Chuyên gia cảnh báo: Đau cổ, tê tay chân có thể gây liệt tứ chi

Trong suốt 10 năm, chị P.T.H.Y (44 tuổi, TP.HCM) không ngờ rằng những cơn đau cổ vai gáy, những lần choáng váng ngất xỉu hay cảm giác tê lan xuống tay chân lại là “tín hiệu cầu cứu” của tủy sống đang chịu đựng một lực chèn ép nguy hiểm. Chỉ cần một cú ngã nhẹ, thậm chí một lần xoay cổ sai tư thế, cuộc đời chị có thể rẽ sang hướng khác: liệt tứ chi vĩnh viễn.

Đó là sự thật mà các bác sĩ Bệnh viện da khoa Xuyên Á TP.HCM phát hiện khi tiếp nhận ca bệnh đầy thách thức này: trượt đốt sống cổ C1–C2 chèn ép vào tủy, một dị tật hiếm gặp nhưng cực kỳ nguy hiểm, tỷ lệ biến chứng cao và rủi ro tử vong không hề nhỏ nếu không can thiệp kịp thời.

Tưởng thoái hóa đốt sống cổ nên “sống chung” suốt 10 năm

Mười năm trước, những cơn đau đầu và đau cổ chỉ thoáng qua khiến chị Y. nghĩ mình bị thoái hóa thông thường. Một toa thuốc, vài buổi châm cứu, vài ngày nghỉ ngơi – mọi chuyện dường như qua đi. Nhưng thực tế, bệnh lý bên trong cơ thể chị vẫn đang âm thầm tiến triển.

Kết quả chụp MRI trước và sau phẫu thuật của bệnh nhân P.T.H.Y (44 tuổi, TP.HCM) - Ảnh: BV

Trong hai năm trở lại đây, mọi thứ trở nên tồi tệ. Cơn đau vùng đầu – cổ xuất hiện với tần suất dày đặc hơn, lan xuống vai, lên mặt, khiến chị khó quay cổ, mắt mờ dần, tê buốt tay chân. Nhiều lần chị phải dừng công việc, thậm chí ngất xỉu vì đau dữ dội.

Trong một chuyến công tác tại Hàn Quốc, chị bất ngờ ngã quỵ. Kết quả MRI tại đây khiến chị hoảng sợ: đốt sống cổ C1–C2 bị trượt nặng, chèn ép nghiêm trọng lên tủy sống, bác sĩ yêu cầu phải mổ ngay để tránh nguy cơ liệt vĩnh viễn.

Tháng 11.2025, chị Y. về nước và tìm đến Bệnh viện đa khoa Xuyên Á trong tâm trạng hoang mang nhưng đầy hy vọng.

ThS –BS Trần Vũ Hoàng Dương - Trưởng khoa Sọ não cột sống 2, Bệnh viện đa khoa Xuyên Á TP.HCM cp biết: Đây là một dị tật hiếm gặp nhưng cực kỳ nguy hiểm. Ông cảnh báo: "Chỉ cần một cú ngã nhẹ, thậm chí một động tác xoay cổ sai, bệnh nhân có thể đứng trước nguy cơ liệt tứ chi”.

Ca đại phẫu "thót tim"

Tại khoa Sọ não cột sống 2, Bệnh viện đa khoa Xuyên Á các bác sĩ đã hội chẩn và quyết định thực hiện phẫu thuật cố định đốt sống cổ C1 - C2, đồng thời giải áp tủy. Mục tiêu là loại bỏ các yếu tố chèn ép, bảo vệ chức năng thần kinh và tránh các biến chứng đe dọa.

ThS –BS Trần Vũ Hoàng Dương- cho biết: Qua thăm khám, các bác sĩ phát hiện mỏm nha của đốt sống C2 đã rời khỏi thân đốt sống. “Chính mỏm nha này đã chèn vào phần tủy sống, kết hợp với tình trạng trượt đốt sống, gây ra tê yếu dây thần kinh vận động và dị cảm tứ chi. Nếu không phẫu thuật kịp thời, người bệnh sẽ đối diện với biến chứng như tê dị cảm và yếu tứ chi tiến triển, nặng hơn là liệt tứ chi và liệt cơ hô hấp gây suy hô hấp”, bác sĩ Dương nói.

Phẫu thuật cột sống cổ C1-C2 là một trong những loại phẫu thuật phức tạp bậc nhất trong ngoại thần kinh cột sống. Vị trí này chứa đựng các cấu trúc giải phẫu nhạy cảm như tủy sống, động mạch đốt sống, nơi mà chỉ một sai lệch nhỏ cũng có thể dẫn đến biến chứng.

“Vị trí C1– C2 là khu vực rất đặc biệt, chứa nhiều cấu trúc quan trọng như mạch máu lớn và phần tủy cổ có vai trò sống còn. Mỗi thao tác đều phải chính xác đến từng milimet", bác sĩ Dương chia sẻ.

Ê-kíp đã thực hiện cố định đốt sống C1– C2 bằng hệ thống nẹp – vít chuyên dụng và giải áp tủy. Sau 2 giờ tập trung cao độ, ca phẫu thuật đã thành công, bảo vệ được tủy cổ của bệnh nhân.

Kết quả sau phẫu thuật là một sự hồi sinh kỳ diệu. Bệnh nhân Y. đã chấm dứt được cơn đau nhức vùng đầu cổ, sức cơ vận động cải thiện rõ rệt, những cơn tê lan xuống tay chân không còn, và thị lực đã ổn định trở lại.

Giờ đây, chị Y. có thể tự đi lại vững vàng, cơ thể nhẹ nhàng, thoát khỏi nỗi lo nguy hiểm rình rập sức khỏe. Nụ cười rạng rỡ của chị Y. đã minh chứng cho sự thành công của ê-kíp bác sĩ: "Nếu biết trước mổ xong sẽ khỏe như thế này thì chị đã mổ từ sớm rồi".

Bác sĩ Dương cảnh báo người dân không nên chủ quan, coi thường các biểu hiện tưởng như "vặt vãnh" như: Đau cổ, tê bì tay chân, choáng váng, mờ mắt. Những dấu hiệu này có thể là cảnh báo sớm của nhiều bệnh lý nghiêm trọng liên quan đến cột sống cổ.

“Khi phát hiện cơ thể có những dấu hiệu bất thường, người bệnh cần đến ngay các cơ sở y tế có chuyên khoa ngoại thần kinh để thăm khám và điều trị kịp thời’, bác sĩ Dương khuyên.

Hồ Quang