Cách các tập đoàn, viện nghiên cứu Trung Quốc săn tìm Nvidia H200

Trung Quốc chưa xác nhận liệu có cho phép chip AI Nvidia H200 được bán chính thức tại Trung Quốc hay không. Thế nhưng, một khảo sát của hãng tin Reuters trên hơn 100 hồ sơ đấu thầu và bài báo học thuật cho thấy H200 đã được cung cấp cho các khách hàng ở nước này thông qua thị trường xám.

Thị trường xám là thuật ngữ dùng để chỉ việc buôn bán hàng hóa chính hãng nhưng không qua các kênh phân phối chính thức của nhà sản xuất. Nói cách khác, hàng được nhập khẩu hoặc bán ra mà không có sự ủy quyền trực tiếp từ hãng, nhưng vẫn là sản phẩm thật.

Phân tích của Reuters chỉ ra đối tượng khách hàng tại Trung Quốc sẽ nhanh chóng tận dụng cơ hội mua số lượng lớn Nvidia H200 hợp pháp. Theo Viện Nghiên cứu Tiến bộ (Mỹ), Nvidia H200 mạnh gần gấp 6 lần so với H20 - loại chip AI tiên tiến nhất mà Mỹ từng cho phép xuất khẩu sang Trung Quốc trước đây.

Nhiều tập đoàn công nghệ, đại học, viện nghiên cứu, nhà vận hành trung tâm dữ liệu AI của Trung Quốc muốn có Nvidia H200 - Ảnh: Internet

Các trường đại học và viện nghiên cứu

Các trường đại học hàng đầu Trung Quốc đều có nhóm nghiên cứu tập trung vào phát triển AI. Số lượng chip cao cấp mà họ sở hữu trực tiếp ảnh hưởng đến việc thu hút nhân tài và tiến độ nghiên cứu.

Một giáo sư tại Đại học Giao thông Bắc Kinh quảng cáo rằng phòng thí nghiệm của ông sở hữu 8 chip Nvidia H200, phục vụ cho nghiên cứu các mô hình AI.

Các nhà nghiên cứu tại Phòng thí nghiệm AI Thượng Hải (do nhà nước bảo trợ) cùng trường Đại học quốc lập Trung Sơn, Đại học Thanh Hoa và Đại học Giao thông Thượng Hải từng sử dụng 4 Nvidia H200 để huấn luyện mô hình nhằm phát hiện hình ảnh do AI tạo ra, theo một bài viết mà họ công bố tháng 11.

Vào tháng 6, một viện AI do nhà nước điều hành tại thành phố Hợp Phì (miền đông Trung Quốc) đã mở thầu mua một máy chủ được trang bị 8 Nvidia H200 để thực hiện dự án mô hình AI lượng tử.

Khảo sát của Reuters cho thấy hàng chục trường đại học và viện nghiên cứu trên toàn Trung Quốc đã mua hoặc tìm cách sở hữu Nvidia H200.

Quân đội Trung Quốc và các thực thể liên quan

Nhiều nghị sĩ Mỹ tỏ ra lo ngại trước động thái từ Tổng thống Trump nhằm đảo ngược các hạn chế xuất khẩu của chính quyền Biden, cho rằng quân đội Trung Quốc sẽ sử dụng các chip AI tiên tiến của Nvidia để tăng cường năng lực.

Theo khảo sát của Reuters, Nvidia H200 đã và đang được chuyển đến Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) cùng các trường đại học có liên hệ mật thiết.

Hồi tháng 8, Đại học Y khoa Không quân thuộc PLA tại thành phố Tây An đã mở thầu mua 8 Nvidia H200 để huấn luyện nền tảng mô hình ngôn ngữ lớn, hỗ trợ nghiên cứu AI y tế và giám sát sinh học.

Hôm 8.12, Trường An ninh Không gian mạng thuộc Đại học Hàng không Vũ trụ Bắc Kinh đã mở thầu tìm nhà cung cấp có thể cho thuê sức mạnh tính toán ngang ngửa Nvidia H200.

