,7 tỷ USD, tăng 12,1% so với cùng kỳ năm trước. Một số nhóm hàng có kim ngạch xuất khẩu tăng cao như: Máy móc thiết bị phụ tùng 2.436 triệu USD, tăng 44,7%; phương tiện vận tải và phụ tùng 2.165 triệu USD, tăng 31,4%...

Có được kết quả tích cực này, ngoài sự phục hồi của chuỗi cung ứng toàn cầu, thành phố Hà Nội còn triển khai hàng chục sự kiện xúc tiến thương mại quy mô lớn trong và ngoài nước. Bên cạnh việc tham gia các hội chợ quốc tế, Hà Nội đẩy mạnh xúc tiến thương mại trên nền tảng số, thông qua kết nối thông tin với các tham tán thương mại và tổ chức quốc tế.

Các doanh nghiệp cũng đa dạng hóa sản phẩm; chủ động nguồn hàng xuất khẩu thông qua đầu tư xây dựng vùng nguyên liệu, nhà máy chế biến hàng nông sản; đồng thời đổi mới phương thức xuất khẩu như xúc tiến thương mại trực tuyến, xuất khẩu qua các sàn thương mại điện tử lớn hoặc tập đoàn bán lẻ nước ngoài; tăng cường kết nối giao thương với các thị trường trọng điểm như Mỹ, Nhật Bản, Liên minh châu Âu (EU)…

Nhờ đó, bên cạnh việc duy trì các thị trường truyền thống, Hà Nội đã mở rộng được nhiều thị trường mới; đến nay thiết lập quan hệ thương mại với khoảng 180 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó có những đối tác quan trọng như Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc, Đức, Anh, Australia, Singapore…

Khẳng định vị thế thu hút vốn FDI

Thời gian qua, Hà Nội luôn là điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư nước ngoài. Từ năm 2020 đến ngày 14-10-2025, thành phố đã thu hút tổng cộng hơn 15,625 tỷ USD vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Riêng trong 10 tháng đầu năm 2025, Hà Nội ghi nhận hơn 3,858 tỷ USD vốn FDI, tăng gần gấp ba lần so với cùng kỳ năm 2024 và vượt xa chỉ tiêu kế hoạch đề ra. Trong đó, vốn tăng thêm từ 115 dự án chiếm hơn 83%, thể hiện niềm tin mạnh mẽ của các nhà đầu tư hiện hữu.

Các lĩnh vực chủ chốt thu hút vốn lớn bao gồm bất động sản, công nghiệp chế biến chế tạo, dịch vụ buôn bán hàng hóa, thương mại và hoạt động chuyên môn khoa học. Đến nay, Thủ đô cũng đã thu hút vốn đầu tư của 117 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó Nhật Bản, Singapore và Hàn Quốc là những đối tác hàng đầu.

Sự tăng trưởng vượt bậc này đến từ nhiều yếu tố tổng hòa. Trước hết, sức hút từ các dự án tăng vốn lớn minh chứng cho niềm tin mạnh mẽ của các tập đoàn quốc tế vào môi trường kinh doanh và tiềm năng phát triển bền vững của Hà Nội. Vị trí địa lý chiến lược và hạ tầng đồng bộ cũng là một lợi thế then chốt, giúp thành phố Hà Nội trở thành cửa ngõ quan trọng với hệ thống giao thông ngày càng hiện đại, tạo điều kiện thuận lợi cho logistics và kết nối thị trường. Bên cạnh đó, nguồn nhân lực dồi dào, chất lượng cao từ hàng trăm trường đại học, cao đẳng là một lợi thế cạnh tranh lớn, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ, kỹ thuật.

Trong thời gian qua, Hà Nội đã và đang chủ động nghiên cứu, xây dựng các cơ chế, chính sách thu hút đầu tư linh hoạt và hiệu quả. Thành phố tập trung vào ưu đãi đầu tư theo ngành nghề và địa bàn, đặc biệt tại các khu công nghiệp, khu công nghệ cao như Hòa Lạc, ưu tiên các lĩnh vực công nghệ cao, công nghiệp chế biến chế tạo, dịch vụ chất lượng cao. Đồng thời, Hà Nội cũng tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp toàn diện thông qua việc thành lập các tổ công tác đặc biệt để kịp thời tháo gỡ khó khăn và duy trì các kênh đối thoại thường xuyên.

Song song đó, môi trường đầu tư, kinh doanh từng bước được cải thiện mạnh mẽ. Thành phố đã ban hành và thực hiện các kế hoạch hằng năm về cải thiện môi trường đầu tư - kinh doanh, phát triển doanh nghiệp, xúc tiến đầu tư...; đồng thời đối thoại, lắng nghe ý kiến của doanh nghiệp để tìm cách hỗ trợ nhằm khôi phục sản xuất - kinh doanh bằng các giải pháp quyết liệt, hiệu quả. Những yếu tố trên đã củng cố niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước, tiếp tục khẳng định Hà Nội là điểm đến đầu tư an toàn, hấp dẫn và bền vững hàng đầu cả nước.

Với mục tiêu đến năm 2030 trở thành động lực phát triển của vùng Đồng bằng sông Hồng và cả nước, là cực tăng trưởng có tầm ảnh hưởng khu vực, Hà Nội đặt mục tiêu tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân giai đoạn 2026-2030 đạt khoảng 11%/năm; GRDP bình quân đầu người vượt 12.000 USD; tỷ trọng kinh tế số chiếm 40% GRDP; vốn đầu tư xã hội đạt khoảng 5 triệu tỷ đồng. Đây là những chỉ tiêu rất cao, đòi hỏi thành phố phải triển khai đồng bộ những giải pháp mang tính đột phá, khả thi và hiệu quả.

Với quyết tâm chính trị cao, tầm nhìn chiến lược và các giải pháp đồng bộ, Hà Nội sẽ tạo được bước chuyển mới trong giai đoạn 2025-2030. Mục tiêu không chỉ là tăng trưởng nhanh mà quan trọng hơn là phát triển bền vững, hiện đại, xứng tầm Thủ đô - trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của cả nước.

Hương Thủy