Chuẩn hóa dữ liệu và bảo đảm an toàn thông tin – nền tảng phát triển y tế từ xa

Sự kiện được triển khai trong khuôn khổ dự án “Ứng dụng y tế từ xa nhằm tăng cường tiếp cận dịch vụ y tế cho các nhóm yếu thế tại Việt Nam”. Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia, GS.TS Trần Văn Thuấn tham dự và phát biểu khai mạc hội thảo.

Hoàn thiện thể chế và định hướng chiến lược phát triển

Trong phát biểu chào mừng sự kiện có ý nghĩa thiết thực đối với công tác chuyên môn, hoàn thiện chính sách và thúc đẩy hợp tác quốc tế trong lĩnh vực y tế, Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia, GS.TS Trần Văn Thuấn nhấn mạnh: Việc phát triển y tế từ xa tại Việt Nam không chỉ là giải pháp ứng phó trong giai đoạn dịch bệnh, mà đã được xác lập là một cấu phần quan trọng trong chiến lược hiện đại hóa hệ thống y tế theo tinh thần chỉ đạo của Đảng và Nhà nước.

Toàn cảnh hội thảo

Từ nền tảng hơn một nghìn điểm cầu được hình thành trong cao điểm phòng, chống dịch Covid-19, đến nay hoạt động khám, chữa bệnh từ xa tiếp tục được duy trì ổn định, mở rộng quy mô và nâng cao chất lượng, góp phần bảo đảm mọi người dân đều được tiếp cận dịch vụ y tế kịp thời, nhất là đồng bào vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn và các nhóm yếu thế.

Thực tiễn triển khai đã khẳng định đây là hướng đi đúng đắn, phù hợp xu thế chuyển đổi số quốc gia, đóng góp tích cực vào mục tiêu xây dựng nền y tế công bằng, hiệu quả và phát triển bền vững.

Cùng với quá trình triển khai trên thực tế, Việt Nam đã chủ động và từng bước hoàn thiện hệ thống pháp lý đối với lĩnh vực y tế từ xa. Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023 và các Nghị định, Thông tư hướng dẫn thi hành đã chính thức ghi nhận, quy định và thiết lập hành lang pháp lý đầy đủ cho hoạt động khám, chữa bệnh từ xa. Đây là bước phát triển có ý nghĩa chiến lược, thể hiện rõ quyết tâm của Nhà nước trong việc ứng dụng khoa học – công nghệ nhằm bảo đảm quyền được chăm sóc sức khỏe của Nhân dân một cách công bằng, an toàn và bền vững.

Hội thảo được tổ chức trong bối cảnh đặc biệt, khi Việt Nam đang đồng thời thúc đẩy mạnh mẽ ba tiến trình trọng yếu: Chuyển đổi số quốc gia, trong đó y tế được xác định là một trong những lĩnh vực cần ưu tiên, có tác động trực tiếp đến chất lượng sống của người dân; hoàn thiện thể chế cho các mô hình dịch vụ y tế mới, gắn với dữ liệu, công nghệ và trí tuệ nhân tạo; hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, thực chất và có chọn lọc.

Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn phát biểu. Ảnh: YT

Trong tinh thần đó, Bộ Chính trị Việt Nam đã ban hành nhiều Nghị quyết quan trọng, tạo nền tảng chính trị vững chắc cho phát triển y tế số. Nghị quyết số 57-NQ/TW xác định khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là đột phá chiến lược. Nghị quyết số 59-NQ/TW nhấn mạnh yêu cầu nâng cao chất lượng hội nhập quốc tế thông qua hợp tác tri thức, công nghệ và quản trị. Đặc biệt, Nghị quyết số 72-NQ/TW về tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân đã đặt trọng tâm vào củng cố y tế cơ sở và ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số trong cung ứng dịch vụ y tế, Thứ trưởng Bộ Y tế chia sẻ.

Lấy người bệnh làm trung tâm

Y tế từ xa không chỉ đơn thuần là một giải pháp về kỹ thuật, mà còn là một phương thức tổ chức lại hệ thống cung ứng dịch vụ y tế theo hướng lấy người bệnh làm trung tâm; thu hẹp khoảng cách về địa lý, thúc đẩy chia sẻ tri thức chuyên môn và tăng cường năng lực cho tuyến y tế cơ sở – nơi gần dân và phục vụ trực tiếp nhu cầu chăm sóc sức khỏe của nhân dân.

