Bốn học bổng toàn phần, một giấc mơ lớn - Hành trình chinh phục khoa học của nữ sinh Việt

Những khởi đầu từ đam mê và nền tảng vững chắc

Mỗi hành trình vĩ đại đều bắt đầu từ một đốm lửa nhỏ. Với Ngọc Phượng, đó là niềm đam mê Sinh học từ những năm cấp ba tại Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên – ngôi trường giàu truyền thống học thuật và là cái nôi của nhiều tài năng khoa học trẻ.

Là thành viên đội tuyển Sinh do TS. Đỗ Thị Thanh Huyền dẫn dắt, Phượng xuất sắc
giành được Huy chương Đồng Olympic Chuyên từ đó được tuyển thẳng vào Đại học Khoa học Tự nhiên (ĐHQG Hà Nội).

Bước vào giảng đường đại học, Ngọc Phượng tiếp tục nuôi dưỡng niềm đam mê của mình với Sinh học và lựa chọn nghiên cứu sâu hơn trong lĩnh vực Sinh học phân tử. Dưới sự hướng dẫn tận tâm của PGS.TS. Võ Thị Thương Lan, Phượng được trực tiếp tham gia vào các dự án nghiên cứu về mối liên hệ giữa di truyền ngoại gen và ung thư giúp cô không chỉ thuần thục nhiều kỹ thuật trong phòng thí nghiệm mà còn tham gia viết các bài báo khoa học, tích lũy những kinh nghiệm quý giá cho hành trình nghiên cứu của mình.

"Qua đó, mình hiểu thêm mối liên hệ và những hạn chế tồn đọng giữa việc áp dụng nghiên cứu vào môi trường bệnh viện trong thực tế. Đây cũng là giá trị lõi của mình khi nộp hồ sơ xin học bổng, mình luôn hướng đến việc nghiên cứu để cải thiện sức khỏe con người và kỹ thuật y sinh tại Việt Nam.” Ngọc Phượng chia sẻ (Ảnh tập thể tại lab Sinh y, Phượng đứng thứ 4 từ bên phải, cạnh PGS.TS. Võ Thị Thương Lan)

Giữa muôn trùng khó khăn: “Chỉ đơn giản là không bỏ cuộc”

Nghiên cứu khoa học tại Việt Nam, nhất là trong lĩnh vực Y Sinh, luôn đi kèm với muôn vàn khó khăn. Như nhiều nhà nghiên cứu khác, Phượng cũng phải đối mặt với không ít trở ngại. “Thử thách lớn nhất của mình là sự hạn chế về máy móc và vốn đầu tư cho nguyên vật liệu, hóa chất.” cô bộc bạch .Từ những ngày phải chạy đôn đáo giữa viện K, viện 103 và Đại học Y Hà Nội để “đặt nhờ máy”, đến những bữa trưa ăn vội lúc 3 giờ chiều và những tối muộn 10 giờ mới rời lab, cô sinh viên đã nếm trải trọn vẹn sự vất vả trên hành trình theo đuổi nghiên cứu.

Ngoài những khó khăn về trang thiết bị, việc thu thập số liệu từ các hệ thống máy móc ở nhiều viện khác nhau cũng tạo ra sai số không nhỏ, khiến quá trình phân tích càng thêm phức tạp, cùng với áp lực từ thời gian và sức khỏe – tất cả đã từng khiến Phượng mệt mỏi. Nhưng bằng tinh thần không bỏ cuộc, cô kiên trì học thêm các phương pháp phân tích mới, đôi khi chấp nhận bỏ qua một phần số liệu để giảm thiểu sai sót cũng như điều chỉnh lối sống khoa học và học cách thích nghi với nhịp độ làm việc căng thẳng. Chính những gian nan đó đã rèn luyện cho Phượng bản lĩnh và sự bền bỉ cần thiết để sẵn sàng bước ra thế giới, chinh phục các môi trường học thuật hàng đầu.

“Cách duy nhất để vượt qua khó khăn là kiên trì, không ngừng nỗ lực và học hỏi từ những thất bại. Khi không có đủ thời gian, mình phải biết cách tự chăm sóc bản thân để không
gục ngã. Đó là cách duy trì năng lượng để bản thân có thể tiếp tục theo đuổi ước mơ.” Phượng nhấn mạnh.

