Cách tối ưu RAM trên Windows 11 giúp máy chạy mượt mà hơn

Trên Windows 11, việc giảm dấu chân bộ nhớ hệ thống (memory footprint) có thể cải thiện đáng kể độ phản hồi, tính ổn định và hiệu suất đa nhiệm. Dù hệ điều hành có khả năng quản lý RAM tự động, các dịch vụ chạy ngầm và ứng dụng khởi động cùng hệ thống vẫn có thể làm cạn kiệt tài nguyên, gây ra tình trạng giật lag hoặc trễ khi chuyển đổi tác vụ.

Kiểm soát ứng dụng khởi động và quy trình chạy ngầm

Bước đầu tiên để tối ưu bộ nhớ là ngăn hệ thống tải các ứng dụng không cần thiết khi khởi động. Việc này giúp giải phóng tài nguyên ngay từ thời điểm người dùng đăng nhập.

Để thực hiện, truy cập Settings > Apps > Startup. Tại đây, bạn nên sắp xếp theo "Startup impact" và tắt các ứng dụng có mức độ ảnh hưởng cao nhưng không thực sự cần thiết.

Bên cạnh đó, một số ứng dụng từ Microsoft Store có thể chạy ngầm gây tốn RAM. Người dùng có thể kiểm soát điều này tại Settings > Apps > Installed apps, chọn ứng dụng cụ thể, vào Advanced options và thiết lập "Background app permissions" thành Never.

Tối ưu hóa bằng Microsoft PC Manager

Công cụ Microsoft PC Manager cung cấp tính năng "Boost" giúp giải phóng bộ nhớ ngay lập tức bằng cách xóa các file tạm và tối ưu hóa quy trình. Người dùng có thể bật chế độ "Smart boost" để hệ thống tự động xử lý khi mức chiếm dụng RAM quá cao.

Quản lý dịch vụ và gỡ bỏ ứng dụng không sử dụng

Các dịch vụ hệ thống không cần thiết như "Print Spooler" (nếu không dùng máy in) có thể được tắt thủ công thông qua công cụ Services. Tuy nhiên, thao tác này chỉ nên thực hiện khi bạn hiểu rõ chức năng của từng dịch vụ.

Việc gỡ bỏ hoàn toàn các ứng dụng không dùng đến là giải pháp triệt để nhất. Ưu tiên sử dụng các ứng dụng gốc của Windows 11 thay vì các phiên bản web wrapper (như WhatsApp phiên bản web) vốn thường tiêu tốn RAM hơn đáng kể.

Bảo mật và cập nhật hệ thống

Tình trạng ngốn RAM bất thường đôi khi do phần mềm độc hại gây ra. Sử dụng Microsoft Defender Antivirus để thực hiện quét toàn bộ hệ thống (Full scan) là bước kiểm tra cần thiết.

Đồng thời, hãy luôn cập nhật Windows và driver mới nhất để vá các lỗi rò rỉ bộ nhớ (memory leak) có thể tồn tại trong các phiên bản cũ.

Tối ưu hóa trình duyệt Microsoft Edge

Trình duyệt web thường là tác nhân gây tốn RAM lớn nhất. Trên Microsoft Edge, người dùng nên kích hoạt tính năng Sleeping tabs (Tab ngủ) và Resource controls để giới hạn lượng RAM mà trình duyệt được phép sử dụng.

Sử dụng Task Manager để phân tích

Khi máy tính có dấu hiệu chậm, hãy mở Task Manager, chọn tab Processes và sắp xếp theo cột Memory. Điều này giúp nhận diện chính xác ứng dụng hoặc tiện ích mở rộng nào đang chiếm dụng tài nguyên quá mức để có biện pháp xử lý kịp thời.

Trong trường hợp tất cả các biện pháp trên không mang lại hiệu quả, việc thực hiện một bản cài đặt sạch (Clean Install) Windows 11 sẽ giúp loại bỏ triệt để các xung đột phần mềm và rác hệ thống tích tụ lâu ngày.

Tuệ Nhân