Ba Lan mua hàng trăm tên lửa không đối không AIM-120 từ Mỹ

Thông báo này được ông Paweł Bejda, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Ba Lan, công bố thông qua tin nhắn trên tài khoản X chính thức của ông (trước đây là Twitter) vào ngày 9/8/2024.

Trong tuyên bố của mình, ông Bejda nhấn mạnh tầm quan trọng của thương vụ này trong việc tăng cường khả năng sẵn sàng phòng thủ của Ba Lan, đặc biệt là trong bối cảnh các thách thức an ninh gia tăng ở Đông Âu.

Tên lửa AIM-120 có thể được tích hợp với nhiều loại máy bay chiến đấu, bao gồm cả F-16, hiện là nền tảng của không quân Ba Lan cũng như F-35 trong tương lai.

Việc mua những tên lửa này sẽ tăng cường đáng kể khả năng răn đe lẫn phòng thủ của Ba Lan và nếu cần, có thể ứng phó với các mối đe dọa trên không.

Thương vụ này là hoạt động mới nhất trong một loạt các hoạt động mua sắm quốc phòng của Ba Lan, phản ánh những nỗ lực liên tục của quốc gia này nhằm hiện đại hóa quân đội và tăng cường khả năng răn đe.

Trong những năm gần đây, Ba Lan đã cam kết đầu tư đáng kể vào cơ sở hạ tầng quốc phòng, do lo ngại về động lực an ninh khu vực, đặc biệt là trong bối cảnh xung đột đang diễn ra ở Ukraine và căng thẳng gia tăng với Nga.

Mối quan hệ quốc phòng giữa Mỹ và Ba Lan đã ngày càng phát triển mạnh mẽ trong vài năm qua.

Việc mua tên lửa AIM-120 mới nhất này dự kiến sẽ tăng cường hơn nữa khả năng tương tác giữa lực lượng Ba Lan và Mỹ, đặc biệt là trong bối cảnh các hoạt động của NATO.

Vị trí chiến lược của Ba Lan ở sườn phía đông của NATO khiến nước này trở thành một nhân tố quan trọng trong chiến lược phòng thủ tập thể của liên minh.

Hợp đồng cung cấp tên lửa không đối không AIM-120 AMRAAM dự kiến sẽ được thực hiện theo từng giai đoạn trong vài năm tới, với đợt giao hàng đầu tiên dự kiến vào đầu năm 2025.

Khi những tên lửa mới này được tích hợp vào hệ thống phòng thủ của Ba Lan, chúng sẽ tăng cường đáng kể khả năng phòng không của nước này, củng cố vai trò là đồng minh quan trọng của NATO ở biên giới phía đông.

AIM-120 AMRAAM (viết đầy đủ là Advanced Medium-Range Air-to-Air Missile dịch ra là "tên lửa không đối không tầm trung tiên tiến") là một trong những loại tên lửa không đối không hiện đại nhất thế giới, cực kỳ mạnh mẽ.

Được đưa vào phục vụ trong biên chế không quân Mỹ vào năm 1991, tên lửa này đã xuất khẩu tới khoảng 35 quốc gia trên thế giới.

Tính tới ngày nay, các máy bay chiến đấu thế giới đã thực hiện hàng ngàn phát bắn AIM-120, có tới hàng trăm chiến thắng đã được ghi công cho AIM-120.

Tên lửa không đối không AIM-120 được hai công ty Hughes và Raytheon của Mỹ thay nhau phát triển.

AIM-120 ra đời nhằm thay thế cho mẫu tên lửa dẫn đường bằng radar bán chủ động AIM-7 Sparrow vốn bị đánh giá là kém hiệu quả.

Đơn giá một quả AIM-120 chừng 300.000-400.000 USD với các phiên bản từ AIM-120A đến C và lên tới "giá khủng" 1,78 triệu USD/quả với phiên bản AIM-120D.

Tên lửa không đối không AIM-120 có khả năng triển khai trên hầu hết các máy bay tiêm kích do Mỹ sản xuất, ví dụ như F-15 Eagle, F-16 Fighting Falcon, F-22 Raptor, F-35 Lightning II; F/A-18 Hornet và cả E/F Super Hornet.

Ngoài ra, AIM-120 có thể tích hợp trên một số mẫu máy bay chiến đấu của đồng minh Mỹ như Eurofighter Typhoon, Tornado, JAS 39 Gripen, F-2, Sea Harrier...

Các phiên bản AIM-120 nhìn chung đều có kích thước tương đương nhau, sự khác biệt chủ yếu nằm ở những cải tiến động cơ, thuốc phóng, hệ thống dẫn đường... AIM-120 có trọng lượng 152kg, dài 3,7m, đường kính thân 180mm.

AIM-120 được trang bị đầu đạn nổ phá mảnh nặng 22,7kg với phiên bản A/B và rút xuống còn 18,1kg với phiên bản C.

Mặc dù đầu nổ của AIM-120 được cho là nhẹ hơn loại trên AIM-7, nhưng nó vẫn được đánh giá là hiệu quả, dễ dàng phá hủy hoặc gây tổn thương nghiêm trọng với mọi máy bay tiêm kích, máy bay ném bom, máy bay vận tải...

AIM-120 sở hữu khả năng cơ động và tốc độ cao nhờ được trang bị động cơ rocket WPU-6/B có thể đưa AIM-120 đạt tốc độ đáng kinh ngạc - Mach 4 (tương đương 4.900km/h) cho phép nó tiêu diệt ngay cả những máy bay chiến đấu nhanh nhất của đối phương.

Tầm bắn, phiên bản đời đầu A/B của dòng tên lửa AIM-120 chỉ đạt mức 55-75 km (khá hơn AIM-7 đạt tầm 50 km), tuy nhiên từ phiên bản AIM-120C-5 thì tầm bắn tăng lên đến 105 km và đến AIM-120D thì tăng lên 160km.

Sức mạnh của AIM-120 được coi là ngang ngửa và thậm chí có phần nhỉnh hơn về phạm vi tác chiến so với R-77 của Nga.

Hiện AIM-120 và các biến thể vẫn là loại tên lửa không đối không tầm trung-xa phổ biến nhất của Mỹ và phương Tây.

Việt Hùng