Bộ Công Thương: Chủ động đối thoại, hướng tới cân bằng cán cân thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ
Thông qua Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam, Đại sứ quán Việt Nam tại Hoa Kỳ, Bộ Công Thương chủ động truyền tải thông điệp tới phía Hoa Kỳ về mong muốn duy trì, tiếp nối mối quan hệ kinh tế, thương mại hài hòa, bền vững, hai bên cùng có lợi; đồng thời khẳng định Việt Nam không có bất cứ chính sách nào có thể gây phương hại đến người lao động hay an ninh quốc gia của Hoa Kỳ.
Trả lời câu hỏi của phóng viên tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 02/2025 diễn ra chiều 05/3/2025, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, ngay khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đắc cử, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo giao các bộ, ngành chủ động nghiên cứu các chính sách và kế hoạch hành động của ông Trump dự kiến khi nhậm chức. Bộ Công Thương đã phối hợp với các bộ, ngành có nhiều báo cáo và dự báo về vấn đề này. Từ đầu năm 2025, khi Chính phủ họp đã đề cập đến nội dung đánh giá về tình hình thế giới cũng như những biến động của thị trường thế giới và một số chính sách tác động từ phía Hoa Kỳ. Như vậy, Chính phủ đã chủ động lường trước được sự việc và đề xuất các giải pháp.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân phát biểu tại Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 02/2025 diễn ra vào chiều 05/3/2025
Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh, về phía Bộ Công Thương, Bộ đã kịp thời phối hợp với các bộ, ngành và các bộ, ngành cũng đã chủ động có những báo cáo tổng hợp và riêng lẻ báo cáo lên Chính phủ. Dự kiến trong tháng 3 này, Chính phủ sẽ họp bàn chuyên đề trọng tâm, trọng điểm vào những giải pháp.
Bên cạnh đó, Bộ Công Thương cũng đã giao các cơ quan Thương vụ trên toàn thế giới, không chỉ riêng Thương vụ tại Hoa Kỳ có nghiên cứu, cập nhập thông tin và có báo cáo về Bộ Công Thương; bởi những chính sách này có tác động đến toàn thế giới và có thể làm thay đổi, dịch chuyển dòng chảy thương mại.
Thông qua Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam, Đại sứ quán Việt Nam tại Hoa Kỳ, Bộ Công Thương đã chủ động truyền tải thông điệp tới phía Hoa Kỳ về mong muốn duy trì, tiếp nối mối quan hệ kinh tế, thương mại hài hòa, bền vững, hai bên cùng có lợi đang rất tốt đẹp giữa hai quốc gia; đồng thời khẳng định Việt Nam không có bất cứ chính sách nào có thể gây phương hại đến người lao động hay an ninh quốc gia của Hoa Kỳ.
Dự kiến cuối tuần tới (13/3), Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên sẽ có buổi làm việc trực tiếp với Trưởng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR) để trao đổi về các vấn đề kinh tế, thương mại mà hai bên cùng quan tâm.
Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, Bộ Công Thương đã chủ động truyền tải thông điệp tới phía Hoa Kỳ về mong muốn duy trì, tiếp nối mối quan hệ kinh tế, thương mại hài hòa, bền vững, hai bên cùng có lợi đang rất tốt đẹp giữa hai quốc gia; đồng thời khẳng định Việt Nam không có bất cứ chính sách nào có thể gây phương hại đến người lao động hay an ninh quốc gia của Hoa Kỳ
Quan điểm của Bộ Công Thương là, thứ nhất, Việt Nam và Hoa Kỳ là hai nền kinh tế bổ sung cho nhau và nguyên nhân gây mất cân bằng thương mại giữa hai nước xuất phát từ tính chất bổ trợ giữa hai nền kinh tế, là do cơ cấu xuất khẩu và ngoại thương của hai nước và hàng hóa Việt Nam xuất sang Hoa Kỳ chủ yếu là cạnh tranh với các nước thứ ba, không cạnh tranh trực tiếp với doanh nghiệp Hoa Kỳ trên thị trường Hoa Kỳ. Ngược lại, còn tạo điều kiện để người tiêu dùng Hoa Kỳ được sử dụng hàng hóa chất lượng tốt, giá rẻ của Việt Nam.