Mỗi thất bại là một bước đệm để vươn xa

Sau khi tốt nghiệp thủ khoa với điểm bảo vệ khóa luận ấn tượng 9.8/10 vào năm 2023, Phượng bước vào hành trình nộp hồ sơ học bổng quốc tế với gần 30 bộ hồ sơ gửi đi khắp các chương trình chính phủ và đại học ở châu Âu. Những tưởng cánh cửa du học đã rộng mở khi liên tiếp nhận được thư mời học và phỏng vấn, nhưng kết quả cuối cùng chỉ là các học bổng bán phần.

Đó là khoảng thời gian khó khăn nhất. Tháng 5/2024, Phượng nghi ngờ bản thân,cho rằng mình không có “duyên du học”. Không học bổng toàn phần , không kế hoạch B rõ ràng, khoảng trống một năm trên CV khiến cô trăn trở giữa hai lựa chọn: đi làm hay tiếp tục nộp hồ sơ thêm một năm nữa.

Cơ hội đã đến khi Phượng tham gia chương trình hè quốc tế tại Đại học Thanh Hoa
(Trung Quốc).

Được tiếp xúc với sinh viên và giảng viên đến từ khắp nơi trên thế giới, chứng kiến tiềm lực khoa học hiện đại và không khí học thuật sôi động, Phượng một lần nữa thắp lại khát vọng và quyết định nộp hồ sơ lần thứ hai – lần này, vừa nộp hồ sơ vừa đi làm, Phượng không nộp rải rác mà là hành trình có chiến lược. Cô đầu tư từng bài luận, từng buổi phỏng vấn, tìm mentor phù hợp để chỉnh sửa và luyện tập.

Cùng với sự giúp đỡ từ cộng đồng học thuật và những kinh nghiệm xương máu từ thất bại, Phượng chính thức “lội ngược dòng”: được nhận cùng lúc 4 học bổng toàn phần danh giá từ từ Cornell (Mỹ), Monash (Úc), DAAD (Đức) và Manaaki (New Zealand). Sau nhiều suy nghĩ và cả nỗi tiếc nuối khi từ chối dự án phù hợp ở Monash, Ngọc Phượng chọn Cornell – ngôi trường Ivy League – để bắt đầu hành trình tiến sĩ trong 6 năm tới.

Ngọc Phượng (đứng thứ 2 từ trái sang) tham dự lễ trao học bổng bậc thạc sĩ và tiến sĩ
khóa 2025 từ VinGroup.

Tự học và kết nối cộng đồng là hai ngọn đèn dẫn đường

Với Phượng, hai bài học quan trọng nhất trong hành trình học thuật là: tự học không ngừng và xây dựng mạng lưới kết nối (networking). Chính tinh thần học hỏi không ngừng đã giúp cô từ một sinh viên chưa từng nghĩ đến học thẳng tiến sĩ, từng bước tiếp cận các dự án tầm quốc tế và đủ năng lực để phỏng vấn thành công tại đại học top đầu. Bên cạnh đó, Phượng cũng đặc biệt trân trọng những mentor đã đồng hành, giúp cô chữa luận, luyện phỏng vấn và truyền cảm hứng không ngừng.

“Mỗi người đều có một ‘con đường riêng’ — chỉ cần bạn đủ bền bỉ để đi đến cuối, cánh cửa phù hợp chắc chắn sẽ mở ra. Quan trọng là bạn tin rằng mình xứng đáng với điều tốt đẹp — chỉ là nó đến vào đúng thời điểm hơn mà thôi,” Phượng nhắn gửi tới những bạn đang trên con đường học tập và chinh phục học bổng.

Ở tuổi 24, Ngọc Phượng không chỉ là đại diện cho trí tuệ trẻ Việt Nam, mà còn là tấm gương của một thế hệ biết sống với lý tưởng, vững vàng trên con đường tri thức, và sẵn sàng lan tỏa niềm tin tích cực tới cộng đồng.

(Ảnh NVCC)