Cải thiện nguồn vốn cho doanh nghiệp vừa và nhỏ

Nguồn vốn là "trái tim" của doanh nghiệp.

Vui, buồn chuyện đi vay vốn

Doanh nghiệp nhỏ và vừa là một trong 5 nhóm ngành, lĩnh vựcưu tiên được cho vay ngắn hạn bằng VND với lãi suất ưu đãi. Thế nhưng thực tếthời gian qua có rất ít doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận được lãi suất cho vayưu đãi này.

Ông Nguyễn Tiến Lộc, Giám đốc Công ty cổ phần Chăn nuôi vàChế biến sữa Vĩnh Thịnh, cho biết, là một trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa củatỉnh Vĩnh Phúc, nhiều năm nay để có nguồn vốn quay vòng sản xuất kinh doanh,công ty phải thế chấp quyền sử dụng đất cho ngân hàng thương mại, với lãi suấtcho vay dao động 9%/năm - tùy từng thời điểm, thậm chí có lúc lên đến 10 đến11%/năm khi lãi suất thả nổi.

Trong khi đó, thời gian cho vay lại rất ngắn, chỉ khoảng mộtnăm, khiến doanh nghiệp không thể yên tâm trong quá trình đầu tư vì vừa sản xuấtlại vừa lo trả nợ ngân hàng.

"Một số chính sách ưu đãi cho vay tín dụng lãi suất thấpcủa Nhà nước cũng được các doanh nghiệp biết đến và đánh giá cao, tuy nhiên khi“gõ cửa” ngân hàng thì doanh nghiệp lại đối mặt với các điều kiện ngặt nghèo,khiến doanh nghiệp không thể vay được. Chúng tôi mong muốn được tạo điều kiệncho vay theo hình thức tín chấp với lãi suất ưu đãi", Giám đốc Nguyễn TiếnLộc cho biết thêm.

Công ty cổ phần Thủy sản Tân An, thị xã Quảng Yên, tỉnh QuảngNinh, từ nhiều năm nay công ty đã chủ động ứng dụng công nghệ cao để nuôi tôm 3giai đoạn và thâm canh tăng vụ, nhờ đó đã cách ly được tôm với môi trường dịchbệnh và mang lại giá trị cao hằng năm. Tuy nhiên, công ty cũng đang gặp bàitoán khó về tiếp cận nguồn vốn.

“Tài sản của chúng tôi chưa được Nhà nước công nhận là tài sảngắn liền với đất, doanh nghiệp khi sản xuất kinh doanh nhất là doanh nghiệpnuôi trồng thủy sản như chúng tôi thì phải đầu tư hạ tầng theo công nghệ cao, vốnđầu tư rất lớn, lên đến hàng chục tỷ đồng. Nhưng toàn bộ vốn đó là vốn tự có củadoanh nghiệp, được thế chấp bằng tài sản là bất động sản của các cá nhân trongcông ty thì mới vay được vốn ngân hàng”, Giám đốc Ngô Hùng Dũng chia sẻ.

Nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa khó tiếp cận nguồn vốn với lãi suất ưu đãi.

Ở khía cạnh khác, ông Nguyễn Tuấn Việt, Giám đốc Công ty Xúctiến Xuất khẩu VIETGO, cho rằng, bên cạnh các vấn đề khó khăn khi tiếp cận vốnvay, còn có một số yếu tố khác cũng không kém phần quan trọng, ảnh hưởng khôngnhỏ tới sự phát triển của doanh nghiệp nhỏ và vừa đó là kiến thức kinh doanh,khả năng nhanh nhạy nắm bắt thị trường, ứng dụng công nghệ cao trong sản xuấtvà cơ chế của Nhà nước dành cho doanh nghiệp.

Trong giai đoạn hiện nay, nhà nước cần khuyến khích học hỏi,phát triển kiến thức thương mại, kiến thức kinh doanh bởi đây cũng là một trongnhững nhược điểm kìm hãm sự phát triển của doanh nghiệp.

Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa, ông Nguyễn VănThân cho rằng, đánh giá một cách tổng thể, những năm qua đội ngũ các doanh nhânnói riêng và doanh nghiệp nói chung đã có sự lớn mạnh về chất và lượng. Tuynhiên, sự lớn mạnh để đáp ứng được nhu cầu phát triển thì chưa cao.

