Bộ Tài nguyên và Môi trường trả lời những vướng mắc trong quy định nhập khẩu phế liệu

Rác thải nhựa nhập khẩu về cảng Hải Phòng do lực lượng Hải quan phát hiện, bắt giữ. Ảnh: Ngọc Linh.

Theo Bộ TN&MT, thực hiện Chỉ thị số 27/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Tổng cục Môi trường (Bộ TN&MT) đã có văn bản gửi Tổng cục Hải quan về việc cung cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất. Đồng thời, Bộ TN&MT tiếp tục đề nghị Bộ Tài chính chỉ đạo Tổng cục Hải quan triển khai mở rộng thủ tục, cụ thể: “Thông báo lô hàng phế liệu nhập khẩu", “Thông báo kết quả kiểm tra nhà nước về chất lượng lô hàng phế liệu nhập khẩu” để các địa phương có thể cập nhật, thực hiện trên Cổng thông tin một cửa quốc gia.

Ngày 10/8/2018, Bộ TN&MT cũng đã ban hành Quyết định số 539/QĐ-BTNMT thanh tra việc chấp hành pháp luật vệ bảo vệ môi trường đối với công tác cấp Giấy chứng nhận/Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất và hoạt động nhập khẩu, sử dụng phế liệu làm nguyên liệu sản xuất. Trong đó, có các tổ chức đã được Bộ TN&MT chỉ định tham gia hoạt động giám định phế liệu nhập khẩu. Trong quá trình thanh tra, nếu có vi phạm Bộ TN&MT xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Về việc xử lý hàng hóa là phế liệu tồn đọng tại cảng, trên cơ sở báo cáo và thực tế làm việc với cơ quan Hải quan, Bộ TN&MT đã có Công văn số 5087/BTNMT-TCMT ngày 18/9/2018 báo cáo Thủ tướng Chính phủ về thực trạng tồn đọng phế liệu nhập khẩu tại các cảng và đề xuất biện pháp xử lý.

Bộ TN&MT khẳng định, Bộ này đã, đang và sẽ thực hiện đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 27/CT-TTg ngày 17/9/2018 về một số giải pháp cấp bách tăng cường công tác quản lý đối với hoạt động nhập khẩu và sử dụng phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất và tại Thông báo số 405/TH- VPCP ngày 18/10/2018 về Kết luận của Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng tại cuộc họp về một số chính sách liên quan đến nhập khẩu nhựa phế liệu.

Đối với việc thực hiện Thông tư số 08/2018/TT-BTNMT và Thông tư số 09/2018/TT-BTNMT của Bộ TN&MT ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường đối với phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất, Bộ TN&MT cũng giải đáp một số vướng mắc, cụ thể:

Đối với quy định về miễn kiểm tra chất lượng phế liệu nhập khẩu, Bộ TN&MT căn cứ Điều 34 Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa quy định, hàng hóa nhập khẩu thuộc nhóm 2 phải được kiểm tra chất lượng khi nhập khẩu theo nội dung quy định tại khoản 2 Điều 27 của luật này; trình tự, thủ tục kiểm tra hàng hóa quy định tại Điều 35 của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa.

Trên cơ sở đó, Bộ TN&MT đã phối hợp, thống nhất với Bộ Khoa học và Công nghệ xác định phế liệu là hàng hóa nhóm 2. Theo đó, việc kiểm tra nhà nước về chất lượng phế liệu do Sở TN&MT nơi có nhà máy, cơ sở sản xuất sử dụng phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất chủ trì, phối hợp với cơ quan Hải quan, tổ chức giám định được chỉ định thực hiện theo quy định.

Về việc quản lý chủng loại, số lượng phế liệu được phép nhập khẩu, theo quy định tại Nghị định số 74/2018/NĐ-CP, tổ chức, cá nhân nhập khẩu hàng hóa (trong đó có hàng hóa nhóm 2 là phế liệu nhập khẩu) phải thực hiện đăng ký kiểm tra nhà nước về chất lượng phế liệu nhập khẩu và cam kết chất lượng phế liệu phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường.

Do vậy, đối với hàng hóa nhóm 2 nhập khẩu là phế liệu thì quy trình, thủ tục đăng ký kiểm tra nhà nước, nội dung kiểm tra nhà nước để làm cơ sở thông quan hàng hóa là phế liệu được thực hiện theo quy định tại Điểm 2c Khoản 2 Điều 3 Nghị định số 74/2018/NĐ-CP.

Bộ TN&MT cũng cho biết, 6 quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường đối với phế liệu nhập khẩu (ban hành kèm theo Thông tư số 08/2018/TT-BTNMT và Thông tư số 09/2018/T1-BTNMT) đã có nội dung đăng ký kiểm tra nhà nước về chất lượng phế liệu, cơ quan tiếp nhận, kiểm tra và xử lý hồ sơ đăng ký kiểm tra nhà nước về chất lượng phế liệu thực hiện thống nhất theo quy định tại Nghị định số 74/2018/NĐ-CP.

Theo Bộ TN&MT, việc thực hiện kiểm tra nhà nước về chất lượng phế liệu nhập khẩu theo quy định tại Nghị định số 74/2018/NĐ-CP, Thông tư số 08/2018/TT- BTNMT và Thông tư số 09/2018/TT-BTNMT đã đảm bảo kiểm soát chủng loại, khối lượng phế liệu nhập khẩu, giúp cơ quan Hải quan có căn cứ xác định hiệu lực và khối lượng phế liệu nhập khẩu trong phạm vi hạn ngạch đã quy định tại Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu được cơ quan có thẩm quyền cấp cho các tổ chức, cá nhân nhập khẩu phế liệu.

Về địa điểm kiểm tra, thông quan phế liệu nhập khẩu, Bộ TN&MT khẳng định, phế liệu thuộc Danh mục phế liệu được phép nhập khẩu do Thủ tướng Chính phủ quy định là hàng hóa nhập khẩu để làm nguyên liệu sản xuất. Do vậy, Bộ TN&MT cũng đề nghị Bộ Tài chính chỉ đạo Tổng cục Hải quan thực hiện theo quy định tại Quyết định số 15/2017/QĐ-TTg ngày 12/5/2017 của Thủ tướng Chính phủ ban hành danh mục hàng hóa nhập khẩu phải làm thủ tục hải quan tại cửa khẩu.

Bộ TN&MT cũng cho biết, đối tượng áp dụng Thông tư số 08/2018/TT-BTNMT và Thông tư số 09/2018/TT-BTNMT là tổ chức, cá nhân nhập khẩu phế liệu và sử dụng phế liệu làm nguyên liệu sản xuất, cơ quan quản lý nhà nước có liên quan có trách nhiệm thực hiện các quy định tại hai Thông tư này trên kể từ ngày 29/10/2018.

Đỗ Hòa