Ba Lan: Kiến nghị quan trọng trong lĩnh vực hàng không

Trụ sở của PANSA tại Thủ đô Warsaw. Ảnh: ST

Nguy cơ mất an toàn, gián đoạn hoạt động hàng không

Cuộc kiểm toán đánh giá công tác đảm bảo an toàn giao thông hàng không của Cơ quan Dịch vụ hàng không Ba Lan (PANSA) kéo dài gần 2 năm.

Kết quả kiểm toán cho thấy đại dịch Covid-19 khiến doanh thu của PANSA giảm mạnh. Một trong những biện pháp của PANSA nhằm tiết kiệm, ổn định tài chính là hạn chế tuyển dụng nhân viên và thực hiện các hành động để tối ưu hóa cơ cấu nhân sự, đảm bảo số lượng nhân viên cần thiết để thực hiện nhiệm vụ. Do tranh chấp lao động kéo dài và nhiều kiểm soát viên không lưu nghỉ việc, từ tháng 5/2022, Cơ quan đứng trước rủi ro không thể hoàn thành nhiệm vụ đảm bảo hoạt động điều hành hàng không được liên tục, thông suốt và hiệu quả.

Tình trạng thiếu giám sát viên không lưu của PANSA khiến các hoạt động điều hành hàng không không được cung cấp đầy đủ và hiệu quả. PANSA cũng không chuẩn bị cho tình huống thiếu kiểm soát viên không lưu, việc triển khai công tác đào tạo kiểm soát viên không lưu còn chậm chạp... NIK dự đoán, tình trạng thiếu hụt kiểm soát viên không lưu sẽ còn tiếp tục đến năm 2029.

NIK bày tỏ lo ngại khi tình hình tài chính của PANSA không ổn định, cần sự hỗ trợ vốn vay từ Ngân hàng Gospodarstwa Krajowego và Quỹ Đoàn kết tự nguyện tạm thời (do Tổ chức Kiểm soát không lưu châu Âu thành lập). Để giải quyết tranh chấp với các kiểm soát viên không lưu, PANSA đã trả tiền thưởng cho nhân viên lên tới 15,8 triệu USD trong năm 2022 (nhiều hơn 12,2 triệu USD so với năm 2021, tăng hơn 340%) và gần 2,17 triệu USD trong nửa đầu năm 2023.

Tại Ba Lan, Trung tâm Quản lý giao thông hàng không là trung tâm duy nhất chịu trách nhiệm điều hành, giám sát và điều phối hoạt động bay. Cuối tháng 4/2018, một hợp đồng đã được ký kết để xây dựng trung tâm này cùng với cơ sở hạ tầng kỹ thuật đi kèm. Tuy nhiên, tính đến ngày 22/12/2023, Trung tâm vẫn chưa thể đi vào hoạt động vì không được trang bị cơ sở hạ tầng kỹ thuật và công nghệ thông tin độc lập.

NIK cũng chỉ ra những mối đe dọa đối với an toàn giao thông hàng không. Theo đó, 4 tháp điều khiển sân bay không được trang bị hệ thống hỗ trợ công tác vận hành, 7 đơn vị kiểm soát sân bay không có hệ thống kiểm soát giao thông hàng không. Việc thiếu thiết bị có thể tác động tiêu cực đến sự an toàn của các hoạt động bay, tuy nhiên, PANSA đã không có động thái nhằm giải quyết những hạn chế này.

Cần sự nỗ lực của các bên

Trên cơ sở các phát hiện kiểm toán, NIK kiến nghị Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh, hoàn thiện các quy định của Luật Hàng không theo các yêu cầu của Ủy ban châu Âu. Sau 4 năm kể từ khi Luật Hàng không có hiệu lực, Luật vẫn chưa được điều chỉnh, sửa đổi theo các yêu cầu của Ủy ban châu Âu. Bộ Cơ sở hạ tầng đang trong quá trình sửa đổi các quy định của Luật Hàng không, nhưng các quy định đề xuất sửa đổi vẫn không hoàn toàn tương ứng với các quy định của Liên minh châu Âu.

Đối với Bộ Cơ sở hạ tầng, NIK đề nghị cần tăng cường giám sát PANSA, tập trung vào việc đảm bảo các hoạt động điều hành hàng không được đầy đủ, trơn tru và hiệu quả. Bên cạnh đó, Bộ cần phối hợp với Cơ quan Hàng không dân dụng trong việc giám sát các hoạt động của PANSA nhằm đảm bảo một hệ thống dự phòng hoạt động độc lập hoàn toàn. Đồng thời, tăng cường giám sát các hoạt động của PANSA nhằm giải quyết những khó khăn đối với các dịch vụ giao thông hàng không.

NIK cũng kiến nghị Cơ quan Hàng không dân dụng cần tiến hành đánh giá, xác minh cụ thể các nhu cầu của PANSA nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ kiểm soát giao thông hàng không. Đặc biệt, đánh giá và hỗ trợ nhu cầu trang bị các trạm hoạt động với các hệ thống hỗ trợ công việc, bao gồm hệ thống kiểm soát giao thông hàng không.

PANSA được yêu cầu thực hiện các biện pháp nhằm đảm bảo hoạt động liên tục trong trường hợp số lượng kiểm soát viên không lưu giảm mạnh.

Nhằm thực hiện các kiến nghị của NIK, đại diện PANSA cho biết, Cơ quan đã phối hợp với Trường Đại học Công nghệ Silesian và Học viện Không quân để hợp tác và hỗ trợ trong lĩnh vực phát triển giáo dục; xây dựng kế hoạch, tiếp tục tuyển dụng các kiểm soát viên cũng như cải thiện quá trình tuyển dụng kiểm soát viên không lưu; thực hiện thay đổi hoạt động của trung tâm đào tạo nhằm nâng cao hiệu quả và năng lực đào tạo; rà soát dịch vụ kiểm soát giao thông hàng không liên quan đến việc trang bị các trạm hoạt động…./.

(Theo NIK và tổng hợp)

THIÊN LAM