Các tổ chức Trung Quốc ngày càng thuê thời gian sử dụng trên máy chủ được trang bị chip AI Nvidia như một cách để tiếp cận phần cứng bị hạn chế mà không cần nhập khẩu trực tiếp.

Các nhà vận hành và xây dựng trung tâm dữ liệu AI

Ngay trước thông báo hôm 9.12 của Tổng thống Trump, một số dự án cụm máy tính và trung tâm dữ liệu AI tại Trung Quốc đã hướng tới việc sở hữu số lượng lớn Nvidia H200.

Tại tỉnh Giang Tô (miền Đông), một công ty thuộc chính quyền huyện Tân Hải đã mở thầu hồi tháng 7 mua 48 máy chủ trang bị tổng cộng 384 Nvidia H200 và muốn giao hàng vào cuối năm nay.

Tham vọng lớn hơn có thể thấy tại vùng Tân Cương, nơi trong vài năm qua đã chứng kiến sự xây dựng cơ sở hạ tầng AI khổng lồ khi các công ty và chính quyền Trung Quốc tìm kiếm đất đai cùng điện năng rẻ nhất cho các dự án trung tâm dữ liệu lớn.

Một hồ sơ đấu thầu ngày 6.6 do Urumchi (thủ phủ Tân Cương) vạch ra kế hoạch xây dựng trung tâm dữ liệu 20.000 petaflop kết hợp hơn 8.000 Nvidia H200, 12.000 GPU Nvidia GeForce RTX 4090 và 4.500 máy chủ trang bị Huawei Ascend 910C - chip AI nội địa mạnh nhất hiện có.

Một dự án riêng trị giá 1,86 tỉ nhân dân tệ tại huyện Burqin (Tân Cương) được công bố vào tháng 10.2024, mô tả chi tiết một trung tâm điện toán năng lượng xanh với 1.000 máy chủ sử dụng chip nội địa nhưng được bổ sung bằng một cụm Nvidia H100 hoặc H200 nhỏ hơn gồm 100 máy chủ.

Nvidia H100 là phiên bản đời trước của H200, đã bị cấm xuất khẩu sang Trung Quốc từ cuối năm 2022.

Tại tỉnh Hồ Bắc, miền trung Trung Quốc, công ty Xiaogan Yunqi Data Technology đã nộp hồ sơ pháp lý vào tháng 10 cho một dự án công suất điện toán trị giá 307 triệu nhân dân tệ, triển khai 128 máy chủ Nvidia H200 cho tập đoàn viễn thông China Unicom vào tháng 3.2026.

Là phiên bản nâng cấp của H100, H200 được thiết kế cho các tác vụ AI tạo sinh, mô hình ngôn ngữ lớn và hệ thống siêu máy tính. So với H100, H200 nổi bật nhờ được trang bị bộ nhớ băng thông cao HBM3e dung lượng lớn hơn, giúp tốc độ xử lý dữ liệu nhanh và hiệu quả hơn.

ByteDance và Alibaba liên hệ Nvidia để hỏi mua Nvidia H200

ByteDance và Alibaba đã liên hệ với Nvidia để hỏi mua H200 sau khi Tổng thống Trump thông báo sẽ cho phép xuất khẩu chip AI này sang Trung Quốc, bốn nguồn tin tiết lộ với Reuters.

Hai gã khổng lồ công nghệ này rất muốn đặt các đơn hàng lớn cho dòng chip AI mạnh thứ hai của Nvidia nếu Trung Quốc cấp phép, hai nguồn tin cho biết. Tuy nhiên, họ vẫn lo ngại về nguồn cung và đang tìm kiếm thông tin rõ ràng từ phía Nvidia.

Trước quyết định mới đây của ông Trump, chip AI tiên tiến nhất có thể xuất khẩu hợp pháp sang Trung Quốc là Nvidia H20.

