Báo động tình trạng béo phì ở trẻ em gia tăng nhanh

Béo phì ở trẻ em đang trở thành một vấn đề ngày càng gia tăng cần được giải quyết. Ảnh: Pexels

Nguyên nhân gây ra béo phì ở trẻ em

Naina Suri, một nhà tâm lý học tại Trung tâm Trị liệu Liên ngành cho Trẻ em Spot ở Hồng Kông cho biết: "Một đứa trẻ thừa cân có thể bị thiếu tự tin. Khi bị sự tác động của con người xung quanh sẽ khiến trẻ cảm thấy xấu hổ và có thể cảm thấy khó khăn trong việc hòa nhập".

Việc này sẽ dẫn đến sự thu mình lại với xã hội và vấn đề cân nặng lại tiếp diễn, vì những đứa trẻ có thể phải ăn theo cảm xúc, khiến chúng dễ bị rối loạn ăn uống hơn. Một số nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng các triệu chứng liên quan đến rối loạn ăn uống, biếng ăn và chứng ăn vô độ thường thấy ở trẻ em và thanh niên béo phì.

Khi sống khép kín, những đứa trẻ chỉ có thể tìm kiếm niềm an ủi trong màn hình của mình, có nghĩa là ít hoạt động thể chất hơn và tăng cân nhanh. Chu kỳ xoắn ốc này như một thói quen và có thể sẽ trở thành một vấn đề tự kéo dài.

Một nghiên cứu thậm chí còn chỉ ra rằng ông bà có thể là một phần nguyên nhân. Đã có sự gia tăng tỷ lệ béo phì ở trẻ em là 3% khi được ông bà chăm sóc. Để giải thích kỹ hơn cho điều này thì ông bà có thể có xu hướng hoạt động thể chất thấp, vì vậy trẻ em thích sử dụng các thiết bị điện tử khi ở bên họ hơn. Và với tâm lý không muốn để cháu mình đói, nên thường ông bà không chú ý đến chế độ mà chỉ quan tâm đến việc cho trẻ ăn được nhiều nhất có thể.

Ngoài những nghi vấn thông thường là lười vận động, thời gian sử dụng màn hình quá nhiều, chế độ ăn uống có quá nhiều chất béo, thì còn có một thủ phạm khác là ngủ không đủ giấc, vì thời lượng ngủ không tối ưu là một yếu tố nguy cơ gây béo phì.

Ông bà có thể có xu hướng ít hoạt động thể chất hơn, vì vậy trẻ em thậm chí còn thích sử dụng thiết bị nhiều hơn khi ở bên họ. Ảnh: Pexels

Hậu quả của béo phì ở trẻ em

Tổ chức Y tế Thế giới cho biết béo phì ở trẻ em là một thách thức lớn đối với sức khỏe cộng đồng. Nó có thể dẫn đến một cuộc sống bị cản trở bởi bệnh tật mãn tính: Bệnh tim, tăng huyết áp, tiểu đường và đột quỵ. Một đứa trẻ béo phì có thể phát triển các bất thường về huyết áp, cũng như tắc nghẽn ngưng thở khi ngủ, và các vấn đề về chỉnh hình, do có quá nhiều tải trọng lên các khớp của trẻ.

Thêm vào những rủi ro sức khỏe mãn tính liên quan đến việc quá nặng khi còn nhỏ, một nghiên cứu gần đây được thực hiện bởi một nhóm ở Úc đã xác định một nguy cơ mới đối với bệnh béo phì ở trẻ em: Chứng mất trí nhớ.

Tiến sĩ Jamie Tait, giảng viên khoa học thể dục và thể thao tại Viện Dinh dưỡng và Hoạt động Thể chất, cho biết: "Chúng ta biết rằng ít hoạt động thể chất và béo phì có thể dẫn đến huyết áp cao và tiểu đường ở tuổi trung niên, và những điều này liên quan đến chức năng não kém hơn, có thể làm suy giảm khả năng tư duy và trí nhớ".

