Cần nhân lực trẻ, công nghệ xanh và doanh nghiệp nội địa cho đường sắt tốc độ cao

Nguồn nhân lực - chìa khóa để làm chủ công nghệ

Chiều 20/8, Trường Đại học Giao thông Vận tải (GTVT) tổ chức Hội thảo quốc tế với chủ đề "Công nghệ hiện đại trong thiết kế, xây dựng, vận hành và khai thác đường sắt tốc độ cao".

PGS.TS Nguyễn Văn Hùng - Hiệu trưởng Trường Đại học GTVT phát biểu khai mạc Hội thảo Quốc tế công nghệ hiện đại trong thiết kế, xây dựng, vận hành và khai thác đường sắt tốc độ cao.

Hội thảo thu hút hơn 200 đại biểu là các giáo sư, chuyên gia, nhà quản lý, doanh nghiệp đến từ Việt Nam, Pháp, Hàn Quốc, Trung Quốc cùng đại diện các cơ quan quản lý nhà nước, ban quản lý dự án và địa phương.

Phát biểu khai mạc, PGS.TS Nguyễn Văn Hùng - Hiệu trưởng Trường Đại học GTVT - nhấn mạnh: Nhà trường hiện là cơ sở giáo dục kỹ thuật trọng điểm quốc gia về giao thông, vận tải, đồng thời là đơn vị dẫn dắt mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc về công nghệ 4.0 trong lĩnh vực hạ tầng thông minh giai đoạn 2025-2030.

Ông Lê Trung Thành - Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ (Bộ Xây dựng) khẳng định, đường sắt tốc độ cao là dự án hạ tầng lớn nhất từ trước tới nay và yếu tố quyết định thành công là nguồn nhân lực.

"Việt Nam cần đặc biệt chú trọng đào tạo thế hệ kỹ sư trẻ để từng bước làm chủ công nghệ, nội địa hóa thiết bị, xây dựng hệ thống đường sắt tốc độ cao hài hòa với chuẩn mực quốc tế", ông nhấn mạnh.

TS. Kim Gyeng Chul - nguyên Chủ tịch Viện Giao thông Hàn Quốc (KOTI) - chia sẻ kinh nghiệm: ban đầu Hàn Quốc tiếp nhận công nghệ từ Pháp, sau đó tự chủ được tới 70% và phát triển tàu chạy tốc độ 350km/h.

Ông tin rằng Việt Nam hoàn toàn có thể đạt được điều này nếu biết chọn lọc công nghệ, phát triển hệ sinh thái doanh nghiệp vừa và nhỏ mang bản sắc Việt Nam.

Từ trường hợp Trung Quốc, TS. Kim lưu ý Việt Nam nên đặt ra ràng buộc về tỷ lệ vốn nước ngoài và tận dụng tối đa doanh nghiệp trong nước.

Xu hướng công nghệ xanh như truyền điện không dây, sử dụng nhiên liệu hydro cho các tuyến ngắn, hay tái sinh năng lượng từ hãm phanh cũng được khuyến nghị tích hợp ngay từ đầu để nâng cao tính bền vững.

Kinh nghiệm quốc tế và vai trò khu vực tư nhân

PGS.TS Nguyễn Hồng Thái (Đại học GTVT) chỉ ra rằng kinh nghiệm quốc tế cho thấy vai trò ngày càng lớn của khu vực tư nhân trong phát triển đường sắt tốc độ cao, từ đầu tư hạ tầng, bảo trì, vận hành khai thác đến phát triển dịch vụ đô thị vệ tinh quanh ga.

Đây là cơ hội để Việt Nam vừa giảm gánh nặng ngân sách, vừa tạo thêm hàng chục nghìn việc làm chất lượng cao.

Tại các phiên chuyên đề, nhiều nghiên cứu khoa học được trình bày, tập trung vào các khía cạnh kỹ thuật trọng yếu như: Khả năng vận hành đoàn tàu cao tốc trong không gian mở và hầm kín, chú trọng yếu tố lực cản, khả năng khởi hành trên dốc giới hạn và tính ổn định;

Lựa chọn cấu hình đoàn tàu cao tốc với hệ thống động lực phân tán - xu hướng phổ biến của vận tải hành khách hiện đại; Giải pháp thi công dầm bê tông cốt thép cho cầu cạn, mở ra hướng tiếp cận công nghệ thi công đường sắt tốc độ cao cho nhà thầu Việt Nam.

Khả năng áp dụng công nghệ thi công hầm hiện đại của Trung Quốc cho tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, phù hợp với điều kiện địa chất, khí hậu Việt Nam.

Hội thảo quốc tế tại Đại học GTVT không chỉ mở ra diễn đàn chia sẻ kinh nghiệm quốc tế mà còn khẳng định quyết tâm của Việt Nam trong việc làm chủ công nghệ đường sắt tốc độ cao, hướng tới một hệ thống giao thông hiện đại, bền vững và mang dấu ấn riêng.

Lê Tươi