Bà Francesca Nardini, Phó Trưởng Đại diện Thường trú Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam phát biểu. Ảnh: YT

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn, thách thức lớn nhất hiện nay trong phát triển y tế từ xa là yêu cầu chuẩn hóa dữ liệu, bảo đảm an toàn thông tin, xây dựng niềm tin số và thiết kế cơ chế vận hành bền vững, lâu dài. Đây cũng là những trọng tâm được đặt ra tại hội thảo, từ chuẩn hóa thuật ngữ lâm sàng, liên thông hồ sơ sức khỏe điện tử, đến bảo vệ dữ liệu cá nhân và ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong hoạt động chăm sóc sức khỏe.

Thứ trưởng Trần Văn Thuấn đánh giá rất cao kinh nghiệm, tri thức và cách tiếp cận bài bản của các đối tác Hàn Quốc, đặc biệt là Bệnh viện Kangbuk Samsung, trong việc xây dựng các nền tảng y tế số lấy người bệnh làm trung tâm, bảo đảm an toàn và hiệu quả. Bên cạnh đó, sự đồng hành của UNDP và KOFIH không chỉ mang ý nghĩa hỗ trợ kỹ thuật, mà còn thể hiện cam kết lâu dài đối với một hệ thống y tế công bằng và bao trùm.

Thứ trưởng cho biết, thời gian tới, Bộ Y tế sẽ tiếp tục ưu tiên hoàn thiện thể chế, chuẩn hóa chuyên môn, thúc đẩy liên thông dữ liệu và tăng cường năng lực đội ngũ y tế để đáp ứng yêu cầu phát triển trong môi trường số.

Bà Kyungnam Ruy, Trưởng Đại diện Tổ chức Chăm sóc Sức khỏe Quốc tế Hàn Quốc (KOFIH) tại Việt Nam phát biểu. Ảnh: YT

Tại hội thảo, Đại diện Thường trú UNDP tại Việt Nam, Trưởng Đại diện KOFIH tại Việt Nam cùng các chuyên gia của Bệnh viện Kangbuk Samsung đã trình bày các tham luận và báo cáo nhằm làm rõ hiệu quả cũng như đề xuất các giải pháp cần tiếp tục thúc đẩy trong khuôn khổ dự án "Ứng dụng y tế từ xa nhằm tăng cường tiếp cận dịch vụ y tế cho các nhóm yếu thế tại Việt Nam".

Để góp phần thực hiện các Mục tiêu Phát triển bền vững của Liên hợp quốc và hiện thực hóa cam kết “không để ai bị bỏ lại phía sau”, việc đẩy mạnh chuyển đổi số trong lĩnh vực y tế đóng vai trò hết sức quan trọng. Điều này sẽ giúp nâng cao chất lượng dịch vụ y tế tuyến cơ sở thông qua các nhóm hoạt động cụ thể như nâng cấp phần mềm, hoàn thiện các giải pháp kỹ thuật số, trang bị thiết bị công nghệ thông tin, đào tạo nhân lực và hoàn thiện khung pháp lý về y tế từ xa.

Các báo cáo và tham luận tại hội thảo cũng chỉ rõ những vấn đề trọng tâm mà Việt Nam nói chung và ngành Y tế nói riêng cần tập trung giải quyết để bảo đảm chất lượng và an toàn dữ liệu trong hoạt động khám, chữa bệnh từ xa. Những nội dung then chốt được nhấn mạnh bao gồm: công nghệ, quy trình, khung pháp lý và nâng cao nhận thức xã hội.

Các đại biểu thống nhất rằng việc chuẩn hóa dữ liệu khám, chữa bệnh tại các cơ sở y tế có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, tạo nền tảng cho việc triển khai bệnh án điện tử phục vụ khám, chữa bệnh từ xa. Trên cơ sở đó, các bệnh viện cần chú trọng nâng cấp hạ tầng kỹ thuật, hoàn thiện quy trình quản lý nhằm bảo đảm vận hành ổn định, tuân thủ tiêu chuẩn an toàn thông tin theo cấp độ 2 hiện nay và tiến tới cấp độ 3. Đồng thời, nghiên cứu, tham khảo các mẫu bệnh án chuyên khoa phù hợp và tích cực tham gia góp ý đối với các bộ tiêu chuẩn do Bộ Y tế xây dựng và ban hành.

Cao Linh