Bài thơ Bác viết Xuân Canh Tý
Sinh thời, mỗi mùa xuân mới, Bác Hồ đều có thơ chúc tết đồng bào và chiến sỹ cả nước. Mỗi bài thơ một vẻ riêng, nhưng đều gắn lời chúc mừng đầu xuân với lời dặn dò nhắn nhủ, như lời hiệu triệu cả nước thực hiện nhiệm vụ cách mạng.
Như năm Tân Mão 1951, Bác kêu gọi Toàn dân hăng hái một lòng/Thi đua chuẩn bị tổng phản công kịp thời. Năm Kỷ Dậu 1969, lời kêu gọi đầy thiết tha, giục giã: Tiến lên! chiến sỹ đồng bào/Bắc Nam sum họp xuân nào vui hơn. Bài thơ Bác viết Xuân Canh Tý 1960 là một bài thơ như thế:
Mừng Nhà nước ta 15 xuân xanh!
Mừng Đảng chúng ta 30 tuổi trẻ!
Chúc đồng bào ta đoàn kết thi đua,
Xây dựng miền Bắc xã hội chủ nghĩa.
Chúc đồng bào ta bền bỉ đấu tranh,
Thành đồng miền Nam vững bền mạnh mẽ.
Cả nước một lòng, hăng hái tiến lên,
Thống nhất nước nhà, Bắc Nam vui vẻ!
Bài thơ viết lúc Nhà nước ta tròn 15 xuân xanh, Đảng ta tròn 30 tuổi trẻ. Ngay những câu thơ đầu, Bác dùng liên tục các câu mừng, chúc với dấu câu cảm thán cho thấy một tâm hồn phấn khởi, một giọng thơ hào sảng, phơi phới, tự hào.
Không tự hào sao được, khi một Đảng 30 tuổi đã lãnh đạo nhân dân cả nước đứng lên đánh đuổi thực dân phong kiến, thành lập nhà nước công nông đầu tiên trong khu vực. Hơn thế nữa, đã lãnh đạo nhân dân cả nước làm nên một chiến thắng lừng lẫy năm châu chấn động địa cầu, đánh đuổi thực dân Pháp xâm lược, tiếp tục lãnh đạo cuộc kháng chiến chống Mỹ.
Không tự hào sao được, khi Nhà nước mới 15 xuân xanh đã hiên ngang đĩnh đạc với nhiều quốc gia hùng mạnh trên bàn hội nghị quốc tế Giơ ne vơ. Trải qua 8 phiên họp toàn thể và 23 phiên họp hẹp rất căng thẳng, Hiệp định về đình chỉ chiến tranh ở Đông Dương được ký kết, bãi bỏ quyền cai trị của người Pháp, công nhận nền độc lập của ba quốc gia Việt Nam, Lào và Campuchia, chính thức chấm dứt chế độ thực dân Pháp tại Đông Dương..
Vẫn là lời chúc xuân quen thuộc, bài thơ chúc đồng bào cả 2 miền hoàn thành nhiệm vụ xây dựng XHCN ở miền Bắc và đánh thắng giặc Mỹ ở miền Nam. Những “bền bỉ, vững bền mạnh mẽ” như lời thủ thỉ, lời căn dặn ân cần trong một gia đình lớn.
Hai câu cuối Cả nước một lòng, hăng hái tiến lên, Thống nhất nước nhà, Bắc Nam vui vẻ! chính là lời kêu gọi, là hiệu lệnh của người lãnh tụ, về việc sẽ mở màn một giai đoạn mới của cuộc kháng chiến chống Mỹ. Bởi ta biết, những năm 1957 - 1959, Mỹ và tay sai tăng cường dùng bạo lực khủng bố phong trào đấu tranh của quần chúng. Tháng 5/1959, chính quyền Sài Gòn ra Luật 10 - 59, đặt cộng sản ngoài vòng pháp luật, làm cho lực lượng cách mạng bị tổn thất nặng nề. Đảng ta chủ trương con đường cách mạng bạo lực, chuyển cách mạng miền Nam tiến lên đấu tranh vũ trang, tạo thành cao trào cách mạng khắp miền Nam. Đặc biệt, mùa xuân năm 1960, phong trào “Đồng khởi” bắt đầu nổ ra ở huyện Mỏ Cày, sau đó nhanh chóng lan ra toàn tỉnh Bến Tre, phá vỡ từng mảng lớn chính quyền của địch. Thắng lợi của “Đồng khởi” dẫn đến sự ra đời của Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam sau đó, đánh dấu bước ngoặt của cách mạng miền Nam, chuyển cách mạng từ thế giữ gìn lực lượng sang thế tiến công, từ khởi nghĩa từng phần tiến lên làm chiến tranh cách mạng, mở ra thời kỳ khủng hoảng của chế độ Sài Gòn.
Vì vậy, 2 câu thơ cuối bài được xem như một hồi kèn xung trận đầu xuân, thúc giục cả nước bước vào giai đoạn mới của cuộc kháng chiến, nỗ lực vì nhiệm vụ thống nhất non sông.
Xuân Canh Tý này đọc lại bài thơ Bác viết xuân Canh Tý năm ấy, chúng ta càng cảm nhận sâu sắc hơn tư tưởng, trí tuệ, tình cảm của nhà chính trị, nhà quân sự, nhà thơ Hồ Chí Minh. Từ đó thấm thía thêm bổn phận của những người đi sau trong việc giữ gìn thành quả cách mạng mà cha anh đã phải dùng máu xương giành được.