Bài 2: Không để hình thành các 'điểm nóng' khai thác cát trái phép
Các phòng nghiệp vụ Công an tỉnh Đồng Tháp và Vĩnh Long đã tham mưu Ban Giám đốc triển khai cao điểm đấu tranh khi phát hiện vi phạm về khai thác, vận chuyển, tàng trữ khoáng sản (cát sông, cát biển) trái phép có dấu hiệu hoạt động trở lại trên các tuyến sông, quyết tâm lập lại trật tự, kỷ cương.
Đồng bộ nhiều giải pháp
Công an tỉnh Vĩnh Long bố trí 3 tổ công tác do Phòng Cảnh sát kinh tế chủ trì, phối hợp với Phòng CSGT, Công an các xã, phường đồng loạt ra quân, đóng chốt, tuần tra khép kín trên tuyến sông Tiền khu vực các xã, phường Long Châu, Tân Ngãi, An Bình, Chợ Lách, Tân Phú, Phú Túc. Ban Giám đốc Công an tỉnh liên tục ban hành các văn bản, chỉ đạo tăng cường công tác phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm và các vi phạm về khai thác, vận chuyển, tàng trữ khoáng sản.
Phòng CSGT Công an tỉnh Đồng Tháp ra quân tổng kiểm soát các phương tiện có gắn thiết bị bơm, hút cát và phương tiện vận chuyển cát, sỏi trên đường thủy.
Tại Đồng Tháp, các tổ công tác tăng cường tuần tra kiểm soát ở các “điểm nóng” khai thác cát trái phép như bến phà Cây Dương, bến phà Rạch Giông, vàm Cái Thia. Phòng CSGT đã phối hợp với Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an xã bắt, xác minh 5 vụ việc, mời làm việc 14 đối tượng, tạm giữ 14 phương tiện.
Thông qua công tác tuần tra kiểm soát, Phòng CSGT kiên quyết xử lý 12 vụ vận chuyển cát không hóa đơn, chứng từ; xử phạt 20 trường hợp, tịch thu 279m3 cát san lấp với số tiền phạt là 358 triệu đồng. Trung tá Lê Minh Tuấn, Đội trưởng Đội Cảnh sát đường thủy số 2 (Phòng CSGT Công an tỉnh Đồng Tháp) thông tin: “Tại tuyến Kênh 28 và tuyến sông Tiền thuộc xã An Hữu, đơn vị đã bắt 4 phương tiện có hành vi vận chuyển cát không rõ nguồn gốc xuất xứ, chứng từ”.
Theo Thượng tá Trần Ngọc Đời, Phó trưởng Phòng CSGT, thực hiện chỉ đạo của Cục CSGT, Ban Giám đốc Công an tỉnh Vĩnh Long, Phòng CSGT đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, có 34 chủ phương tiện gắn thiết bị bơm, hút cát không đúng với đăng kiểm tự nguyện tháo dỡ và cam kết không đưa phương tiện vào hoạt động bơm, hút khoáng sản cát trái phép.
Lực lượng CSGT kiểm tra 745 phương tiện chở cát, phát hiện 286 trường hợp vi phạm về trật tự an toàn giao thông, trong đó 2 trường hợp vận chuyển cát không hóa đơn. Trên các tuyến sông, qua công tác tuần tra và mật phục, Phòng CSGT phát hiện 32 vụ, 34 đối tượng, vận chuyển, tàng trữ 1.923m3 cát không hóa đơn chứng từ.
Phòng Cảnh sát kinh tế, CSGT và Công an cấp xã tổ chức tuần tra trên các tuyến sông, phát hiện 23 vụ, 28 đối tượng, vận chuyển, tàng trữ số lượng lớn cát sông không hóa đơn chứng từ. Trong cao điểm đấu tranh, xử lý vi phạm, Phòng CSGT tổ chức tuần tra kiểm tra 525 ca, dừng trên 350 phương tiện, phát hiện 119 trường hợp vi phạm, 14 vụ vận chuyển khoáng sản (cát sông) không có nguồn gốc hợp pháp, với 14 đối tượng, tổng khối lượng khoảng 441m3.