Thứ hai, Việt Nam là một nền kinh tế mở, trong quá trình hội nhập, Việt Nam theo đuổi một chính sách thương mại tự do, mức độ chênh lệch thuế quan đối với hàng hóa Hoa Kỳ là không nhiều, và trong thời gian tới có thể tiếp tục xuống thấp hơn, do Việt Nam chủ trương giảm thuế MFN đối với nhiều mặt hàng. Do đó, một số sản phẩm Hoa Kỳ có lợi thế cạnh tranh cao, như ô tô, nông sản, khí hóa lỏng, ethanon… sẽ được hưởng lợi từ chính sách này, đồng thời sẽ tạo ra các luồng nhập khẩu tích cực từ Hoa Kỳ, góp phần vào việc cải thiện cán cân thương mại giữa hai nước.
Thứ ba, giữa hai nước đã có cơ chế đối thoại chính sách thành lập theo Hiệp định Khung về Thương mại và Đầu tư Việt Nam - Hoa Kỳ. Do đó, các vấn đề tồn tại trong kinh tế thương mại song phương, nếu có, sẽ được chủ động trao đổi thông qua Hội đồng Thương mại và Đầu tư Việt Nam - Hoa Kỳ (TIFA) - đây là cơ chế đang được duy trì thường xuyên, liên tục và hiệu lực, hiệu quả nhằm củng cố lòng tin chiến lược giữa hai quốc gia, kiến tạo tầm nhìn chung, góp phần định hướng dài hạn và ổn định lộ trình phát triển quan hệ kinh tế, thương mại song phương.
Bên cạnh đó, Chính phủ Việt Nam cũng đã chủ động giao các Bộ, ngành rà soát những vướng mắc, xây dựng phương án xử lý những vấn đề Hoa Kỳ quan tâm; trên cơ sở thương mại công bằng, có đi có lại, đúng quy định của pháp luật, đáp ứng hài hòa, thỏa đáng lợi ích của các bên.
Đặc biệt, Việt Nam cũng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư Hoa Kỳ tham gia vào quá trình hình thành, phát triển các ngành công nghiệp trọng điểm ở Việt Nam, nhất là các dự án năng lượng trọng điểm (năng lượng mới, hydrogen, điện hạt nhân…), tạo tiền đề để tăng cường nhập khẩu khí hóa lỏng, nhiên liệu, thiết bị máy móc, công nghệ từ Hoa Kỳ, qua đó góp phần cải thiện, cân bằng cán cân thương mại giữa hai nước.
Đối với các doanh nghiệp, Bộ Công Thương cũng đã chủ động phối hợp với các ngành hàng để chuẩn bị ứng phó với các kịch bản khác nhau. Để tiếp tục phát triển trong bối cảnh kinh tế thế giới nhiều biến động và khó khăn, ngoài nỗ lực từ Chính phủ, các Bộ ban ngành, còn phải dựa vào sự nhạy bén, chủ động bám sát thị trường và khả năng thích ứng, tìm tòi và phát triển năng lực cạnh tranh của bản thân các doanh nghiệp.
Các doanh nghiệp cần tiếp tục chủ động xây dựng lộ trình và giải pháp nhằm đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, nâng cao chất lượng sản phẩm, đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật, lao động, môi trường....
Đặc biệt, cần chú trọng việc kiểm soát xuất xứ nguồn cung nguyên vật liệu phục vụ sản xuất, cũng như đánh giá thận trọng việc hợp tác đầu tư với các doanh nghiệp của những nước đang có căng thẳng thương mại với Hoa Kỳ.
