Cứu bệnh nhân cao tuổi tắc động mạch phổi cấp có biến chứng sốc
Một bệnh nhân cao tuổi mang nhiều bệnh lý nền bị suy hô hấp và rối loạn huyết động (sốc) do tắc động mạch phổi cấp vừa được các bác sĩ cứu sống thành công.
Sáng 2/4, bác sĩ Tô Hoàng Dương - Phó trưởng Khoa Hồi sức tích cực và chống độc, Bệnh viện Hữu Nghị cho biết, khoa vừa điều trị thành công bằng kỹ thuật tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch cho một bệnh nhân từng suy hô hấp, suy tim cấp gây tụt huyết áp do tắc động mạch phổi cấp.
Đây là trường hợp bệnh nhân cao tuổi, có nhiều yếu tố nguy cơ về tim mạch và chuyển hóa được điều trị tái thông tắc mạch phổi thành công.
Theo bác sĩ Tô Hoàng Dương, chiều 27/3/2025, khoa Hồi sức tích cực tiếp nhận bệnh nhân B.T.D (nữ, 68 tuổi, địa chỉ Hà Nội), trong tình trạng: ý thức lơ mơ, tụt huyết áp 60/40 mmHg, khó thở nhiều, suy hô hấp, kèm đau tức ngực. Nhanh chóng, bệnh nhân được cho thở oxy mask 10 lít/ phút, truyền dịch và dùng thuốc vận mạch để nâng huyết áp.
Đáng lưu ý, đây là một trường hợp bệnh nhân cao tuổi, có nhiều bệnh nền như rối loạn nhịp tim và suy thượng thận điều trị thường xuyên bằng thuốc. Gần đây, bệnh nhân hạn chế vận động do đau cột sống thắt lưng, có đau, sưng bắp chân trái là các yếu tố nguy cơ của bệnh lý huyết khối gây tắc mạch máu.
Bệnh nhân sau đó đã được hội chẩn đa chuyên khoa: Cấp cứu, Tim mạch, Tim mạch can thiệp, Chẩn đoán hình ảnh, Dược lâm sàng và khẩn trương được tiến hành siêu âm tim, siêu âm mạch chi dưới, chụp cắt lớp vi tính động mạch phổi và các xét nghiệm chẩn đoán cần thiết. Kết quả, bệnh nhân được chẩn đoán tắc động mạch phổi cấp có biến chứng suy hô hấp và rối loạn về huyết động.
Hình ảnh động mạch phổi bị tắc do huyết khối.
Ngay sau khi có chẩn đoán, bệnh nhân đã được nhanh chóng được điều trị tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch liều thấp 0.6 mg/kg trong vòng 15 phút, sau đó được tiếp tục điều trị thuốc chống đông Heparin truyền tĩnh mạch liên tục.
Sau 1 giờ truyền thuốc, bệnh nhân đỡ mệt, bớt khó thở, tình trạng hô hấp và huyết áp cải thiện.
Qua 3 ngày điều trị, bệnh nhân tỉnh táo, chuyển thở oxy kính mũi 3 lít/ phút, đã dừng được thuốc nâng huyết áp, ăn uống được và chuyển sang điều trị thuốc chống đông đường uống (NOACs), các kết quả siêu âm tim sau điều trị đã cải thiện tốt.
Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhân D.
BS. Tô Hoàng Dương cho hay, tắc động mạch phổi cấp là bệnh lý cũng khá thường gặp hiện nay, đặc biệt là trên đối tượng bệnh nhân người cao tuổi có nhiều yếu tố nguy cơ như: bất động tại giường, đột quỵ, phẫu thuật thay khớp háng hay gãy cổ xương đùi và các bệnh lý mạn tính về hô hấp, tim mạch khác.
Trong bối cảnh hiện nay, xu hướng dân số đang già hóa tại Việt Nam, càng khiến cho các bệnh lý ở người cao tuổi cần được quan tâm thỏa đáng, trong đó có tắc động mạch phổi cấp.
"Tiêu sợi huyết là biện pháp hiệu quả và an toàn trong việc điều trị tắc động mạch phổi cấp đối với các trường hợp diễn biến nặng, suy hô hấp và tuần hoàn, đặc biệt trên đối tượng bệnh nhân là người cao tuổi", BS. Dương chia sẻ.
Tại hội nghị khoa học quốc tế Bệnh viện Hữu Nghị năm 2025 với chủ đề "Tiếp cận đa chuyên ngành trong quản lý bệnh nhân cao tuổi: Hiện tại và tương lai" diễn ra mới đây, TS.BS Nguyễn Thế Anh - Giám đốc Bệnh viện Hữu Nghị cho biết, tỷ lệ người cao tuổi ở Việt Nam đang tăng nhanh chóng. Hiện, số người cao tuổi chiếm khoảng 12% dân số, con số này dự kiến sẽ tăng lên 25% vào năm 2050. Già hóa dân số đặt ra những thách thức lớn đối với hệ thống y tế và xã hội.
Người cao tuổi thường mắc nhiều bệnh mạn tính cùng lúc, điển hình như bệnh tim mạch, đái tháo đường, thoái hóa thần kinh, loãng xương và ung thư. Không chỉ vậy, họ còn đối mặt với tình trạng suy giảm chức năng, mất khả năng tự chăm sóc, dẫn đến nhu cầu ngày càng tăng về dịch vụ y tế dài hạn, chăm sóc tại nhà và các chính sách hỗ trợ xã hội.
"Một thực tế đáng chú ý là mặc dù tuổi thọ trung bình ngày càng tăng, nhưng số năm sống khỏe mạnh không tỷ lệ thuận với điều đó. Nhiều người cao tuổi phải sống với bệnh tật, giảm sút chất lượng sống, gây áp lực lớn lên gia đình và hệ thống y tế. Vì vậy, việc nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe người cao tuổi không chỉ đơn thuần là điều trị bệnh mà còn phải bao gồm các yếu tố như dự phòng, phục hồi chức năng, chăm sóc tinh thần và hỗ trợ xã hội" - TS.BS Nguyễn Thế Anh nói.
