Chi phí xét nghiệm 30.000 tỷ đồng/năm, bất ngờ số tiền tiết kiệm khi liên thông

Theo số liệu từ Cục Quản lý Khám chữa bệnh, chi phí cho xét nghiệm cận lâm sàng hiện chiếm tới 19,1% tổng chi BHYT (gần 30.000 tỷ đồng/năm). Theo ước tính, chỉ cần tái sử dụng 1-2% kết quả xét nghiệm đã giúp tiết kiệm khoảng 300-600 tỷ đồng mỗi năm, đồng thời nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh toàn diện. Do đó yêu cầu tối ưu hóa hiệu quả, tiết kiệm chi phí và liên thông kết quả ngày càng cấp thiết.

Bên lề tại Hội nghị Khoa học thường niên 2025 của Tổng hội Y học Việt Nam ngày 24/10, Tiến sĩ Nguyễn Trọng Khoa, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế - cho hay, nhiều năm qua, Việt Nam đã xây dựng được nền tảng để hình thành hệ thống đánh giá và nâng cao chất lượng phòng xét nghiệm.

Để liên thông kết quả xét nghiệm, phải đánh giá mức chất lượng theo Bộ tiêu chí trong Quyết định 2429 năm 2017 của Bộ Y tế. Vì vậy, các cơ sở y tế cần công bố chất lượng xét nghiệm, trên phiếu xét nghiệm cũng thể hiện rõ mức độ chất lượng.

Ông Khoa cho biết không phải mọi xét nghiệm đều được tái sử dụng, chỉ một số xét nghiệm được sử dụng lại. Hiện Bộ Y tế đang tổng hợp để ra Thông tư hướng dẫn các cơ sở y tế thực hiện.

Thời gian tới, Bộ Y tế yêu cầu các Sở Y tế tiếp tục chỉ đạo triển khai nâng cao chất lượng phòng xét nghiệm, kiểm tra đánh giá, công khai mức chất lượng toàn bộ các phòng xét nghiệm thuộc thẩm quyền quản lý, cần đạt chuẩn theo quy định của Bộ Y tế; thực hiện liên thông kết quả xét nghiệm đồng bộ với triển khai hồ so bệnh án điện tử tại các cơ sở.

Liên thông xét nghiệm giúp truy cập, tra cứu dữ liệu bệnh nhân nhanh chóng, hỗ trợ bác sĩ đưa ra quyết định chẩn đoán, điều trị chính xác, ước tính tiết kiệm hàng trăm tỷ đồng mỗi năm. Bên cạnh đó, chẩn đoán hình ảnh kỹ thuật số cũng mang lại giá trị lớn. Hình ảnh y tế số hóa cho phép bác sĩ đọc từ xa, nâng cao hiệu quả chẩn đoán. Các cơ sở y tế đang tiến tới hồ sơ sức khỏe điện tử, sử dụng dữ liệu có sẵn để phân tích, thay vì yêu cầu xét nghiệm mới.

Bệnh án điện tử hiện được bảo mật ở cấp độ 3, tùy theo hệ thống từng bệnh viện. Các cơ sở phải đầu tư vào công nghệ thông tin, bao gồm hệ thống quản lý bệnh viện (HIS), lưu trữ hình ảnh (PACS) và các chương trình bảo mật, an toàn mạng. Tuy nhiên, chi phí vận hành các phần mềm này cao, bệnh viện phải trả phí thuê dịch vụ hằng tháng.

Tiến sĩ Khoa chia sẻ thêm, khó khăn là giá dịch vụ y tế chưa bao gồm chi phí công nghệ thông tin, bảo hiểm Y tế cũng không chi trả. Trong tương lai, chi phí này có thể được kết cấu vào giá khám chữa bệnh, nhưng việc tính toán sẽ không dễ.

Hiện nay, Bộ Y tế đã đề xuất các Sở Y tế tiếp tục đẩy mạnh công khai mức chất lượng phòng xét nghiệm, hướng tới chuẩn hóa toàn hệ thống. Các cơ sở khám chữa bệnh cần tích cực áp dụng mã dùng chung, kết nối hồ sơ bệnh án điện tử, đồng thời các trung tâm kiểm chuẩn xét nghiệm cần phát huy vai trò hỗ trợ chuyên môn và đảm bảo công tác kiểm chuẩn.

Phương Thúy