Chính sách ưu đãi, hỗ trợ chúng ta không thiếu, khá đầy đủ,có cả chính sách về lâu dài, chính sách về điều kiện thực tế yêu cầu thì chínhphủ đáp ứng rất đầy đủ. Thậm chí có chính sách được cập nhật, thay đổi trong từngthời điểm khác nhau, nhưng vấn đề ở đây là việc thực thi của các ban, bộ, ngànhvà các cơ quan liên quan đối với doanh nghiệp như thế nào?

“Rõ ràng là các chính sách hỗ trợ đã rất kịp thời nhưng ởđâu đó việc hiện thực hóa chính sách đạt được tỷ lệ khá thấp. Cần nghiên cứu đểgiải tỏa nút thắt này và nếu giải tỏa được thì sức phát triển của doanh nghiệpsẽ rất tốt”, ông Thân nhấn mạnh.

Doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm 98% tổng số doanh nghiệp củaViệt Nam,rất dễ bị “tổn thương” bởi các cú sốc đến từ thị trường như giá cả, đâùra sản phẩm, nguồn nguyên vật liệu đầu vào.

Đặc biệt, có thể thấy rất rõ qua đợt dịch Covid-19, rất nhiêùdoanh nghiệp phải dừng hoạt động, thậm chí bị phá sản. Thời điểm đó, Chính phủđã ban hành các gói cứu trợ về tài chính, thuế để hỗ trợ doanh nghiệp khôi phụchoạt động sản xuất, tuy nhiên các doanh nghiệp đều không hấp thụ được chínhsách vì nhiều lý do khác nhau liên quan đến thủ tục, điều kiện được thụ hưởng,dẫn đến việc giải ngân các gói hỗ trợ rất thấp, không hiệu quả.

Hiện các doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận vốn tín dụng chủ yêúthông qua 3 nguồn chính: Quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa; quỹ bảo lãnhtín dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa; tín dụng ngân hàng. Tuy nhiên, có những địaphương sau khi thành lập quỹ một thời gian lại giải thể do không duy trì đượchoạt động. Vì vậy số lượng quỹ có xu hướng giảm đi, hầu như không phát huy đượcvai trò sứ mệnh của mình.

Bà Nguyễn Thị Thu Nguyệt, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk,đề nghị: “Chính phủ cần đánh giá lại các chính sách trong thời gian qua chúngta đã hỗ trợ, thí dụ như Nghị quyết của Quốc hội và chính sách của Chính phủ hỗtrợ doanh nghiệp nhỏ và vừa như vậy, thì các doanh nghiệp thực sự đã được thụhưởng được chính sách nào. Có bất cập, có vướng rào cản về mặt thể chế trongquá trình tiếp cận nguồn vốn của doanh nghiệp đối với các tổ chức tín dụng, cácngân hàng không?".

Tín dụng doanh nghiệp - đừng để chính sách giống “quả thị”

Khu vực kinh tế tư nhân hiệncó khoảng trên 940 nghìn doanh nghiệp và hơn 5 triệu hộ kinh doanh đang hoạt động,đóng góp khoảng 50% GDP, hơn 30% tổng thu ngân sách Nhà nước và sử dụng khoảng82% tổng số lao động vào tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm.

Tuy nhiên khu vực kinh tế tư nhân vẫn đối mặt với nhiều ràocản kìm hãm sự phát triển, chưa bứt phá về quy mô và năng lực cạnh tranh. Hầu hếtlà doanh nghiệp có quy mô siêu nhỏ, nhỏ và vừa, tiềm lực tài chính và trình độquản trị hạn chế, phần lớn có năng lực công nghệ, đổi mới sáng tạo thấp. Tư duykinh doanh thiếu tầm nhìn chiến lược ...