Chính phủ Trung Quốc vẫn chưa đưa ra câu trả lời rõ ràng về thông báo của ông Trump liên quan H200. Những tháng gần đây, Trung Quốc đã cấm các trung tâm dữ liệu do nhà nước tài trợ và các hãng công nghệ trong nước mua chip AI Nvidia, làm giảm đáng kể thị phần của công ty Mỹ tại nước này.

Hôm 12.10, tờ The Information đưa tin các cơ quan quản lý Trung Quốc đã triệu tập đại diện Alibaba, ByteDance, Tencent và yêu cầu họ đánh giá nhu cầu về Nvidia H200. Các quan chức nói rằng ba công ty sẽ sớm được thông báo về quyết định của chính phủ Trung Quốc, theo The Information.

Hai người khác quen thuộc với chuỗi cung ứng của Nvidia tiết lộ hiện số lượng H200 rất hạn chế. Lý do vì Nvidia tập trung vào các dòng chip tiên tiến nhất Blackwell và sắp ra mắt Vera Rubin.

Theo báo cáo của Viện Nghiên cứu Tiến bộ, chip Blackwell nhanh hơn khoảng 1,5 lần so với H200 trong huấn luyện mô hình AI và nhanh gấp 5 lần khi thực hiện các tác vụ suy luận.

Vera Rubin là thế hệ tiếp theo của Blackwell, được tối ưu hóa để mang lại hiệu suất tính toán cao hơn, khả năng xử lý lớn hơn và tiết kiệm năng lượng hơn, đặc biệt cho các trung tâm dữ liệu và ứng dụng AI cực lớn.

Các công ty Trung Quốc quan tâm đến Nvidia H200 vì sở hữu năng lực huấn luyện mô hình AI hiện chưa có chip nội địa nào sánh được. Những chip AI trong nước hiện phù hợp hơn cho quá trình suy luận của mô hình, theo các nguồn tin.

Trước thông báo của ông Trump, bất kỳ ai cung cấp H200 cho các thực thể Trung Quốc đều vi phạm luật liên bang, vốn cấm các chip AI Mỹ vượt ngưỡng hiệu năng nhất định được gửi sang cường quốc châu Á.

Việc đảo ngược chính sách này của ông Trump tạo ra một tình huống bất thường. Về lý thuyết, các chip AI Nvidia cũ và yếu hơn như A100 và H100, hai mẫu phổ biến tại Trung Quốc, vẫn nằm trong diện kiểm soát xuất khẩu của Mỹ, nhưng H200 thì không.

Tuy nhiên, các công ty Trung Quốc dự đoán rằng chính quyền có thể sẽ xem xét lại các đề nghị mua hàng và yêu cầu họ cung cấp các trường hợp sử dụng, theo Reuters. Lý do Trung Quốc đang cân nhắc chi phí và lợi ích của việc cho phép nhập khẩu Nvidia H200 vào thời điểm muốn khuyến khích doanh số chip AI do Huawei và Cambricon Technologies sản xuất trong nước.

Mới đây, Trung Quốc lần đầu tiên đưa các chip AI nội địa vào danh sách mua sắm công chính thức, nhằm củng cố ngành công nghệ trong nước.

“Việc huấn luyện các mô hình AI hàng đầu của Trung Quốc vẫn dựa vào chip AI Nvidia. Tôi dự đoán các hãng công nghệ hàng đầu Trung Quốc sẽ mua nhiều, nhưng theo cách thận trọng”, Zhang Yuchun, Tổng giám đốc đơn vị giải pháp và hệ sinh thái của hãng cung cấp dịch vụ đám mây SuperCloud (Trung Quốc), nhận định.

Khi được hỏi về Nvidia H200, Bộ Ngoại giao Trung Quốc chỉ cho biết nước này coi trọng hợp tác với Mỹ và từ chối bình luận thêm hôm 10.12.

Sơn Vân