Xử lý nghiêm các vi phạm
9 tháng đầu năm 2025, Công an tỉnh Vĩnh Long đã phát hiện, xử lý 296 vụ, 392 đối tượng vi phạm pháp luật về khai thác, vận chuyển, tàng trữ cát trái phép, với tổng số tiền xử phạt gần 4 tỷ đồng, tịch thu 6 phương tiện vi phạm và trên 14.641m3 cát. Cơ quan điều tra đã khởi tố 8 vụ, 8 bị can và tiếp nhận, giải quyết 2 kiến nghị khởi tố về hành vi vi phạm quy định về khai thác tài nguyên.
Điển hình, trường hợp của Nguyễn Nhựt Chinh (SN 2000, ngụ tại xã Nhuận Phú Tân), Diệp Văn Phủ (SN 1975) và Cao Văn Hồng (SN 1980, cùng ngụ xã Tân Thành Bình, tỉnh Vĩnh Long) đều đã bị xử phạt hành chính về hành vi khai thác trái phép cát sông nhưng tiếp tục tái phạm và bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Công an các đơn vị đã tổ chức kiểm tra 1.457 phương tiện giao thông đường thủy, lập biên bản vi phạm hành chính 162 phương tiện thủy vận hành có lắp đặt hệ thống bơm hút cát, vận chuyển cát, sỏi, yêu cầu tháo dỡ 14 hệ thống bơm hút cát tự chế.
Công an tỉnh Vĩnh Long tăng cường xử lý các hành vi vi phạm về khai thác, tàng trữ, vận chuyển khoáng sản.
Tại Đồng Tháp, Trung tá Lê Minh Tuấn, Đội trưởng Đội Cảnh sát đường thủy số 2 cho biết: “Các đối tượng dùng phương tiện bơm hút cát có trọng tải, công suất nhỏ, dùng để bơm hút cát trái phép từ đáy lòng sông rồi mang bán hoặc sang mạn lại cho các phương tiện có trọng tải lớn để thu lợi bất chính”. Công an tỉnh Đồng Tháp đã triển khai, thực hiện kế hoạch kiểm soát các phương tiện có gắn thiết bị bơm hút và phương tiện vận chuyển cát sỏi. Phòng CSGT đã xử lý, buộc tháo dỡ 28 phương tiện và giáo dục, răn đe các chủ phương tiện.
Theo đánh giá, những tháng cuối năm, nhu cầu san lấp mặt bằng tăng cao, nguồn cát sông sẽ càng trở nên khan hiếm. Công an các đơn vị, địa phương tăng cường công tác phòng ngừa nghiệp vụ, phát hiện xử lý triệt để các tổ chức, cá nhân hoạt động khai thác, vận chuyển, mua bán cát sỏi trái phép.
Thượng tá Nguyễn Thị Kim Ngọc, Trưởng Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Vĩnh Long nhấn mạnh, đơn vị tiếp tục tham mưu Ban Giám đốc triển khai thực hiện quyết liệt giai đoạn 2 cao điểm, trọng tâm tập trung giải quyết dứt điểm các khu vực, điểm nóng hoặc nguy cơ phát sinh thành điểm nóng về khai thác cát trái phép trên địa bàn.
Ngăn chặn thủ đoạn biến tướng từ hành vi khai thác cát
Đại tá Lê Văn Tư, Phó Giám đốc Công an tỉnh Vĩnh Long chỉ đạo Phòng Cảnh sát kinh tế phối hợp với Phòng CSGT và Công an xã, phường tiếp tục tăng cường công tác nắm tình hình, tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động tại các khu vực mỏ cát được cấp phép, khu vực quy hoạch khai thác khoáng sản để áp dụng các biện pháp nghiệp vụ đấu tranh, xử lý hiệu quả các hành vi vi phạm, nhất là thủ đoạn biến tướng từ hành vi khai thác sang hành vi vận chuyển, tàng trữ cát không có nguồn gốc hợp pháp.
Công an các đơn vị, địa phương xây dựng phương án, kế hoạch đấu tranh, xử lý hiệu quả đối với từng nhóm đối tượng, tuyến, địa bàn, bến bãi, phương tiện, không để hình thành điểm nóng, nhất là các địa phương có tuyến sông, địa bàn thường xuyên phát sinh về hoạt động khai thác cát trái phép.
