Buông lỏng quản lý xây dựng công trình thủy điện ở Lai Châu - Bài 2: Nổ mìn thi công làm nứt nhà dân
Trong quá trình làm hầm dẫn nước công trình Thủy điện Mường Kim II, đơn vị thi công đã nổ mìn, làm nhiều nhà dân bị nứt, hư hỏng nặng.
Nhà ông Đồng Văn Cư ở bản Ngã Ba, xã Mường Kim, huyện Than Uyên (Lai Châu) bị nứt do thủy điện nổ mìn khoan hầm dẫn nước. Ảnh: Việt Hoàng/TTXVN
Công trình Thủy điện Mường Kim II được xây dựng tại xã Mường Kim, huyện Than Uyên, tỉnh Lai Châu, với công suất 10,5 MW, do Công ty Cổ phần Thủy điện Than Uyên làm chủ đầu tư. Trong quá trình làm hầm dẫn nước, đơn vị thi công đã nổ mìn, làm nhiều nhà dân thuộc bản Ngã Ba, xã Mường Kim, huyện Than Uyên (Lai Châu) nứt, hư hỏng nặng. Chủ đầu tư công trình phải nhờ chính quyền địa phương đứng ra đánh giá mức độ ảnh hưởng và thỏa thuận với từng gia đình bị nứt nhà để đền bù thiệt hại.
Nhà dân trong khu vực đều bị ảnh hưởng
Ngôi nhà 2 tầng của gia đình ông Đồng Văn Cư được xây dựng cách đây gần 5 năm, ở phía taluy dương bị nứt chằng chéo trên tường, trần nhà. Ông Cư cho biết: Những vết nứt này xảy ra từ vài tháng nay do nổ mìn thi công xây dựng Nhà máy thủy điện Mường Kim II. Từ khi xuất hiện những vết nứt trên trần nhà, mỗi khi có mưa, nhà bị dột nhiều chỗ, nước thấm qua vết nứt xuống tầng 1. Công ty Cổ phần Thủy điện Than Uyên đã đưa ra phương án bồi thường và cho công nhân đến hỗ trợ sửa nhà cho gia đình ông.
Ở đầu ngã ba Mường Kim, ngôi nhà 3 tầng khang trang mới xây được 2 năm của gia đình chị Hằng Lục cũng bị rạn nứt tường, trần, nặng nhất là khu vực tầng 2. Chị Hằng bức xúc: “Không biết cơ quan chức năng cấp phép cho nổ mìn thế nào mà chỉ sau một đêm, cả khu vực với trên 70 hộ dân đều bị nứt nhà, rạn tường. Hiện gia đình chưa nhận đền bù vì cho rằng không thỏa đáng, đưa ra mức hỗ trợ không có căn cứ pháp lý và mong muốn công ty mời đơn vị chuyên môn về thẩm tra, xác định rõ mức độ ảnh hưởng”.
Làm việc với phóng viên, ông Trần Hoài Nam, Phó Giám đốc Công ty Cổ phần Thủy điện Than Uyên, chủ đầu tư dự án cho biết: Sau khi nhận được phản ánh của nhiều hộ dân về hiện tượng rạn nứt tường, trần nhà do hoạt động nổ mìn thi công đường hầm dẫn nước vào Nhà máy Thủy điện Mường Kim II, Công ty, chính quyền xã đã kiểm tra, xác minh tình trạng rạn nứt nhà. Đến nay, 74/76 hộ đã thống nhất phương án đền bù, hỗ trợ. Tổng số tiền sẽ đền bù hơn 3 tỷ đồng.
Lãnh đạo UBND huyện Than Uyên cho biết thêm, trước đây, mưa lũ đã cuốn trôi đất, đá công trình thi công Thủy điện Mường Kim II vào ruộng của người dân phía dưới nhà máy. Chính quyền địa phương đã lập biên bản và yêu cầu chủ đầu tư khắc phục đền bù thiệt hại cho người dân.
Vi phạm vị trí bãi thải
Chủ đầu tư thi công nổ mìn mở đường hầm dẫn nước của thủy điện Mường Kim II làm nứt nhiều nhà dân ở bản Ngã Ba, xã Mường Kim (Than Uyên). Ảnh: Việt Hoàng/TTXVN
Khi được hỏi về giấy tờ pháp lý của dự án cũng như các văn bản cấp phép thi công trong hành lang an toàn giao thông, ông Trần Hoài Nam, Phó Giám đốc Công ty Cổ phần Thủy điện Than Uyên cho biết, đơn vị đang phải mượn văn phòng điều hành, do sợ thất thoát giấy tờ nên toàn bộ hồ sơ dự án vẫn để tại Văn phòng Công ty ở Hà Nội. Tại công trường, hiện nay chỉ có các văn bản, giấy tờ liên quan đến khối lượng thi công. Công ty có đầy đủ giấy tờ pháp lý và chỉ vi phạm về vị trí bãi thải khi thi công.
Cũng theo Phó Giám đốc Công ty Cổ phần Thủy điện Than Uyên, công trình nằm ngoài khu đô thị, theo quy định của Luật Xây dựng không phải làm cấp phép xây dựng. Các sở, ban, ngành của tỉnh và huyện đã xuống kiểm tra và báo cáo đánh giá tác động môi trường. Sở Tài nguyên và Môi trường Lai Châu đã xuống kiểm tra. Toàn bộ dự án này chỉ vi phạm duy nhất là bãi thải, Sở Tài nguyên và Môi trường Lai Châu đã xử phạt lỗi vi phạm này này 30 triệu đồng.
Để xác thực tính pháp lý của dự án, phóng viên đã có cuộc làm việc với các đơn vị chức năng địa phương nhưng tại Sở Giao thông Vận tải Lai Châu, phóng viên chỉ được cung cấp duy nhất một văn bản tại là quyết định chấp thuận đường đấu nối của Tổng Cục đường bộ Việt Nam.
UBND tỉnh Lai Châu đang thành lập Đoàn liên ngành để kiểm tra, thanh tra công tác xây dựng của dự án Thủy điện Mường Kim II.
Theo chủ đầu tư Công ty Cổ phần Thủy điện Than Uyên, dự án Thủy điện Mường Kim II có hơn 100 cổ đông, trong đó nhiều cổ đông ở tỉnh Lai Châu.
