Đề nghị tặng danh hiệu Anh hùng Lao động với nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình
Nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình đã để lại dấu ấn đặc biệt trong lịch sử ngoại giao Việt Nam khi là người đầu tiên và duy nhất đến nay từng ký một hiệp định quốc tế với đại diện chính phủ Hoa Kỳ trong thời chiến.
Bộ Nội vụ đang lấy ý kiến nhân dân về việc trình xét, tặng danh hiệu “Anh hùng Lao động” đối với nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch nước, nguyên Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam Nguyễn Thị Bình.
Việc này được thực hiện trên cơ sở Nghị định 152/2025 quy định về phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng; quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thi đua, khen thưởng.
Theo báo cáo thành tích, bà Nguyễn Thị Bình tên thật là Nguyễn Thị Châu Sa, quê ở Quảng Nam. Trong giai đoạn 1969–1976, trên cương vị Bộ trưởng Bộ Ngoại giao, bà Nguyễn Thị Bình là một trong những biểu tượng tiêu biểu của ngoại giao cách mạng, có những cống hiến đặc biệt xuất sắc, tiêu biểu.

Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm, chúc mừng nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình nhân Ngày Quốc tế Phụ nữ 8-3-2025. Ảnh: VGP
Theo đó, bà là Trưởng đoàn đàm phán của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tại Hội nghị Paris (1968 - 1973), đóng vai trò quyết định trong việc đưa đến Hiệp định Paris ngày 27-01-1973, kết thúc sự can thiệp quân sự của Mỹ ở miền Nam Việt Nam.
Cuộc đàm phán bốn bên Paris là một cuộc đấu tranh quyết liệt trên mặt trận ngoại giao, đòi hỏi rất nhiều về bản lĩnh, vừa kiên quyết về nguyên tắc, vừa mềm dẻo về sách lược, về trí tuệ và sáng tạo.
Không phải ngẫu nhiên mà bà Nguyễn Thị Bình được Chủ tịch Hồ Chí Minh cử làm Bộ trưởng Ngoại giao Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam và Trưởng đoàn đàm phán Chính phủ Cách mạng Lâm thời tại Hội nghị Paris.
Cùng với ông Lê Đức Thọ, Cố vấn đặc biệt của Đoàn đàm phán Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tại Hội nghị Paris; ông Xuân Thủy, một chính khách chính trị kiêm nhà thơ, nhà báo, có khả năng quy tụ được sự đồng tình của bạn bè và dư luận quốc tế, bà Nguyễn Thị Bình - đại diện cho phụ nữ miền Nam anh hùng, bất khuất, với trí thông minh, thái độ chân thành, mềm mỏng, cởi mở và thân thiện đã gây được sự chú ý, tranh thủ được thiện cảm của dư luận thế giới, đã tạo thành bộ ba thương lượng có đủ khả năng đưa cuộc đàm phán Paris đến thắng lợi.
Trong cuộc đàm phán gay go kéo dài, bà Nguyễn Thị Bình cùng với Bộ trưởng Xuân Thủy nắm vững đường lối và phương châm của Bộ Chính trị, Trung ương Đảng, vận dụng sách lược ngoại giao lớn "Tuy hai mà một, tuy một mà hai", nắm vững thực tế tiền tuyến miền Nam, luôn đứng vững trên thế tiến công áp đảo đối phương về đạo lý và pháp lý, vững vàng, sắc sảo.

Bộ trưởng Ngoại giao Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam Nguyễn Thị Bình ký Định ước của Hội nghị quốc tế về Việt Nam, ngày 2-3-1973. (Ảnh: Tư liệu quốc tế/TTXVN phát)
Trên cương vị Bộ trưởng Ngoại giao và Trưởng đoàn đàm phán Chính phủ Cách mạng lâm thời, đại diện cho nhân dân miền Nam chiến đấu, bà Nguyễn Thị Bình rất tích cực vận động chính giới, giới trí thức, báo chí Pháp và phương Tây ủng hộ cuộc kháng chiến của nhân dân miền Nam.
Bà đã đi thăm nhiều nước ở khắp các châu lục, dự nhiều cuộc mít tinh tập hợp lực lượng, biểu tình, diễu hành ở Việt Nam; qua đó, đưa cuộc chiến đấu anh hùng của nhân dân miền Nam Việt Nam đến với thế giới, kéo thế giới đến với Việt Nam…
Đáng chú ý, trong suốt thời gian diễn ra Hội nghị Paris, theo nhận xét của báo chí Pháp và phương Tây, Nguyễn Thị Bình trở thành ngôi sao sáng, làm chấn động dư luận Paris và thế giới.
Với tư thế một phụ nữ trí trung, duyên dáng, đại diện cho nhân dân miền Nam chiến đấu, thông thạo giao tiếp, giỏi ngoại ngữ, bà Nguyễn Thị Bình đã rất khéo kết hợp đàm phán với vận động quốc tế. Bà cũng để lại nhiều ấn tượng đẹp đẽ, nhiều cảm tình sâu sắc và quý trọng của bạn bè thế giới đối với nhân dân Việt Nam và cá nhân bà.
Chính vì vậy, bà đã trở thành một nhân vật, một chính khách nữ Việt Nam nổi tiếng trên thế giới. Có tiếng nói mạnh mẽ, khôn khéo và đầy bản lĩnh, được báo chí quốc tế đánh giá là “gương mặt phụ nữ nổi bật nhất trong bàn đàm phán lịch sử”;
Bà cũng là người tham gia xây dựng nền tảng cho chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình của miền Nam Việt Nam, đặt nền móng cho thống nhất đất nước sau năm 1975. Đặt nền móng cho thống nhất đất nước và chính sách ngoại giao độc lập.
Nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình đã để lại dấu ấn đặc biệt trong lịch sử ngoại giao Việt Nam khi là người đầu tiên và duy nhất đến nay từng ký một hiệp định quốc tế với đại diện chính phủ Hoa Kỳ trong thời chiến.
Thành công của bà trong Hội nghị Paris là kết tinh của nghệ thuật ngoại giao Hồ Chí Minh “kiên trì, nhân văn, bản lĩnh, trí tuệ và phù hợp với thời đại. Là tấm gương sáng về phụ nữ cách mạng trong đấu tranh quốc tế, lan tỏa hình ảnh phụ nữ Việt Nam mạnh mẽ, trí tuệ, giàu lòng yêu nước”.
Trước đó, ngày 7-8, Văn phòng Chủ tịch nước có tờ trình đề nghị Thủ tướng Chính phủ xét, trình Chủ tịch nước tặng danh hiệu “Anh hùng Lao động” cho bà Nguyễn Thị Bình để vinh danh những đóng góp to lớn của bà Nguyễn Thị Bình trong lĩnh vực đối ngoại, đặc biệt với cương vị Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Chính phủ Cách mạng lâm thời giai đoạn 1969 - 1976.
Các ý kiến đóng góp đề nghị gửi về Ban Thi đua - Khen thưởng Trung ương, địa chỉ số 103 Quán Thánh, phường Ba Đình, TP Hà Nội để tổng hợp, báo cáo Hội đồng Thi đua - Khen thưởng Trung ương.