Tiến sĩ Jamie Tait là giảng viên tại Đại học Deakin- một trong những đại học lớn nhất ở Úc. Ảnh: Đại học Deakin

Giáo sư Albert Martin Li, giáo sư nhi khoa tại Đại học Trung Quốc Hồng Kông và giám đốc Trung tâm Nhi khoa xuất sắc Hồng Kông, cho biết tỷ lệ béo phì ở trẻ em Hồng Kông rơi vào khoảng 20%. Con số đó tương đối không đổi trong thập kỷ đến năm 2020 - khi đại dịch bắt đầu.

Giáo sư Albert Martin Li là giáo sư tại Đại học Trung Quốc Hồng Kông. Ảnh: Đại học Trung Quốc Hồng Kông

Mặc dù các đánh giá sức khỏe hàng năm chính thức đã bị đình chỉ kể từ tháng 1 năm 2020, một cuộc khảo sát trực tuyến gần đây với khoảng 1.450 phụ huynh học sinh mẫu giáo và tiểu học cho thấy có sự gia tăng đáng kể về tình trạng béo phì ở trẻ em. Quá nhiều người trong chúng ta, bao gồm cả trẻ em, đang ngồi buồn chán trong tủ quần áo và ăn những thực phẩm không lành mạnh.

Khắc phục vấn đề béo phì ở trẻ

Nghiên cứu cho thấy cha mẹ có thể là hình mẫu ảnh hưởng tích cực đến thói quen hoạt động thể chất của con họ. Điều quan trọng là trẻ em được cha mẹ, anh chị, giáo viên khuyến khích tham gia vào hoạt động thể chất và tập thể dục khi chúng có thể, vì điều này có thể làm tăng động lực hoạt động, hình thành thói quen kéo dài suốt tuổi thọ và tạo điều kiện tối ưu cho não bộ.

Cha mẹ là hình mẫu ảnh hưởng tích cực đến thói quen hoạt động thể chất của trẻ. Ảnh: Pexels

Nếu trẻ em tham gia vào hoạt động thể chất mà chúng yêu thích, điều này sẽ cải thiện sự tự tin, hạnh phúc và thái độ của chúng đối với hoạt động thể chất và có khả năng dẫn đến việc tham gia suốt đời. Hoạt động thể chất đã được chứng minh là tạo ra các mạch máu và tế bào thần kinh mới, cải thiện lưu lượng máu đến não và thực sự làm giảm các yếu tố nguy cơ.

Các phụ huynh hãy bỏ “cân” ra khỏi khung hình và thay đổi chế độ ăn uống lành mạnh cho cả gia đình. Bằng cách đó, trẻ không cảm thấy bị tự ti và lạc lõng với khẩu phần ăn của mình. Bên cạnh đó cha mẹ hãy giúp trẻ cố tránh được khi ai đó trêu đùa hay nói về ngoại hình, cơ thể của con mình. Trẻ em rất nhạy cảm với phản hồi, nhất là đang vào độ tuổi dậy thì vì vậy điều quan trọng là phải giữ lòng tự trọng của chúng nguyên vẹn khi đề cập đến một đối tượng "dễ xúc động" như cân nặng. Trọng tâm và mục tiêu chính là nói chuyện với con bạn về ý nghĩa của việc khỏe mạnh, chứ không phải về cân nặng của chúng.

Khi bạn đi mua hàng tạp hóa, hãy để trẻ giúp bạn chọn trái cây, rau quả lành mạnh và khuyến khích chúng đọc nhãn dinh dưỡng. Nó sẽ chứng minh là một sự giáo dục hữu ích và làm cho việc mua sắm tạp hóa trở nên thú vị hơn đối với họ.

Khi bạn đi mua hàng tạp hóa, hãy để trẻ giúp bạn chọn trái cây và rau quả tốt cho sức khỏe. Ảnh: Pexels

Và điều quan trọng cuối cùng là hãy giúp trẻ tạo thói quen tắt các thiết bị điện tử từ 45 phút đến một giờ trước khi đi ngủ, tránh để bất kỳ thiết bị nào cạnh giường và khuyến khích trẻ để màn hình bên ngoài phòng khi đang ngủ. Dành quá nhiều thời gian cho các thiết bị kỹ thuật số khiến cơ thể ít vận động, dẫn đến tăng cân. Điều này cũng ít nhiều ảnh hưởng đến tâm trạng của trẻ.

Linh Trang (Asia One)