Nhằm tháo gỡ các rào cản cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, Nghịquyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân ban hành ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trịđề ra nhiệm vụ: Rà soát hoàn thiện cơ chế chínhsách tín dụng cho kinh tế tư nhân. Khuyến khích các tổ chức tài chính,tín dụng cho vay dựa trên cơ sở thẩm định phương thức sản xuất kinh doanh,phương án thị trường mở rộng đầu ra, cho vay dựa trên dữ liệu dòng tiền, chuôĩgiá trị, xem xét các tài sản bảo đảm bao gồm cả bất động sản, tài sản vô hình,tài sản hình thành trong tương lai và hình thức cho vay tín chấp.

Hoàn thiện mô hình các quỹ bảo lãnh tín dụng cho doanh nghiệpnhỏ và vừa ở cả trung ương và địa phương; Quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vưàtheo hướng mở rộng đối tượng, đơn giản hóa, minh bạch hóa, số hóa điều kiện,quy trình, thủ tục tiếp nhận, thẩm định, cho vay và giải ngân vốn.

Chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp cần đúng và trúng thời điểm.

Theo ông Phạm Xuân Hòe, nguyên Phó Viện trưởng Viện Chiến lượcNgân hàng Nhà nước, Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân rất toàn diệnvà đầy đủ, những nhiệm vụ giải pháp được đề ra tại Nghị quyết là sự đổi mới rấtlớn về cơ chế dành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa - “mở toang cánh cửa tín dụng” vốnbị “chiếc áo mang tên cơ chế” bó hẹp bấy lâu nay.

Tuy nhiên, để Nghị quyết nhanh chóng đi vào cuộc sống, Chínhphủ cần có những chương trình hành động hết sức chi tiết và cụ thể, trong đó phảicó các Đề án chương trình hành động cụ thể hơn nữa. Giao nhiệm vụ cho từng bộ,ngành cần phải làm đề án nào, phải ra nghị định gì và phải tham mưu cho Chínhphủ xây dựng những Luật nào để trình Quốc hội. Coi đó là những chỉ tiêu KPI phảihoàn thành nhiệm vụ cho các bộ trưởng đứng đầu bộ, ngành và có quy định thời hạnđể bảo đảm lộ trình thực hiện tốt hơn.

Ông Hòe cũng nhấn mạnh, việc thực hiện được hay không vẫn phảiphụ thuộc vào những cán bộ tham mưu làm chính sách, đây là vấn đề rất quan trọng.Tư duy làm chính sách cần phải được đổi mới một cách triệt để nhất, hay nóicách khác là phải đổi mới tư duy làm chính sách và tham mưu cho các bộ, ngành,bởi vì nếu vẫn làm theo nếp cũ, rồi đưa ra rất nhiều các biện minh để duy trìcơ chế xin-cho thì rất khó làm được.

Giáo sư, Tiến sĩ Đinh Văn Hiến, Chủ tịch Hội đồng Quản trịCông ty cổ phần Tập đoàn DKNEC, cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, bản thân cácdoanh nghiệp cũng phải tự đổi mới, vươn lên, không thể trông chờ vào chính sáchhỗ trợ của Nhà nước. Tuy nhiên, để doanh nghiệp có thể phát triển mạnh thì cácchính sách hỗ trợ của Chính phủ cần trúng và đúng thời điểm. Việc đúng thời điểmrất quan trọng.

Nguồn vốn là mạch máu nuôi sống doanh nghiệp, sự khó tiếp cậnvề nguồn vốn là một trong những rào cản khiến doanh nghiệp nhỏ và vừa bị lạc hâụtrên con đường hội nhập và tham gia vào các hiệp định thương mại tự do thế giơímà Việt Nam đã ký kết với các nước và tất nhiên cũng khó có thể đạt được mụctiêu phát triển 1,5 triệu doanh nghiệp trong năm nay và 2 triệu doanh nghiệptrong tương lai.

Ngay lúc này, chính là thời điểm để Chính phủ cũng như cácngân hàng hỗ trợ một cách tốt nhất về cơ chế tín dụng, để các doanh nghiệp nhỏvà vừa bứt phá. Tuy nhiên, chính sách ban hành phải được thực thi hiệu quả vàđi vào thực tiễn, giúp ích cho doanh nghiệp trong quá trình sản xuất kinhdoanh. Đừng để chính sách giống như quả thị - rất thơm, hấp dẫn nhưng chỉ đểbày và ngắm nhìn.

Theo nhandan.vn